Atopowe zapalenie skóry

Całkowite wyleczenie tej niezakaźnej choroby jest na razie niemożliwe, jednak indywidualnie dobrana terapia może w znacznym stopniu złagodzić uciążliwe objawy i ułatwić normalne życie.

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą, nawracającą chorobą wynikającą z reakcji alergicznej organizmu. Ujawnia się najczęściej w wieku niemowlęcym, ponad 60 proc. przypadków jest rozpoznawanych w pierwszym roku życia. U większości pacjentów symptomy choroby samoistnie zanikają jeszcze w dzieciństwie lub najpóźniej pod koniec okresu dojrzewania. Tylko niewielki odsetek populacji walczy z AZS do końca życia.

Dużą rolę w powstawaniu atopowego zapalenia skóry pełnią czynniki genetyczne. Badania wykazują, że AZS często przechodzi z rodziców na dzieci. U około 60 proc. pacjentów stwierdza się występowanie u innych członków rodziny chorób z kręgu atopii: AZS, pokrzywki atopowej, alergicznego nieżytu nosa lub spojówek i astmy oskrzelowej.

Objawy

Atopowe zapalenie skóry może objąć powierzchnię całego ciała, ale najczęściej zmiany występują na twarzy, w zgięciach kończyn i na rękach. Najpowszechniejszymi objawami są:
• Suchy, łuszczący się naskórek
• Stan zapalny - zaczerwienienie i opuchlizna
• Świąd i pieczenie, które są największym utrapieniem chorych na AZS
• Sucha i szorstka skóra z licznymi zgrubieniami (powstałymi na skutek drapania)
• Grudki, drobne pęcherzyki, sączące pęcherze (po zaschnięciu których tworzą się strupy)
•Stan zapalny skóry warg i okolic.

Wpływ AZS na jakość życia

Objawy atopowego zapalenia skóry i związany z nimi dyskomfort to nie jedyne problemy, z którymi muszą radzić sobie pacjenci. Choroba wywiera duży wpływ na życie dotkniętych nią osób.

Z chorobą wiążą się:
• Zakłócenia snu związane z silnym świądem
• Izolacja, odepchnięcie przez środowisko
• Konieczność używania specjalnej odzieży i pościeli
• Unikanie czynności wysuszających skórę (np. kąpieli w basenie z chlorowaną wodą)
• Unikanie aktywności powodujących pocenie się
• Konieczność częstego smarowania się preparatami leczniczymi i wyjątkowej dbałości o skórę
• Częste wizyty u lekarza, które wymagają zwalniania się z pracy lub szkoły
• Niska samoocena, niska ocena jakości życia
• Depresje, nerwice, zaburzenia osobowości.

Wraz ze wzrostem poziomu wiedzy na temat tej choroby lekarze są w stanie lepiej oszacować psychologiczne następstwa zachorowania na atopowe zapalenie skóry. Według badań ponad 30 proc. pacjentów wykazuje objawy nadmiernej nerwowości. Stres nie jest wprawdzie przyczyną AZS, ale może prowadzić do nasilenia ataków i pogorszenia klinicznego obrazu choroby.

Obawa przed możliwością zakażenia, wywołana widokiem nieestetycznych zmian skórnych, jest często przyczyną odsunięcia się rówieśników czy współpracowników od chorego. Taka postawa, szczególnie dotkliwa dla cierpiących na atopowe zapalenie skóry dzieci w wieku szkolnym, wynika przede wszystkim z niedostatecznej świadomości społecznej i nieznajomości choroby.

Co może pomóc:
• Trafna diagnoza i stała opieka specjalisty
• Dobór odpowiednich leków w odpowiednim stadium nasilenia choroby
• Unikanie alergenów i czynników potęgujących zaostrzenia
• Unikanie stresu
• Regularne nawilżanie i odżywianie skóry
• Dobór odpowiedniej odzieży - najlepiej luźnej i produkowanej z naturalnych składników (wskazane jest noszenie ubrań z bawełny)
• Używanie starannie wyselekcjonowanych kosmetyków oraz proszków do prania odzieży
• Noszenie krótko obciętych paznokci, by w czasie nasilonego swędzenia nie podrażniać dodatkowo i nie uszkadzać skóry.

Poprawa sytuacji chorych na AZS to cel inaugurowanej przez Novartis ogólnopolskiej akcji społecznej "Atopia pod kontrolą".