38. tydzień ciąży

W ostatnim miesiącu ciąży wizyt lekarskich jest więcej niż dotychczas, dodatkowo, od początku 38. tygodnia badanie KTG należy wykonywać raz w tygodniu. Umożliwia ono ocenę stanu dziecka, dzięki zapisowi pracy jego serca i skurczów macicy.

Jeśli do tej pory nie zostało wykonane badanie pod kątem obecności paciorkowca z grupy B (czyli GBS), należy przeprowadzić je jak najszybciej.

Dwa tygodnie. Jednak ciąża jest już donoszona, dziecko może urodzić się w każdej chwili, nawet po terminie. Należy jednak pamiętać, że termin porodu wyznaczony przez lekarza w oparciu o regułę Naegelego jest terminem przewidywanym. Tylko 3-5 proc. dzieci przychodzi na świat w wyznaczonym dniu.

Łożysko już się starzeje, co oznacza, że z gąbczastego staje się bardziej włókniste i twarde, ale przez najbliższe dwa tygodnie (a być może nawet cztery!) będzie spełniać swoje funkcje bez zarzutu.

U większości kobiet brzuch zaczyna się nieco obniżać (pierwsze zauważą to pierworódki, u niektórych wieloródek obniżenia brzucha zaczyna się dopiero tuż przed rozpoczęciem akcji porodowej), dlatego sylwetka ciężarnej w tych ostatnich tygodniach (lub dniach) nieco się zmienia, a wierzch brzucha nie dotyka już piersi. Dzięki temu łatwiej się oddycha, a niektóre dolegliwości żołądkowe mogą nieco stracić na sile. Niestety, równocześnie wzmaga się uczucie parcia na pęcherz i wizyty w toalecie stają się jeszcze częstsze niż do tej pory. U kobiet, które mają silne, wytrenowane mięśnie brzucha taka zmiana sylwetki może nie nastąpić. W efekcie niekiedy zdarza się, że podczas porodu potrzeba jest pomoc położnej, która będzie musiała spychać dziecko w dół, aby pomóc mu się przesuwać.

Inne symptomy, które mogą występować w 38. tygodniu ciąży to m.in.:

- biaława, gęstniejąca wydzielina z pochwy, niekiedy lekko podbarwiona krwią,

- powiększenie się piersi (teraz wypełniają się pokarmem),

- kłucie lub mrowienie szyjki macicy,

- uwypuklony pępek,

- bóle miednicy i kości łonowej (pojawiające się najczęściej przy zmianie pozycji, podczas wstawania z łóżka, unoszenia nóg), niekiedy promieniujące do pleców lub ud,

- uczucie "ciężkich nóg", ociężałość chodu, trudności z poruszaniem się, skurcze ud (główka dziecka uciska matczyne naczynia krwionośne i nerwy), łydek bądź stóp

- zwiększone wydalanie moczu,

- wycieki siary z piersi,

- bóle pleców, kręgosłupa,

- żylaki, hemoroidy,

- obrzęki stóp, łydek,

- częste i coraz mocniejsze skurcze Braxtona - Hicksa; można je potraktować jako swoisty przedporodowy trening, stosując podczas ich trwania poznane w szkole rodzenia techniki oddechowe oraz przybierając dogodne pozycje - wiedza o tym, co pomaga podczas skurczu przyda się, gdy akcja porodowa rzeczywiście się rozpocznie.

Płód waży ok. 3000-3400 g i mierzy 48-53 cm. Meszek płodowy jest już w zasadzie nieobecny, powoli zmniejsza się ilość mazi płodowej pokrywającej dziecięce ciało. W płucach nieustannie trwa intensywna produkcja surfaktantu, co przygotowuje je na przyjęcie pierwszego haustu powietrza oraz samodzielne oddychanie po porodzie. Wszystkie układy i narządy są już całkowicie gotowe na podjęcie pracy poza organizmem matki.

Główka dziecka może zacząć przechodzić przez obręcz miedniczną, jest to zjawisko tzw. wstawiania się główki. Aby uznać, że nastąpiło, nad kością miedniczną matki musi znajdować się mniej niż połowa główki. Może to określić lekarz lub położna dzięki przeprowadzeniu badania palpacyjnego (u kobiet z dużą nadwagą nie zawsze się ono udaje i konieczne jest badanie przez pochwę). Jeśli nad kością wyczuwalna jest 1/5 główki lub nie da się wyczuć jej w ogóle, oznacza to, że jest już nisko.

Jeśli w ostatnich tygodniach ciąży główka dziecka nie zsuwa się do kanału rodnego, zwykle przeprowadza się dodatkowe badanie USG, by sprawdzić, czy przyczyną takiego stanu nie jest np. mechaniczna przeszkoda w postaci łożyska przodującego. Czasami powodem są niewykryte wcześniej mięśniaki macicy lub cysta na jajniku matki.

Innym prawdopodobnym czynnikiem może być zaistnienie CPD, czyli dysproporcji matczyno-płodowej. W takim przypadku obwód główki dziecka jest duży, a matczyna miednica stosunkowo niewielka. Poród drogami natury jest wówczas utrudniony, a czasami wręcz niemożliwy, stąd konieczność przeprowadzenia cesarskiego cięcia.