Reklama

Tokofobia – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Tokofobia, czyli lęk przed ciążą i porodem to jedna z przyczyn, dla których kobiety decydują się na poród drogą cięcia cesarskiego lub bezdzietność. Co jest jego przyczyną? Czym się objawia? Jak sobie z nim radzić?

Co to jest tokofobia?

Tokofobia, inaczej zwana parturifobią, czyli lęk przed ciążą i porodem, znajduje się na liście fobii specyficznych, to jest takich, w których lęk jest wywoływany przez jakiś konkretny czynnik czy sytuację. Paniczny lęk przed porodem to obecnie jeden z głównych powodów przeprowadzania cesarskiego cięcia u kobiet ze wskazań pozapołożniczych.

Nazwa tokofobia wywodzi się z greckiego toko, czyli poród oraz fobia, czyli strach, co doskonale wyjaśnia istotę zjawiska. Tokofobia w literaturze angielskiej nazywana jest również FOC (fear of childbirth).

Reklama

Rodzaje tokofobii

Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje tej fobii. To tokofobia pierwotna i tokofobia wtórna. Tokofobia pierwotna, pierwszorzędową, występuje u pierworódek i kobiet, które nie były wcześniej w ciąży. Ma podłoże nerwicowe. U kobiet, u których rozpoznano tokofobię pierwotną paniczny strach przed ciążą i porodem powoduje odsunięcie w czasie lub całkowitą rezygnację z ciąży. Choroba może pojawić się nawet u nastolatek.

Tokofobia wtórna, drugorzędowa, która dotyczy kobiet będących w kolejnej ciąży. Pojawia się, gdy kobiety podczas poprzedniej ciąży doznały silnego, związanego z nią szoku. Tokofobia wtórna pojawia się na skutek traumatycznego przebiegu porodu, poronienia, narodzin martwego dziecka, ale występuje również po przebyciu normalnego, fizjologicznego porodu.

Objawy tokofobii

Tokofobia definiowana jest jako patologiczny lęk przed porodem drogami natury manifestujący się psychicznymi dolegliwościami. Oznacza to, że objawami choroby nie są zwykłe obawy przed bólem, które odczuwa większość ciężarnych, zwłaszcza w trzecim trymestrze ciąży.

Tokofobia to zespół różnych objawów, które prowadzą do panicznego, paraliżującego strachu przed porodem. To:

- koszmary senne,

- uporczywe myśli dotyczące bólu podczas porodu, pojawienia się różnych możliwych komplikacji,

- trudności z koncentracją na pracy i życiu codziennym,

- wzrastającego wraz z czasem trwania ciąży rozdrażnienie i niepokój

- zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu,

- objawy psychosomatyczne takie jak wymioty, duszności czy silne bóle brzucha,

- napady paniki.

Tokofobią to także bardzo silny, niekontrolowany lęk dotyczący możliwości zajścia w ciążę. Kobiety zmagające się z tym zaburzeniem mogą podejmować wszelkie kroki zapobiegające poczęciu dziecka. Zdarza się na przykład, że stosują jednocześnie kilka różnych metod antykoncepcji.

Przyczyny tokofobii

Jak większość problemów natury psychologicznej, przyczyny tokofobii są złożone. Mogą być związane z młodym wiekiem matek, pierwszym porodem, doświadczeniem przemocy, niskim stopniem edukacji czy też niskim poczuciem własnej wartości. Najczęstszymi przyczynami lęku jest strach przed bólem i obawa o dziecko, które może ucierpieć podczas porodu siłami natury. U wieloródek zwykle powodowana jest trudnościami podczas przebiegu poprzedniego porodu.

Według niektórych specjalistów przyczyną stanów lękowych są zaburzenia gospodarki neurohormonalnej. Druga teoria zakłada, że przyczyną tokofobii jest negatywny przekaz społeczny, ściślej mówiąc pojawiające się informacje o błędach lekarskich, trudnych i traumatycznych porodach, które mogą wywołać strach i w rezultacie niechęć do zachodzenia w ciążę. Trzecia z teorii głosi, że przyczyną tokofobii jest utajony lęk przed śmiercią w trakcie porodu, obawy przed urodzeniem dziecka chorego lub niepełnosprawnego. W ostatnim czasie coraz więcej lekarzy skłania się ku przekonaniu, że przyczyna tokofobii może leżeć w nieleczonej depresji poporodowej.

Diagnostyka i leczenie tokofobii

Rozpoznanie tokofobii jako rodzaju zaburzenia psychicznego z kręgu fobii powinno być stawiane przez lekarza psychiatrę. W zależności od siły objawów poleca się różne rodzaje i natężenie psychoterapii, poprzedzone konsultacją psychiatryczną. Leczenie i prowadzenie ciąży kobiety zmagającej się z tokofobią powinno być oparte o współpracę specjalistów: psychiatry, psychologa, lekarza położnika oraz położnej.

Tokofobii nie wolno lekceważyć. Ponieważ bywa związana ze wzrostem poziomu kortyzolu we krwi matki oraz zaostrzeniem innego typu zaburzeń psychiatrycznych, może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla matki, jak i dziecka.

Bardzo ważna jest edukacja przedporodowa, praca z emocjami, nauka radzenia sobie z bólem, wprowadzenie metod relaksacji. Pomocna mogą okazać się psychoterapia. Ważne jest wsparcie ze strony bliskich oraz lekarza prowadzącego ciążę.

Gdy u kobiety zostaną zdiagnozowane współistnieją problemy związane ze zdrowiem psychicznym, wdraża się leczenie farmakologiczne.

Jedynym sposobem pomocy ciężarnej, jest wydanie przez lekarza ginekologa decyzji o wskazaniu do przeprowadzenia cięcia cesarskiego. Ze uwagi na trudności diagnostyczne lekarz ginekolog nie zawsze wystawia skierowanie do przeprowadzenia cięcia cesarskiego. Konieczna jest opinia psychiatry.


Baby Boom
Dowiedz się więcej na temat: cesarskie cięcie
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy