Zadyma w dzikim sadzie

W rodzinnym domu przy bazarze chłopiec z Super Smaku siedział w pokoju, piastując swoje ucho, które nie rwało już i nie bolało, ale było przyozdobione małymi ściegami przypominającymi o tym nader dziwnym dniu jego życia, kiedy Pinky Chawla ugryzła go bez widocznego powodu.

article cover
INTERIA.PL

Popatrzył na drzewo, które było mu tak dobrym domem. Na jego gładkie, grube gałęzie barwy srebrzystego brązu, rozciągające szeroko i daleko swoje węźlaste, poskręcane kształty, i na delikatne, rozłożyste kępki liści. Jak ważne stało się dla niego to wszystko. Tutaj, siedząc nie za wysoko i nie za nisko, po raz pierwszy zobaczył świat z absolutną wyrazistością, gdy dni wyłaniały się, jak gdyby oczyszczone, z nieskazitelnej, połyskliwej czerni nocy. Światło słoneczne, które docierało o świcie poprzez liście, ruchliwe i rozmigotane, by ogrzać korę swoim ognistym oddechem, padało tu i ówdzie na Sampatha, traktując go nie jak ciało stałe, którym był, lecz rozbijając go na drobiny niczym wodę? Czuł się tutaj nieważki, kołysany przez to migotliwe światło, wśród chlupotu przelewającej się trawy i kwiatów, liści soczystych niczym owoce, wydzielających pod wpływem ciepła swoje różnorakie wonie. Wokół niego wzgórza wznosiły się ciemnym masywem w niebo, które rozciągało się niczym morze, ciepłe i przetykane bielą jak okiem sięgnąć.
W jak dziwny stan go to wprawia, myślał Sampath, jak dziwne jest jego przeżywanie piękna. Łaknął go, łaknął nienasycenie. Mógł patrzeć na nie bez ustanku i nie był w stanie w pełni go oddać? Z początku wpatrywał się usilnie, obserwował wszystko wokół siebie z gwałtownym pragnieniem, by wziąć to i odbić w swoim wnętrzu, każdy szczegół, każde poruszenie. Wpatrywał się, aż dreszcz go przebiegał, aż to obcowanie z czymś, w co nie był w stanie uwierzyć, a co leżało tuż przed jego oczyma, brało go w swoje jarzmo. Zamykał oczy, aby się przekonać, czy istotnie weszło to w niego, jak miał nadzieję - chcąc zobaczyć, czy widniejący przed nim krajobraz da się odtworzyć na zawołanie w jego wnętrzu.
Ale wciąż na nowo otwierał oczy, by się przekonać, że nie - obraz w jego głowie nie jest w stanie oddać tego, co leży na zewnątrz. Wystarczyło, że się odwrócił, aby wszystko to pierzchło, jak nocne sny ustępują niczym fale, nie pozostawiając nic po sobie, gdy się budzisz. Nie był w stanie tego posiąść. Gdyby to coś sięgnęło po niego i wzięło go w swoje posiadanie! Jeśli pozostanie tu dostatecznie długo, w zasięgu tych obrazów i dźwięków, czyż nie wejdzie to w niego, tak jak krajobraz wkracza we wszystko, co żyje w jego obrębie? Czyż las nie zstąpi odrobinę niżej i nie wchłonie go w swój gąszcz, pozostawiając rodzinę i wiernych, szukających bezskutecznie ścieżki, by za nim podążyć? Myślał o tym, jak leśna armia chwastów wciąż atakuje trawiastą przestrzeń sadu, o tym, jak życie owadów, ptaków i małp przeplata się z jego życiem. O tym, że wiatr i deszcz ściera skałę i wygładza kamień, że spokój łagodnego zbocza może zadomowić się w oku, jeżeli stoi się dostatecznie długo, dostatecznie cicho; że krajobraz daje wytchnienie wszystkiemu, co ogarnia.

Odgłosy powrotu pana Chawli z miasta przerwały jego rozmyślania. Widząc twarz ojca, twarz człowieka owładniętego misją, poirytowanego, gniewnego, ale pełnego determinacji, Sampath był pewny, że należy się spodziewać dalszych kłopotów. I wiedział z dotychczasowego doświadczenia, że kiedy człowiek lęka się czegoś tak bardzo, to często się to spełnia. Biedne małpy, pomyślał. Biedne, biedne małpy? I ja sam biedny, biedny? Co teraz będzie?
Na dole Pinky szukała pióra i papieru, aby napisać liścik. Chociaż cieszyła się, że ugryzła chłopca z Super Smaku, była niepocieszona, bo wydawało się to oznaczać koniec ich długoletniej znajomości. Znaliśmy się od dzieciństwa, myślała. Nie jest miło rozstać się nagle z powodu jednego głupstwa. Kiedy była małą dziewczynką, kupowała lody u ojca Super Smaka, któremu towarzyszył wówczas mały Super Smak. Później, kiedy chłopiec sam przejął interes, nadal była stałą klientką ich rodzinnej furgonetki. Pomyślała o tym, co Sampath mówił o robakach zmuszonych do wyjścia na zewnątrz przez ulewne deszcze, i podniosło ją to na duchu. Nie ulega wątpliwości, że jeśli będzie go bombardować monitami na swój temat, kołatać do jego życia na wszelkie możliwe sposoby, zasypie go korespondencją, nie będzie miał wielkiego wyboru, jak wynurzyć się i stawić jej czoło. Włożyła wszystkie siły w zredagowanie notatki, którą postanowiła mu doręczyć. Po kilku przeróbkach brzmiało to tak: Przykro mi, że ugryzłam cię w ucho. Ale stało się to wyłącznie z przywiązania. Zrozum, proszę, że twój widok napełnił moje serce wielkim uczuciem, które nieszczęśliwie znalazło sobie niewłaściwe ujście. Łączę życzenia szybkiego powrotu do zdrowia.
Była dość dumna ze swojej powściągliwości i pełnej prostoty elokwencji. Dała upust swoim uczuciom, aczkolwiek w opanowanej, rozsądnej i kulturalnej formie. Niewątpliwie osiągnęła nowy szczebel rozwoju, nowe apogeum dojrzałości. Miała nadzieję, że to przekona chłopca z Super Smaku o jej zdrowym rozsądku i trzeźwym umyśle i utoruje drogę wielu dalszym liścikom i spotkaniom. Z kawałkiem papieru w kieszeni wyruszyła do miasta.

Przyjechała pod jego dom, nadal spokojna i pełna mądrości Sampatha. Mężczyźni byli w pracy, więc chłopiec znajdował się pod ścisłym nadzorem należących do rodziny kobiet. Wszystkie usadowiły się przed drzwiami domu, susząc włosy na słońcu po cotygodniowym myciu głowy mydłem orzechowym. Na oko była to miła, leniwa, rodzinna scena. Przekomarzały się i malowały sobie nawzajem paznokcie, podając z rąk do rąk półmisek owoców guawy z chilli i solą, ale Pinky zdawała sobie sprawę, że gdyby ją dostrzeżono i zidentyfikowano, kobiety te przemieniłyby się w szerzącą postrach armię. Pomimo własnych godnych pochwały umiejętności, gdy idzie o wojnę na całego, nie byłaby w stanie obronić się przed tak wielką liczbą, gdyby zostały wyprowadzone z równowagi.
Wśliznęła się w boczną uliczkę. Czy nic tu nie wiedziano o planowaniu rodziny? O wiele za dużo jest tu kobiet, pomyślała z niesmakiem, przedostając się pomiędzy stosami śmiecia i odpadków na tyły domu, aby sprawdzić, czy nie uda się jej wypatrzyć chłopca z Super Smaku. A tam - życie jest piękne! - zobaczyła jego wymizerowaną twarz, wyglądającą z okna łazienki.

I znowu jej duch pochwycony został w szaleńczy taniec derwisza, a jej spokój, tak niewzruszony przed chwilą, ulotnił się jak dym. Raz jeszcze opanowała ją ta sama przemożna siła, która porwała ją w swój wściekły galop, kiedy zobaczyła go ostatnio na bazarze. Nie potrafiąc się oprzeć, wiedząc, że musi szybko coś zrobić, podniosła kamień i - czując, że nerwy grają jej nie wiedzieć jakim uczuciem - przymocowała kartkę do kamienia wyjętą z włosów elastyczną opaską i rzuciła go, nadzwyczaj celnie, prosto w chłopca z Super Smaku, który siedział smętnie, pochłonięty obserwacją skrawka pustego nieba ponad dachami.
Nie spostrzegł nawet jej obecności w bocznej uliczce i - odskakując przed pociskiem, który nadleciał znikąd i trafił go prosto w szczękę - zatoczył się do tyłu, strącając przy tym stojącą na parapecie butelkę z olejkiem do włosów. Osunął się na wiadro, stojące do góry dnem pod ścianą. Kiedy dotarło do niego, że nie jest martwy, i kiedy znikła czarna płachta, która pojawiła mu się przed oczami, niczym zapowiedź rychłego końca, podniósł pocisk, który zadał mu ten bolesny cios. Dygocząc, odczytał załączony do niego liścik.
W godzinę później wciąż siedział otumaniony na wiadrze, dumając nad dziwnymi drogami miłości. Czy to jest miłość? - zastanawiał się. Jak to możliwe? Czy to perwersja, deformacja rzeczywistego uczucia? Sztuczka?

Dobijając się do drzwi, jego najmłodsza siostra wołała:
- Hej, wychodź stamtąd! Co ty tam robisz? Wychodź! Pospiesz się. Potrzebujemy olejku. - Teraz, kiedy włosy im już wyschły, została wysłana przez jedenaście pozostałych pań, którym pilno było namaścić sobie głowy wonnym olejkiem, zanim przystąpią do czasochłonnej i skrupulatnej czynności zaplatania ich i układania w pukle i koki.
Ach, ale czy to była miłość?
Do najmniejszej siostry dołączyło kilka starszych. W końcu zdołały otworzyć drzwi, łamiąc cienki haczyk, na który były zamknięte, i odnalazły swojego brata, wciąż skulonego pod zapleśniałą ścianą, ale, chociaż szukały i szukały, nigdzie nie mogły znaleźć butelki z olejkiem do włosów.
- Co zrobiłeś z olejkiem do włosów? - pytały chłopca, którego pięknie namaszczone i pachnące loki zdradzały, że był ostatnim użytkownikiem tego produktu. Były okropnie rozzłoszczone. Widok jego spuchniętej szczęki w jakiś sposób zirytował je jeszcze bardziej. Na pewno pośliznął się w kąpieli i upadł. Ich żałosny braciszek, który zgubił olejek do włosów, który wciąż obrywał albo sam robił sobie krzywdę. Z początku były cierpliwe i pełne zrozumienia, ale są ostatecznie jakieś granice, a jego ciągłe próby wzbudzenia ich współczucia zaczynały być męczące!
- Ooo, naprawdę zaczynasz już nam działać na nerwy - mówiły, dokonując szybkiego zwrotu uczuć.
- Czas otrząsnąć się z tego wszystkiego - powiedziała matka. - Gdzie twój kręgosłup? Weź się wreszcie w garść.
Ale chłopiec z Super Smaku, nie mogąc się nadziwić miłości, patrzył na wskroś ich poirytowanych twarzy. Pachnąc olejkiem, myślał nadal o Pinky Chawla, która również oddawała się rozmyślaniom o nim, wdychając aromat z butelki, którą złapała, stojąc pod oknem.

Kiran Desai, Zadyma w dzikim sadzie
data wydania: 10.01.2008

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas