Babka jajowata, inulina z cykorii – skąd bierze się ich zbawienny wpływ na jelita?

Babka jajowata i inulina z cykorii stanowią podstawę preparatu polecanego przez Polskie Towarzystwo Dietetyki w dietoterapii zaparć. Czym są, jak działają i dlaczego mają tak zbawienny wpływ na nasze jelita?

Zacznijmy od tego, czym tak naprawdę są te składniki.  Babka jajowata (plantago ovata) jest uprawiana w przede wszystkim Pakistanie i Indiach. Nie należy mylić jej z popularną w Polsce  babką lancetowata lub babką zwyczajną. Najbardziej wartościową częścią babki jajowatej są znajdujące się w jej owocu nasiona. Łupina nasienna babki jajowatej (psyllium) pokrywająca niewielkie, jasnobrązowe nasiona pełna jest cennych dla zdrowia związków śluzowych. Dzięki swojej polisacharydowej budowie, śluz babki ma zaskakująco dużą zdolność do pęcznienia (zwiększa swoją objętość zdecydowanie bardziej niż nasiona lnu) i właściwości poprawiające perystaltykę jelit. Pomaga także w zwiększaniu liczby dobroczynnych bakterii w jelitach, obniża poziom złego cholesterolu, działa osłonowo na układ pokarmowy (często bywa polecany osobom z chorobą wrzodową) oraz zwiększa uczucie sytości. Z tych powodów jest to składnik znajdujący się w najlepszych suplementach diety regulujących pracę jelit.

Inulina to wielocukier, należący do grupy fruktanów. Pochodzi głównie z roślin z rodziny astrowatych, a w większym stężeniu możemy znaleźć ją między innymi w bulwach, kłączach oraz korzeniach cykorii. Występuje w formie białego proszku podobnego do skrobi. Doskonale rozpuszcza się w wodzie i jest niskokaloryczna, dzięki czemu zalecana jest dla osób, które chcą stracić na wadze.

Jedną z największych zalet obydwu tych produktów jest wysoka zawartość błonnika rozpuszczalnego. Ten oprócz zwiększenia masy stolca i przyspieszenia pasażu jelitowego ma kilka innych właściwości. W przeciwieństwie do błonnika nierozpuszczalnego, jak lignina czy celuloza, błonnik rozpuszczalny w kontakcie z wodą tworzy żel. Pomaga to w oczyszczeniu organizmu z toksyn oraz niestrawionych resztek pokarmowych, a także tworzy osłonę dla ścian jelit, zapobiegając rozwojowi chorób, tworzeniu się gruczolaków oraz nowotworów. Znacznie lepiej sprawdza się w walce z zaparciami niż błonnik nierozpuszczalny.

W świetle jelita śluz spowalnia wchłanianie węglowodanów oraz cholesterolu i trójglicerydów. Zmniejsza dzięki temu ryzyko wystąpienia miażdżycy i chorób mięśnia sercowego, a także wspomaga walkę z cukrzycą, stymulując wydzielanie peptydów GLP-1 i GIP.

Pod wpływem wody błonnik pęcznieje w jelitach, dzięki czemu zapewnia nam uczucie sytości na długo po spożyciu posiłku. Zmniejsza to również poposiłkową glikemię i zapobiega wahaniu poziomu glukozy we krwi. Po fermentacji przez bakterie okrężnicy, wytwarza krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe regulujące gospodarkę lipidową i węglowodanową.

Dla prawidłowego funkcjonowania jelit istotna jest nie tylko dobra perystaltyka, ale również zdrowa flora bakteryjna. W tym celu powinniśmy dbać nie tylko o odpowiednie zasiedlanie jelit przez bakterie probiotyczne, ale również właściwe ich odżywienie.

Inulina, dzięki temu, że nie jest trawiona w przewodzie pokarmowym idealnie nadaje się jako pożywka dla dobrych drobnoustrojów. Podlegając fermentacji w jelicie stymuluje wzrost korzystnej mikroflory ujawniając swoje właściwości prebiotyczne.

To szczególnie istotne w okresach wzmożonego stresu, problemów jelitowych lub chwilowego osłabienia odporności organizmu. Wówczas w naszej florze jelitowej zmniejsza się ilość dobrych bakterii, na rzeczy tych mających działanie chorobotwórcze. Odpowiednio dobrany probiotyk wraz z dobrą pożywką oraz sprawdzonym źródłem rozpuszczalnego błonnika pokarmowego pomaga znacznie usprawnić pracę jelit, co bezpośrednio przekłada się na dobrą kondycję całego organizmu.