Jak stawić czoła trudnemu rozmówcy

Kim jest trudny rozmówca?

Kojarzy się z osobą, która jest agresywna, nie umie słuchać i usiłuje narzucić swoje zdanie. Ale to także ktoś, kto manipuluje naszymi uczuciami, np. wzbudza poczucie winy, obsypuje komplementami lub zagaduje, nie dając dojść do słowa.

Przed rozmową

Próba dogadania się z trudnym rozmówcą przebiega według utartego schematu. On zachowuje się tak samo, a my identycznie reagujemy. Przygotuj sobie wcześniej zdania, które przełamią stary wzorzec. W zależności od sytuacji powiedz: "Skoro uważasz, że to zły pomysł, wysłucham innych propozycji", "Nie wracajmy teraz do przeszłości, skupmy się na naszym problemie", "Dasz mi minutę? Chcę dokończyć myśl". Ważne, żeby były to zdania, których dotąd nie używaliśmy. Powinny być pozbawione agresji, ale niech zaskoczą oponenta, bo tylko wtedy przestanie odpowiadać jak zwykle.

Co kryje się za atakiem?

Warto wiedzieć, że gdy ktoś cię napada słownie, poucza lub obwinia - w większości przypadków podświadomie mówi o sobie. Najczęściej to na swój temat ma złą opinię. Zanim odpowiesz wzburzeniem, wyobraź sobie, że to, co usłyszałaś, odnosi się do rozmówcy. Możesz zapytać, czy sam doświadczył tego, co opisuje. "Wiesz, jak to jest, kiedy zarzuca ci się manipulacje?", "Czy byłeś kiedyś tak krytykowany?", "Czy te rady zadziałały w twoim przypadku?". Człowiek najczęściej postępuje agresywnie, bo jakaś jego ważna potrzeba pozostaje niezaspokojona. Dlatego nie zrażaj się, jeśli rozmówca cię zaczepia. Jeżeli założysz, że ma dobrą wolę, zamiast się bronić i oddawać ciosy, zaczniesz go obserwować i uważniej słuchać. Zastanowisz się, czego się boi, na czym mu zależy. Dzięki temu przejdziecie do bardziej konstruktywnej dyskusji.

Metoda FUKO może pomóc. Opiera się ona na prowadzeniu polemiki według określonego porządku. Najpierw ustalamy fakty, potem mówimy o uczuciach, konsekwencjach, wreszcie o oczekiwaniach. Na przykład: "Kiedy wytykasz mi moje wady, denerwuję się. Wtedy przestaję myśleć rzeczowo. Gdybyś okazał mi wsparcie, szybciej doszlibyśmy do kompromisu". Tak łagodnie "przestawiasz" go na swój punkt widzenia.

Pozwól mu mówić, ale zadawaj pytania. W długotrwałych konfliktach konkretne słowa stanowią punkt zapalny. Wystarczy, że padną, a my dopisujemy im krzywdzące znaczenia. Dlatego upewniajmy się często, że myślimy o tym samym. Na przykład: "Czy dobrze rozumiem, że zarzucasz mi lenistwo?", "Potwierdź: chodzi ci o to, żeby mieć wolną rękę?". Dzięki temu rozwiejesz nieporozumienia i odbierzesz drugiej stronie możliwość posługiwania się aluzjami. Dobrze zadawać trudnemu rozmówcy jak najwięcej pytań otwartych: "Co sądzisz?", "Czego ode mnie potrzebujesz?". Tak skłonisz go do tego, by sam proponował rozwiązania.

W kłótni zadbaj o swoje emocje

Jak nie dać się wyprowadzić z równowagi podczas potyczki słownej? Najlepiej pamiętać, że nie jest to bitwa, którą ktoś ma wygrać. Dlatego nie musisz cały czas kontrolować rozmowy, skupiając się na wyłapywaniu błędów drugiej strony i wynajdywaniu najlepszych argumentów. Nie bierz też do siebie wszystkich gorzkich słów, które padną. Jeżeli zamiast reagować na złe zachowanie, zaczniesz zastanawiać się, co za nim stoi, przestaniesz odbierać je osobiście. Patrząc z perspektywy rozmówcy, najlepiej ochronisz swoje uczucia.

Praktyczne informacje

Wiele firm oferuje szkolenia z komunikacji w sytuacjach trudnych i konfliktowych. Opanujesz na nich nie tylko sztukę odmowy (trening asertywności), lecz także sposoby wyrażania uczuć i metody przekonywania do swoich racji. Większość z nich opiera się na nowatorskiej
metodzie "porozumienia bez przemocy" Marshalla Rosenberga. Kursy trwają 2-3 dni. Kosztują od 300 do 1200 zł.

Adresy w sieci:

www.4humanevolution.pl
www.kobiecaliderka.pl
www.homocreatore.pl
www.superego.com.pl
www.bartlomiej-stolarczyk.com
www.arche.krakow.pl
www.kmstudio.com.pl

Nasz ekspert: Iwona Hołubiec, coach ACC ICF firma 4 Human Evolution