Poród ma znaczenie

Trudny przebieg porodu ma wpływ na wiele obszarów życia psychicznego kobiety, (...) na jej relacje z dzieckiem, partnerem, innymi bliskimi osobami - mówi psycholog i psychoterapeuta Barbara Michno-Wiecheć.

Przebieg porodu ma ogromne znaczenie tak dla dziecka jak i dla matki
Przebieg porodu ma ogromne znaczenie tak dla dziecka jak i dla matki123RF/PICSEL

Aleksandra Suława INTERIA: Jak ważny dla kondycji emocjonalnej kobiety, która właśnie została matką, jest przebieg porodu?

Barbara Michno-Wiecheć - Wspomnienia z porodu są bardzo ważne, gdyż często jest to argument wpływający na to, czy kobieta w przyszłości zdecyduje się na kolejne dziecko. Jest wiele kobiet, które jeszcze przed zajściem w pierwszą ciążę wyobrażają sobie, że będą miały dwójkę lub więcej dzieci, jednak po bardzo trudnym porodzie zdecydowanie boją się i nie chcą kolejnej ciąży. Można się domyślać, iż niesie to kolejne konsekwencje w postaci pojawiających się problemów w relacji z mężem/partnerem i przede wszystkim przeżywania niepokoju i wielu obaw związanych z własną płodnością.

Kobiety latami potrafią wspominać to, co przeżyły na porodówce. Czy w czasie porodu niektóre słowa, gesty, zachowania, ranią szczególnie?

- Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż w dużej mierze zależy to indywidualnie od każdej kobiety. Jednak zgodzimy się z tym, że stwierdzenia typu "nie krzycz, to musi boleć" w ogóle nie pomagają, co więcej - powodują większą frustrację, kobiety, która cały ten ból chciałaby już mieć za sobą, a z pewnych względów poród trwa dłużej. Słysząc takie słowa od razu uruchamia się reakcja przeciwna ("dlaczego mam nie krzyczeć, skoro mnie boli"), co z kolei może prowadzić do tego, że kobiecie trudniej będzie współpracować, czyli gorzej zniesie poród.

W czasie porodu jesteśmy szczególnie wrażliwe?

- Na wrażliwość kobiety rodzącej ma wpływ wiele czynników.  Każdy człowiek ma swój określony próg bólu. Ponadto należy pamiętać o utrudnieniach w postaci problemów zdrowotnych lub bólowych w ostatnim trymestrze ciąży, wpływie hormonów, szczególnych okolicznościach życiowych kobiety.

Jakich emocji doświadcza rodząca, która jest źle traktowana?

- Tutaj podobnie, w zależności od indywidualnej osoby oraz od przebiegu porodu, mamy do czynienia ze złością, poczuciem krzywdy, bezradności, braku możliwości decydowania o sobie, niechęci do współpracy.

Kobiety, z którymi rozmawiałam stwierdzały, że w normalnych okolicznościach nie pozwoliłyby sobie na złe traktowanie ze strony lekarzy...

- W czasie porodu kobieta nie wie, że może zareagować ona sama lub osoba, która jej towarzyszy. Poza ty, zapewne decyduje w tym momencie czas (gdy coś się dzieje szybko, a kobieta jest już zmęczona, osłabiona porodem) oraz lęk o zdrowie swoje i dziecka. W takich sytuacjach w pierwszej kolejności zastanawiamy się, czy nam i dziecku nic nie grozi, a dopiero później analizujemy sposób podejścia ze strony personelu.

Co się dzieje jeśli kobieta zapamięta poród jako złe doświadczenie?

- To także zależy od siły osobowości kobiety, od wsparcia, jakie ma ze strony bliskich osób, od okoliczności życiowych. Może być tak, że pojawią się problemy emocjonalne, problemy w relacji z dzieckiem, partnerem.

Jak przykre doświadczenia związane z porodem wpływają na relacje z dzieckiem i chęć posiadania kolejnych dzieci?

- Tu także nie ma jednoznacznych odpowiedzi, ale istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że może dojść do silnie przeżywanego baby bluesa oraz następnie do depresji poporodowej. Kobieta może także mieć problemy z laktacją i karmieniem dziecka piersią, jak również może się pojawić niechęć i lęk związany z kolejną ciążą i kolejnym podobnym przebiegiem porodu.

A na relacje z partnerem?

- W relacji z partnerem może się pojawić cały szereg negatywnych odczuć, począwszy od złości, przez poczucie braku zrozumienia, obwinianie za zaistniałą sytuację, aż do unikania kontaktów intymnych, osłabienie więzi emocjonalnej. Często po narodzinach dziecka może się pojawić kryzys w związku, a różne trudne, negatywne doświadczenia mogą się przyczynić do pogłębiania się takiego kryzysu.

Postrzeganie samej siebie również może się zmienić?

- Takie doświadczenia, mogą mocno przyczynić się do pojawienia się depresji poporodowej, czyli do  szeregu objawów związanych z negatywnym przeżywaniem siebie jako kobiety, mamy, żony, siebie w relacjach społecznych. Często kobiety zwłaszcza po pierwszym porodzie nie wiedzą, w jaki sposób zajmować się dzieckiem, co jest naturalne, ale gdy ma to miejsce w trudnych okolicznościach, wtedy obniża się samoocena, wzrasta rozdrażnienie, pojawiają się myśli negatywistyczne. Jak widać, trudny przebieg porodu ma wpływ na wiele obszarów życia psychicznego kobiety, jak również na jej relacje z dzieckiem, partnerem, innymi bliskimi osobami.

Co, pani zdaniem, może być przyczyną uchybień w opiece okołoporodowej?

- Może się to wydać prozaiczne, ale doświadczenie pokazuje, iż brakuje edukacji, wiedzy personelu medycznego na temat psychicznego funkcjonowania kobiety w ciąży, co potwierdzają rozmowy z położnymi i pielęgniarkami. Natomiast kobiety mające za sobą negatywne doświadczenia okołoporodowe skarżą się najczęściej na brak życzliwości i empatii ze strony personelu. Uważam, iż można to połączyć, gdyż w wielu przypadkach brak empatii łączy się właśnie z brakiem wiedzy związanej z tym, co kobieta przezywa, co mogłoby jej pomóc, a co zdecydowanie przeszkadza.

Barbara Michno-Wiecheć, psycholog, psychoterapeuta, założycielka Gabinetu Psychologicznego Drugi Brzeg w Krakowie.

INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas