Choroby wypisane na skórze
Skóra jest największym narządem w organizmie człowieka. Wiele schorzeń wewnętrznych daje o sobie znać poprzez zmiany na skórze, które często bagatelizujemy. Warto zatem regularnie jej się przyglądać – być może organizm chce nam w ten sposób coś zakomunikować.
Zmiany skórne są zwykle kojarzone i rozpoznawane jako efekty uczulenia czy zaniedbań higieny. Lekarze często zalecają w takich przypadkach stosowanie kremów czy maści. Niekiedy jednak okazuje się, że przyczyna leży zupełnie gdzie indziej.
Aby móc poznać faktyczne źródło zmian skórnych, należy wnikliwie przeanalizować wszystkie objawy skórne i nieskórne u chorego - o tych drugich, często będąc u dermatologa, zapominamy.
Zazwyczaj pacjent pokazuje jedną zmianę i nie wspomina nawet o innych dolegliwościach, które u siebie zauważył. Okazuje się, że niektóre schorzenia wewnętrzne dają bardzo charakterystyczne objawy skórne. Nieleczone mogą doprowadzić do pogłębienia stanów zapalnych i groźnych powikłań, dlatego tak ważne jest, aby bacznie obserwować swoje odbicie w lustrze. Zmiana barwy skóry, zanik lub pojawienie się owłosienia, nadmierna potliwość, uporczywy świąd to sygnały, które mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie.
Problemy z wątrobą objawiają się na skórze w różny sposób. Niektóre są charakterystyczne dla marskości, inne dla schorzeń autoimmunologicznych, zapalnych czy metabolicznych.
Najbardziej charakterystyczną i widoczną oznaką jest zażółcona skóra. To za sprawą wysokiego stężenia bilirubiny we krwi, która jest skutkiem żółtaczki.
Kolejną zmianą skórną, świadczącą o chorej wątrobie, jest świąd skóry. Może mieć różne nasilenie, ale zawsze obniża komfort życia. Przy chorobach wątroby świąd zazwyczaj obejmuje zarówno całe ręce, jak i stopy.
O tym, że wątroba nie pracuje najlepiej, może też świadczyć rumień dłoni, pojawiający się na wewnętrznej stronę. Bardzo często występuje u osób chorujących na marskość wątroby, jednak niekiedy może też sygnalizować nadczynność tarczycy, chorobę reumatyczną, gruźlicę, choroby tkanki łącznej, a nawet nowotwory złośliwe. Rumień może pojawić się także na podeszwach stóp.
Przy przewlekłych schorzeniach wątroby może dojść również do utraty owłosienia na przedramionach, pod pachami i na wzgórku łonowym.
Zmiany na skórze i śluzówkach często towarzyszą schorzeniom układu krążenia. Fioletowo-niebieskawe zabarwienie błon śluzowych ma związek z gorszym utlenowaniem krwi.
Zaniepokoić powinny także tzw. pałeczkowate palce - wyglądem przypominają pałeczki do grania na bębenku. W chorobie tej pogrubiałe są całe pierwsze paliczki, a paznokcie mają wypukły kształt.
Ciemnoczerwona barwa skóry na twarzy, dłoniach i stopach oraz małżowinach usznych może być objawem czerwienicy prawdziwej lub wtórnej - to choroba wywołana niedotlenieniem i zwiększoną produkcją hormonu wytwarzanego w wątrobie i nerkach.
Z naskórka możemy też odczytać niewydolność serca, która objawia się często rumieniem na dłoniach. Brązowe plamy na skórze oraz utrata owłosienia pachowego i łonowego może świadczyć o gromadzeniu się złogów żelaza w sercu, co zagraża zdrowiu i życiu.
Na skórze chorego pojawiają się także czerwono-sine wybroczyny. Zmiany te wymagają konsultacji z lekarzem specjalistą, gdyż mogą być następstwem infekcyjnego zapalenia wsierdzia.
Bladość, zasinienie oraz suchość skóry towarzyszą natomiast najczęściej niewydolności krążenia.
***Zobacz także***
Zarówno nadczynność, jak i niedoczynność tarczycy diagnozuje się coraz częściej. Chorzy z nadczynnością mają delikatną, ciepłą w dotyku skórę, która w związku z nadmiernym wydzielaniem potu jest stale wilgotna. Inne zmiany, które łatwo zauważyć, to łamliwość i wypadanie włosów oraz rozdwajające się paznokcie.
Z kolei przy niedoczynności tarczycy skóra bywa blada, zimna, łuszczy się - szczególnie na łokciach i kolanach, jest też zwykle ciemniejsza w tych miejscach. Chorzy mniej się pocą, a włosy są pozbawione połysku, trudne do ułożenia i skłonne do wypadania.
Zapalenie tarczycy - chorobę Hashimoto, obserwuje się u coraz większej liczby osób. To autoimmunologiczne schorzenie może współistnieć z chorobami dermatologicznymi jak bielactwo, łysienie plackowate czy nadmierne rogowacenie skóry dłoni i stóp.
Nadmierna suchość skóry, swędzenie czy łuszczenie obserwuje się zazwyczaj u osób chorujących na cukrzycę. Naskórek chorego jest o wiele delikatniejszy, a głównym powodem tej nadwrażliwości są zmiany naczyniowe. Diabetycy mogą mieć na skórze brązowawe plamy oraz przebarwienia, głównie na podudziach.
Zdarza się, że u młodych cukrzyków, z powodu gorszego ukrwienia, występuje rumieniec cukrzycowy. Łatwo go rozpoznać, bowiem na policzkach, czole, czasem też na podudziach i stopach skóra jest mocno zaczerwieniona.
W okolicach pępka i między łopatkami może się pojawić nadmierne owłosienie - takie nieprawidłowości niekiedy sygnalizują nie samą chorobę, a skłonności do cukrzycy. Poza tym dla tego schorzeniu charakterystyczna jest trudność w gojeniu się ran.
Tego typu zmiany naskórne wraz z innymi dolegliwości jak suchość w ustach czy senność mogą być powodem do niepokoju, a wizyta u lekarza jest koniecznością.
***Zobacz także***
Nieprawidłowe działanie hormonów żeńskich jest główną przyczyną powstawania przebarwień zwanych melasmą lub chloasmą. Zmiany te występują głównie u kobiet - żeńskie hormony płciowe stymulują nadprodukcję melaniny podczas kontaktu skóry z promieniami słonecznymi. Melasma częściej występuje u kobiet w ciąży i o ciemnej karnacji. Występowanie ciemnych przebarwień może być też objawem niektórych chorób autoimmunologicznych czy gastrycznych, związanych z zaburzeniem metabolizmu lub niedoborem witaminy C.
Pojawiające się na twarzy, dekolcie czy plecach ropne grudki, zazwyczaj kojarzą się z okresem dojrzewania. Coraz częściej jednak do dermatologów zgłaszają się osoby dorosłe, które nie mogą poradzić sobie z rozległym trądzikiem na całym ciele. Zazwyczaj wychodzą od lekarza z receptą na specjalistyczne maści i leki, które często jedynie pogłębiają problem. Z wielu badań wynika, że na pojawianie się trądziku u osób dorosłych ogromny wpływ ma sposób odżywiania i nietolerancje pokarmowe, które w dzisiejszych czasach dotykają coraz to więcej osób.
Alergia na gluten, laktozę i szereg innych składników pokarmowych dają o sobie znać nie tylko dolegliwościami gastrycznymi, ale też szpecącymi, ropnymi zmianami skórnymi. W przypadku podejrzenia nietolerancji najlepiej jest wykonać specjalny test lub odstawić daną grupę produktów spożywczych na około dwa tygodnie i obserwować reakcję organizmu.
