Suplementy 10 prawd i mitów

Jedna, druga, trzecia tabletka... Stop! Nadmiar składników odżywczych w organizmie wcale nie jest dobry. Może być przyczyną pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia. Niestety, osoby stosujące suplementy diety często popełniają ten błąd i na własną rękę zwiększają dawki. Trzeba uważać, żeby nie przedawkować m.in.: wit. A, D i K oraz żelaza - mogą wystąpić nudności, zawroty głowy, problemy ze skórą, ryzyko niewydolności nerek i wątroby.

Podstawowym źródłem składników odżywczych dla organizmu powinny być pokarmy. Suplementy diety mogą być jedynie uzupełnieniem jadłospisu (supplement to po angielsku dodatek). U kogo może być wskazana suplementacja? Po preparaty w ciąży, osoby ciężko pracujące fizycznie lub narażone na działanie silnego stresu. Wsparcie suplementów przyda się też palaczom tytoniu, seniorom i wegetarianom.

Jeśli są karmione właściwie (zgodnie z zasadami piramidy żywienia), ich organizm otrzymuje w pokarmach wszystkie potrzebne składniki i suplementacja diety jest zbędna. Wyjątkowo można podawać: preparaty z witaminą C - zimą, gdy brakuje świeżych owoców i warzyw, a dziecko jest chorowite, oraz magnez - gdy maluch jest nadpobudliwy.

Przeciwwskazaniem do przyjmowania preparatów są schorzenia przewlekłe (np. cukrzyca, nadciśnienie), czasami alergia (preparat może uczulać) oraz inne kuracje (ze względu na możliwe interakcje z lekami). Dlatego dla własnego bezpieczeństwa przed zastosowaniem preparatu skonsultuj się z lekarzem.

Codzienna dieta dostarcza już wielu składników odżywczych. Suplementy nie muszą (a nawet nie powinny) zawierać całej wymaganej przez organizm dawki witamin i minerałów. Wystarczy, że w tabletce znajdzie się 70 proc. potrzebnej ilości składników.

Od tej zasady są wyjątki. Pierwszy to kwas foliowy - jest lepiej wchłaniany w postaci syntetycznej (doustne tabletki). Podobnie rzecz się ma, jeśli chodzi o kwasy omega-3. Zawierające je ryby mogą pochodzić z zanieczyszczonych wód. Dlatego lepsza od rybki może okazać się... kapsułka preparatu.

Gdy są przyjmowane niezgodnie z zaleceniami producenta, mogą szkodzić. Zbyt długo stosowany żeń-szeń to ryzyko kłopotów ze snem, a duże dawki dziurawca powodują przebarwienia skóry.

Witaminy w tabletkach są lepiej przyswajane, gdy występują razem ze związkami owocowymi. Dlatego np. wit. C często łączy się z ekstraktem z owoców róży lub aronii.

Niekorzystne połączenia to:

• witamina A - środki antykoncepcyjne lub pokarmy bogate w błonnik;

• witamina E - leki przeciwzakrzepowe;

• wapń - leki kardiologiczne;

• dziurawiec - doustna antykoncepcja, niesteroidowe leki przeciwzapalne lub środki antydepresyjne.

Suplementy diety nie są lekami i nie likwidują chorób. Nie wolno zastępować nimi środków farmakologicznych przepisanych przez lekarza! Preparaty mogą jedynie poprawić wydajność organizmu. Ale muszą być przyjmowane regularnie. Powinny być dobrze dobrane do potrzeb organizmu.

Konsultacja na 10 sposobów: lekarz internista Piotr Niedziałkowski