Kryl, czyli owoce morze a la PRL

Gdy w 1977 r. uruchomiono polską stację polarną im. Henryka Arctowskiego na wyspie Króla Jerzego, polscy politycy głowili się, jak rozwiązać problem chronicznego braku mięsa na sklepowych półkach. Zastanawiano się, czy wybawieniem dla Polski nie będą owoce morza, a konkretnie kryl. Był jednak pewien problem techniczny. Brakowało urządzeń, które mogłyby oddzielić chitynowy pancerz kryla od mięsa.

Antoni Królikowski w quizie, który jest częścią każdego odcinka "To był rok!", poległ przy pytaniu o kryl. Dopiero Grażyna Wolszczak dała odpowiedź, jaki to skorupiak miał napełnić brzuchy Polaków.

Kryl jest to mały, przypominając krewetkę skorupiak, ale jego wielka obfitość czyni go jednym z największych źródeł białka na Ziemi, żywo poszukiwanym przez ryby, pingwiny, wieloryby i człowieka. Kryl żyje w ogromnych skupiskach w morzach antarktycznych.

Ma smak słony i bardziej intensywny niż krewetki. Gdy pod koniec rządów Gierka pogorszyła się jakość kiełbasy, spekulowano, że na polecenie władz dodaje się do niej właśnie kryl. W przemyśle ten owoc morza przede wszystkim znalazł zastosowanie jako pasza dla zwierząt. Co więcej, związki chemiczne otrzymywane z kryla znajdują się w wielu produktach medycznych i dietetycznych. Olej z tego skorupiaka jest doskonałym źródłem kwasów omega-3.

Ekolodzy ostrzegają jednak, że gwałtownie rosnące połowy kryla zagrażają środowisku i żądają lepszego monitoringu i zarządzania połowami skorupiaka. Od lat 70. jego zasoby mogły skurczyć się nawet o 80 proc.

Kryl był epizodycznym bohaterem VII odcinka nowego programu Telewizyjnej Jedynki "To jest rok!". Co tydzień dwie gwiazdorskie drużyny, na czele których stoją kapitanowie: Anna Mucha i Antoni Królikowski, rywalizują ze sobą w quizach dotyczących, w każdym odcinku, jednego, wybranego roku - od lat 60. do początku XXI wieku. Gospodynią programu jest Marzena Rogalska.