Opieńki: Jedne z najsmaczniejszych grzybów. Jak je rozpoznać?
Opieńki miodowe, ciemne i bezpierścieniowe to powszechnie występujące w Polsce grzyby, które występują praktycznie w całej Polsce. Sezon na nie dopiero się zaczyna- ich prawdziwy wysyp jest w lasach w październiku i listopadzie. Czy wiesz, jak rozpoznać opieńki?
Opieńki miodowe, opieńki ciemne oraz opieńki bezpierścieniowe przez wielu uważane są za jedne z najsmaczniejszych grzybów.
Choć pierwsze okazy można spotkać nawet pod koniec sierpnia, prawdziwy sezon na opieńki dopiero się rozpoczyna- zbiera się je późną jesienią, przede wszystkim w październiku i listopadzie.
Dawniej wszystkie te trzy gatunki opieńków nie były odróżniane od siebie i opisywano je pod jedną nazwą- opieńki miodowej. Rzeczywiście- różnice między nimi są niewielkie, a wszystkie trzy gatunki są jadalne i smaczne, co jest istotne z punktu widzenia grzybiarzy.
Jak wyglądają opieńki?
Opieńka miodowa jest najpopularniejszym rodzajem opieńki. Ma trzon o wysokości od 8 do 18 cm, może mieć grubość do ok. 2,5 cm. Najczęściej jest koloru miodowożółtego, miodowobrązowego lub jasnobrązowego, starsze okazy są głównie oliwkowe i oliwkowobrązowe lub czerwonobrązowe. Ich blaszki są białawe, potem beżoworóżowawe i żółtawe.
Opieńka ciemna rośnie przede wszystkim w lasach iglastych. Kapelusz o kolorze cielistym lub czerwonobrązowym może mieć średnicę nawet do ośmiu centymetrów. Jest pokryty charakterystycznymi ciemnymi łuskami- brązowymi, czerwonobrązowymi lub czarnymi.
Opieńka bezpierścieniowa jest najrzadziej występującym rodzajem opieńki, występuje głównie w lasach bukowych. Ma kapelusz jasny, żółtokarmelowy lub rudobrązowy.
Opieńki - z czym można je pomylić?
Opieńka miodowa może być łatwo pomylona z maślanką wiązkową. To trujący grzyb, który również bardzo pospolicie występuje w Polsce- dawniej nazywany bywał m.in. jako opieńka fałszywa lub opieńka trująca. Rośnie na ok. 10 cm, ma kapelusz o średnicy dochodzącej do 7 cm w kolorze żółtym lub siarkowożółtym, z charakterystycznym pomarańczowym środkiem.
Spożycie maślanki wiązkowej może być bardzo przykre w skutkach- po maksymalnie trzech godzinach grzyb powoduje poważne problemy trawienne: wymioty, biegunkę i wzdęcia. Objawy mijają po ok. dwóch dniach.
Do zatrucia dochodzi jednak rzadko, ponieważ maślanka wiązkowa ma bardzo gorzki, nieprzyjemny smak.
Gdzie rosną opieńki?
Opieńki są bardzo rozpowszechnione w Polsce, można je znaleźć nie tylko w lasach, ale także w ogrodach czy parkach.
Najczęściej rosną gromadnie. Co charakterystyczne, rosną na drewnie- często można je spotkać na pniach drzew, ale też na gałęziach, korzeniach czy pniakach. Jest saprotrofem i pasożytem- atakuje martwe i żywe drzewa, wywołując u nich opieńkową zgniliznę korzeni, która powoduje białą zgniliznę drewna i prowadzi do obumarcia drzewa.
Jak smakują opieńki?
Opieńki są uznawane za jedne z najsmaczniejszych grzybów. W kuchni wykorzystuje się jedynie ich kapelusze, trzony są niesmaczne. Ważne, aby przed przygotowywaniem wstępnie je podgotować- zjedzenie opieńki na surowo może spowodować zatrucie pokarmowe. Po przyniesieniu do domu trzeba je więc oczyścić, odkroić trzonki i gotować przez ok. 10 minut w posolonej wodzie. Podczas podgotowywania należy pamiętać, aby nie wdychać oparów znad garnka- może to spowodować przykre dolegliwości jak np. ból głowy.
Następnie wystarczy je wyjąć lub odcedzić i opłukać zimną wodą. Dopiero wtedy możemy poddać je dalszej obróbce.
Jak najlepiej przygotowywać opieńki? Są bardzo lubiane w wersji marynowanej, ale można je także traktować jako składnik zupy grzybowej lub sosu czy dodatek do bigosu, pierogów albo krokietów. Można je także suszyć.
Sos z opieniek
Opieńki przygotowujemy i podgotowujemy, a następnie kroimy je w paski.
Na głębokiej patelni rozgrzewamy olej, wrzucamy na niego pokrojoną w drobną kostkę cebulę i szklimy ją. Następnie dodajemy pokrojone grzyby oraz ciepły bulion. Gotujemy do miękkości, ok. pół godziny. Łyżkę mąki rozrabiamy z ciepłą wodą i dodajemy do sosu, aby go zagęścić. Dodajemy zahartowaną odrobiną sosu śmietanę i mieszamy. Doprawiamy solą, pieprzem i posiekaną natką.
Opieńki marynowane
W garnku gotujemy wodę z octem, cukrem i solą, czyli zalewę.
Do czystych i wyparzonych słoików wkładamy po trzy ziarna ziela angielskiego i po jednym liściu laurowym. Dodajemy przygotowane i ugotowane do miękkości grzyby (należy je gotować ok. 30 minut), zalewamy gorącą zalewą i pasteryzujemy.
***
Przeczytaj także:
Opieńki w panierce. Jak zrobić?
Nie uprawiasz seksu? Mogą cię spotkać takie konsekwencje zdrowotne
Cienkie brwi powracają. Warto się na nie zdecydować?
"Kuchenne rewolucje": Magda Gessler przerażona warunkami. Nieudana rewolucja w Piekarach Śląskich
***
Zobacz więcej:
