Co robi teraz maluch? Z determinacją trenuje ssanie swoich paluszków, by po porodzie skutecznie pić mleko z twojej piersi. Poza tym, cały czas przygotowuje się do życia na świecie (np. gromadzi zapasy żelaza w wątrobie, które będzie mógł wykorzystać po narodzinach). Serce maluszka pracuje już w swoim indywidualnym rytmie, który zwiększa się lub zmniejsza w zależności od tego, co w danej chwili robi maluch. Gdy się porusza, jego serduszko bije szybciej, a kiedy śpi, serce pracuje wolniej. Przez większość czasu dziecko ma zamknięte oczy, otwiera je tylko na krótkie chwile, a wtedy z zapałem "obserwuje" świat. W twoim brzuchu wcale nie panują ciemności, tylko przyjemny, brunatno-pomarańczowy półmrok, przypominający światło nocnej lampki. Pod wpływem światła (kiedy np. stoisz na słońcu), dziecku zwężają się źrenice. Ostatecznie wykształcił się już kolor tęczówki oka, z którym maluszek przyjdzie na świat, czyli niebieski lub granatowy - bo takie oczy mają noworodki. Malec waży teraz około 2 kg, a z rozprostowanymi nogami mierzy 47 cm.
34 tydzień
Rozwój dziecka nie przebiega już tak intensywnie, jak w minionych tygodniach - malec waży teraz około 2,3 kg, mierzy 48 cm. Jego organy są już właściwie gotowe do podjęcia swoich funkcji po drugiej stronie brzucha. Teraz dziecko poświęca więcej energii na ćwiczenie potrzebnych mu umiejętności. Malec wdycha i wydycha wody płodowe, co bardzo stymuluje rozwój jego płuc. Jeśli w twoim brzuchu mieszka chłopiec, jego jądra zeszły już do worka mosznowego. Meszek płodowy w tym czasie zanika już całkowicie i zostaje zastąpiony grubą warstwą tzw. mazi płodowej. Dziecko pilnie uczy się i koduje różne informacje. Zapamiętuje np. swoje ułożenie w macicy. Będziesz mogła zaobserwować to po porodzie, bo maluch chętnie będzie się układał w takiej pozycji, w jakiej był ułożony w twoim brzuchu - na określonym boku, z podkurczonymi nóżkami. Większość dzieci po porodzie bardzo lubi kołysanie, a także odprężające kąpiele w ciepłej wodzie. Takie upodobania to również konsekwencje wspomnień z życia w macicy.
35 tydzień
Maluch staje się coraz bardziej pulchny (codziennie przybywa mu około 14 gramów ciała) i całkowicie wypełnia już przestrzeń twojego brzucha. Waży teraz ponad 2,5 kg, mierzy 49 cm. By pomieścić coraz większego "pasażera", macica musi się powiększyć, zaczyna więc uciskać na przeponę, żołądek i pęcherz moczowy. Dlatego możesz często mieć zgagę, narzekać na trudności z oddychaniem czy bezsenność. Dobrze znacie się już z dzieckiem. Wiesz, jakie ma zwyczaje, w jakich porach ucina sobie drzemki, a kiedy rozpiera je energia i wierci się. Mimo że w uszach malucha znajduje się płyn owodniowy, odbiera on dźwięki na drodze pozaakustycznej. Potrafi więc różnicować ich natężenie, rytm i akcent. Dlatego jak najczęściej mów do dziecka, puszczaj mu muzykę (najlepiej spokojną, niezbyt głośną), czytaj bajki (patrz też str. 84). Dzięki temu, gdy się urodzi, będzie się czuło znacznie bezpieczniej wśród znanych mu już odgłosów. Układ nerwowy maluszka wciąż jeszcze intensywnie się rozwija, wciąż tworzą się nowe obwody w mózgu.
36 tydzień
Dziecko połyka zrzucony meszek płodowy i złuszczone komórki naskórka. Wydali je tuż po porodzie, kiedy odda smółkę (pierwszy stolec). Maluchowi jest już bardzo ciasno - miejsca wystarcza mu jedynie na wiercenie. Potrafi jednak robić to z dużą energią - gołym okiem można zauważyć, jak twój brzuch się porusza lub uwypukla w pewnych miejscach (bo np. malec akurat wystawił do góry nóżkę). Główka maleństwa jest tak ukształtowana, by móc przejść przez szyjkę macicy i pochwę. Kości czaszki nie są jeszcze w pełni zrośnięte. Ta elastyczna konstrukcja pozwala na zmianę kształtu główki podczas porodu - dziecko będzie się mogło przecisnąć przez drogi rodne, nie robiąc sobie ani tobie żadnej krzywdy.
Kości jego czaszki będą się stopniowo zrastać w pierwszym roku życia. Maluch przygotowuje się do narodzin - przekręca się główką w dół, co sprawia, że dno macicy nieco obniża się. Dzięki temu przestanie uciskać na przeponę, a tobie będzie znacznie łatwiej oddychać. Malec waży teraz około 2,8 kg, mierzy 50 cm.
