Nie trać zdrowia– zrób cytologię! Dlaczego trzeba robić cytologię?

Szyjka to część macicy składająca się głównie z elastycznej tkanki łącznej. Ma kształt stożka i łączy trzon macicy z pochwą. Śluzówka szyjki wytwarza wydzielinę, dzięki której plemniki mogą się przemieszczać. Ten fragment kobiecego ciała zazwyczaj ma długość od 2 do 4 cm. U kobiet spodziewających się dziecka  pełni funkcję zwieracza, który zamyka jamę macicy. Jeśli uszkodzone komórki nabłonka szyjki macicy zostaną zainfekowane wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), w tkance zaczyna rozwijać się nowotwór. Zarażone komórki dzielą się w niekontrolowany sposób i stopniowo tworzą guz. To zazwyczaj długotrwały proces, który może trwać od 3 do nawet 10 lat. W początkowej fazie choroba nowotworowa przebiega w ukryciu, a organizm nie wysyła żadnych sygnałów ostrzegawczych.

Dopiero kiedy rak jest już w bardziej zaawansowanym stadium, pojawiają się takie symptomy jak: krwawienie pomiędzy miesiączkami, krwawienie po stosunku seksualnym lub badaniu ginekologicznym, krwawienie po menopauzie lub dłuższe i bardziej obfite niż zazwyczaj krwawienie w trakcie menstruacji, obfite upławy, ból w podbrzuszu lub dolegliwości bólowe występujące w trakcie stosunku seksualnego. Niestety część pacjentek decyduje się na wizytę w gabinecie ginekologicznym dopiero, kiedy zaobserwuje niepokojące objawy, więc rak zostaje wykryty zbyt późno. Według szacunków Polskiej Unii Onkologii ten rodzaj nowotworu codziennie diagnozuje się u 10 kobiet, a zaledwie połowa z tej grupy wygrywa walkę z chorobą i wraca do zdrowia. Rocznie na raka szyjki macicy umiera aż 1700 kobiet, czyli dwa razy więcej niż w większości krajów europejskich.

A tymczasem nowotwór szyjki macicy wykryty w początkowej fazie rozwoju jest całkowicie wyleczalny. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie cytologii - to bezpłatne badanie profilaktyczne pozwala rozpoznać już stan przednowotworowy i szybko rozpocząć właściwą kurację, która może uratować życie.

W trakcie standardowej wizyty ginekologicznej lekarz używając specjalnej szczoteczki, pobiera wymaz z szyjki macicy. Następnie materiał trafia do laboratorium, gdzie pod mikroskopem sprawdza się, czy budowa tkanek jest prawidłowa. Cytologia to krótkie, bardzo proste i bezbolesne badanie, które może najwyżej spowodować chwilowy dyskomfort.

O czym trzeba pamiętać przed zaplanowaniem wizyty u specjalisty? Ten rodzaj badania nie może być wykonany w trakcie menstruacji, a na jego przeprowadzenie najlepiej zapisać się przynajmniej 4 dni po ustaniu krwawienia oraz nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki. Istotne jest także, by pacjentki, które przyjmują preparaty dopochwowe, przynajmniej 4 dni przed konsultacją lekarską przerwały ich stosowanie.

By zapisać się na cytologię, wystarczy skorzystać z bezpłatnego programu badań, który w Polsce obowiązuje od 2007 roku i jest skierowany do kobiet między 25 a 59 rokiem życia. Każda z pań objętych tym projektem powinna wykonać badanie raz na trzy lata. Jeżeli wynik będzie prawidłowy, na kolejne cykliczne badanie należy się zgłosić za 36 miesięcy.  Prawo do częstszych badań mają pacjentki, u których wykryto wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV),  osoby biorące leki osłabiające odporność oraz panie, w rodzinach których były przypadki nowotworu szyjki macicy.

Cytologię można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym, który ma podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Badanie przeprowadzi również położna posiadająca uprawnienia do pobierania wymazu, a z tego świadczenia można skorzystać w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej. By umówić się na wizytę u ginekologa lub położnej nie jest wymagane skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.

Chcesz wiedzieć więcej, szukasz informacji na temat bezpłatnych badań, wejdź na www.planujedlugiezycie.pl lub zadzwoń na bezpłatną infolinię 800 190 590. Infolinia jest czynna 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

Kampania społeczna "Planuję długie życie" realizowana w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030, finansowana ze środków Ministra Zdrowia