Jak kształtować pewność siebie u dzieci

Dlaczego dzieciństwo jest takim ważnym okresem w kształtowaniu poczucia pewności siebie? Jak możemy pomóc najmłodszym w jego budowaniu?

To, jak dziecko nauczy się postrzegać siebie, wpływa na jego samoocenę w dorosłym życiu.  Właśnie dlatego powinniśmy wzmacniać u dzieci poczucie sprawczości, okazywać im akceptację, doceniać ich osiągnięcia i wysiłek, który w nie wkładają. Równie ważne jest to, by wytyczać dzieciom granice i uczyć je, jak mają sobie radzić z ewentualną krytyką. Trzeba również rozmawiać z dziećmi o tym, w jaki sposób one same mogą oddziaływać na poczucie własnej wartości u siebie i swoich rówieśników. Dzięki takiemu podejściu najmłodsi nabierają wiary we własne możliwości, będą potrafili dostrzegać swoje sukcesy, a wyzwania, z którymi przyjdzie im się zmierzyć, będą motywowały, a nie wywoływały strach.   

Jak jest u dzieci z poczuciem własnej wartości  - czy dzieci są świadome swoich sukcesów, a jeśli tak, to z kim najchętniej dzielą się swoimi osiągnięciami?

Dzieci najchętniej opowiadają o swoich sukcesach rodzicom. Chętnie o tym, co im się udało chwalą się też koleżankom i kolegom. Z badań, które zlecił kanał dziecięcy Cartoon Network wynika , że dzieci w wieku 7-13 lat stosunkowo niechętnie opowiadają o swoich sukcesach nauczycielom. Robi to tylko 18 proc. dziewczynek i 11 proc. Warto na to zwrócić uwagę, ponieważ wychowawcy szkolni, podobnie jak rodzice i rówieśnicy to osoby, które odgrywają najważniejszą rolę w kształtowaniu poczucia pewności siebie u dziecka.

A gdzie może leżeć przyczyna tego, że dzieci nie chcą o swoich sukcesach rozmawiać z nauczycielami?

Może to wynikać z faktu, że w szkołach kładzie się większy nacisk na realizację celów dydaktycznych niż wychowawczych oraz z niewystarczającego przygotowania kadry szkolnej do zajęcia się tematyką poczucia własnej wartości u uczniów. Są to braki, na które mogą odpowiedzieć inicjatywy edukacyjne, które będą rozwijać kompetencje nauczycieli, a samym dzieciom dadzą możliwość podniesienia swojej samooceny. Teraz w szkołach podstawowych w ramach akcji "Atomowa moc" organizowanej przez Cartoon Network odbywają się warsztaty "Odkryj swoją moc z Atomówkami", podczas których pomagamy dzieciom odkrywać swoje talenty i mocne strony.

Czy chłopcy i dziewczynki w wieku szkolnym postrzegają siebie tak samo czy inaczej? 

Wyniki badania pokazują różnicę między tym, jak widzą siebie dziewczynki, a jak chłopcy. Uczennice w wieku 7-13 lat częściej od swoich kolegów w tym samym wieku określają siebie jako ,,miłe" (74 proc. vs. 63,3 proc.),  i ,,mądre" (59,3 prco. vs. 50 proc.). Więcej dziewczynek niż chłopców lubi zgłaszać się do nowych zadań, bo wie, że sobie poradzi oraz uważa, że inni słuchają tego, co dzieci do nich mówią. Jednak samoocena chłopców może być określana na podstawie innych wskaźników niż samoocena dziewczynek, ponieważ dziewczynki i chłopcy lubią spędzać czas w inny sposób. Chłopcy najchętniej poświęcają się aktywnościom związanym z rywalizacją (lubią grać w gry komputerowe albo w piłkę). Dziewczynki najczęściej wybierają zajęcia związane z relacjami z innymi - głównie spędzają czas z koleżankami i rodziną. 

Z czego wynikają te różnice? Z innego sposobu wychowywania, innych wymagań rodziców i społeczeństwa?

Różnice wiążą się z odmiennymi oczekiwaniami, jakie stawia się często dziewczynkom i chłopcom w dzieciństwie. W procesie wychowania u dziewczynek większy nacisk jest położony na relacje z innymi ludźmi, współpracę w grupie. Uczennice, w przeciwieństwie do swoich kolegów, są również częściej zachęcane do wyrażania emocji. Natomiast u chłopców wzmacnia się nastawienie na wykonanie zadania, pokazanie swojej sprawności i zaradności, wyróżnienie się w grupie. Okazywanie uczuć bywa traktowane jako oznaka słabości.