Jak przetrwać połóg?
Pierwsze tygodnie po porodzie mogą być dla ciebie trudne. Sprawdź, jak poradzić sobie z najczęstszymi dolegliwościami w tym okresie.
Czym w ogóle jest połóg? - Tym terminem określa się okres pierwszych sześciu tygodni po porodzie potrzebny na to, by organizm kobiety wrócił do formy sprzed ciąży - wyjaśnia Barbara Jaworska, położna środowiskowa. Z wieloletniego doświadczenia naszej specjalistki wynika, że nie jest to łatwy czas dla kobiety.
- Odwiedzam wiele świeżo upieczonych mam, więc widzę, jak radość z narodzin dziecka zakłócają im poporodowe dolegliwości. Na szczęście, większość z nich, choć jest uciążliwa, nie powinna budzić obaw o zdrowie. Trzeba tylko wiedzieć, jak skutecznie sobie z nimi poradzić - uspokaja położna. Oto niezawodne rady naszego eksperta, które przetestowało wcześniej wiele mam!
Jest to całkowicie naturalny objaw, który oznacza, że macica zaczęła obkurczać się po porodzie. Zazwyczaj przez pierwsze 2-3 dni krwawienie jest bardzo obfite, potem zmniejsza się i przypomina lekkie plamienie.
Rozwiązanie: Podczas krwawienia zmieniaj często podpaski.
- Najlepiej używać tych tradycyjnych, bawełnianych. W żadnym wypadku nie wolno stosować tamponów - mówi położna. Mniej więcej w 3.-4. tygodniu po porodzie krwawienie powinno zaniknąć. - Jeśli tak się nie stało, krwawienie nie zmniejsza się lub - co gorsza - nagle się nasiliło, koniecznie jak najszybciej należy wybrać się na wizytę kontrolną do ginekologa - mówi nasz redakcyjny ekspert.
Pojawia się w 3. dobie po porodzie naturalnym (ok. 6.-7. po cesarskim cięciu). Twoje piersi powiększą się, staną się bolesne, twarde i pełne mleka, które zacznie z nich samo wyciekać. Nawał trwa około dwóch dni.
Rozwiązanie: W czasie nawału ulgę przyniesie ci robienie okładów ze stłuczonych i schłodzonych w lodówce liści kapusty oraz polewanie piersi chłodną wodą z prysznica. - Koniecznie też należy jak najczęściej przystawiać maleństwo do piersi lub odciągać mleko laktatorem. Dzięki temu mamie uda się uniknąć bolesnego zastoju pokarmu - mówi Barbara Jaworska.
Po porodzie macica powraca do swoich normalnych rozmiarów, co możesz odczuwać jako silny skurcz w dole brzucha. Ból jest bardziej dotkliwy podczas karmienia piersią, bo wtedy wydziela się hormon - oksytocyna - który potęguje skurcze.
Rozwiązanie: W takiej sytuacji pomogą ci ciepłe okłady na brzuch.
- Można przyłożyć na chwilę termofor - radzi nasz ekspert. Jeśli ból staje się uciążliwy, świeżo upieczona mama może sięgnąć również po łagodny środek przeciwbólowy. - Dla kobiety w okresie połogu odpowiedni będzie preparat zawierający paracetamol. Jego przyjmowanie należałoby jednak wcześniej skonsultować z lekarzem - dodaje położna.
Poranione i popękane brodawki to częsty kłopot świeżo upieczonych mam. Zazwyczaj jego przyczyną jest nieumiejętne przystawianie maleństwa do piersi i to, że ono samo także nie potrafi jeszcze dobrze ssać.
Rozwiązanie: Ulgę mamie przyniesie smarowanie brodawek specjalnymi maściami (np. Bepanthen, Alantan Plus) albo własnym pokarmem. - Mleko kobiece ma właściwości bakteriobójcze, dzięki czemu przyspiesza gojenie ranek. Dlatego pacjentkom, które mają poranione brodawki, radzę, by po każdym karmieniu rozprowadziły kilka kropel pokarmu na brodawce i otoczce - mówi Barbara Jaworska.
Uwaga: chorych brodawek nie należy myć zbyt często (najwyżej dwa razy dziennie).
- Najlepiej przemywać piersi naparem z nagietka lekarskiego lub szałwii - radzi specjalistka. Dopóki brodawki się nie zagoją, warto chronić je specjalnymi silikonowymi nakładkami (np. Avent, Medela) i kilka razy dziennie przez kilkanaście minut wietrzyć.
Jeśli rodziłaś w sposób naturalny, możesz odczuwać ból podczas chodzenia oraz siedzenia, zwłaszcza jeżeli krocze zostało podczas porodu nacięte przez położną lub samo pękło.
Rozwiązanie: Aby złagodzić nieprzyjemne dolegliwości, warto robić sobie zimne okłady.
- Najprościej jest owinąć kostki lodu w pieluchę i przyłożyć je do bolącego miejsca - mówi położna. Podczas siedzenia ulgę może ci przynieść specjalna poduszka dla kobiet po porodzie (patrz też: ramka niżej).
- Taka poduszka wygląda jak koło ratunkowe. Jeżeli jej nie mamy, w zamian możemy użyć zwykłego, dmuchanego koła - radzi nasza specjalistka. Warto pamiętać, że w tym czasie szczególnie ważne jest przestrzeganie zasad higieny.
- Świeżo upieczona mama w okresie połogu powinna podmywać się po każdej wizycie w toalecie, używając płynów do higieny intymnej lub mydła Biały Jeleń. Po podmyciu krocze należy delikatnie osuszyć papierowymi ręcznikami lub letnim strumieniem powietrza z suszarki - wyjaśnia nasz redakcyjny ekspert. Specjaliści zalecają również, by jak najczęściej odpoczywać w pozycji leżącej bez bielizny.
- Im większy będzie dopływ powietrza, tym szybciej rana po nacięciu krocza się zagoi - przekonuje Barbara Jaworska.
Po porodzie spada poziom hormonów, dlatego raz wpadasz w euforię, a za chwilę zalewasz się łzami. To tzw. baby blues, który mija po kilku tygodniach.
Rozwiązanie: Aby uniknąć negatywnych emocji, lepiej nie stawiać sobie poprzeczki zbyt wysoko i pamiętać o własnym wypoczynku.
- Wiele kobiet chce robić wszystko samodzielnie i odrzuca pomoc bliskich osób. Ale po jakimś czasie takie "Zosie Samosie" padają ze zmęczenia. Mają też poczucie porażki, bo czują, że macierzyństwo je przerasta - mówi Barbara Jaworska.
- Dlatego świeżo upieczonym mamom radzę, by nie rezygnowały z pomocy mamy, siostry czy teściowej, jeśli te takową oferują. Warto też od początku włączać męża w opiekę nad dzieckiem - dodaje położna. Jeżeli od porodu minęło kilka tygodni, a mama wciąż nie radzi sobie z emocjami, należałoby porozmawiać z psychologiem. Wczesna interwencja zapobiegnie depresji poporodowej.
Jej objawy to częste bóle głowy, zmęczenie, bladość oraz suchość skóry. Jeśli w ciąży dokuczała ci anemia, teraz może się ona nasilić, ponieważ w czasie porodu straciłaś dużo krwi. Ale anemia może się też pojawić u mamy, która wcześniej jej nie miała.
Rozwiązanie: Jeżeli ciągłe uczucie osłabienia nie mija po 4-6 tygodniach od porodu, wybierz się do lekarza i zrób morfologię. To badanie wykaże, jak duże masz niedobory żelaza. W zależności od jego wyniku lekarz może ci zalecić przyjmowanie preparatów żelaza albo jedynie zmianę diety.
Po 6 tygodniach od urodzenia maluszka (bez względu na to, w jaki sposób rodziłaś) wybierz się do lekarza na wizytę kontrolną. Specjalista zbada cię i sprawdzi, czy wszystko prawidłowo się zagoiło. Dowiesz się także, czy możesz już powrócić do współżycia.
Konsultacja: Barbara Jaworska, położna środowiskowa. Tekst: Blanka Wolniewicz