Reklama

Urlop wychowawczy na nowych zasadach

Od niedawna korzystają z niego także ci rodzice, którzy nie mieli tej możliwości. 1 października weszły kolejne zmiany.


Do września br. bezpłatny urlop wychowawczy przysługiwał tylko rodzicom pracującym na etacie, którzy mieli co najmniej półroczny staż pracy (liczyły się wszystkie miejsca zatrudnienia).

Teraz z prawa do urlopu wychowawczego skorzystać mogą także: osoby bezrobotne, nieubezpieczone, zatrudnione na umowę o dzieło lub umowę-zlecenie, mające własną działalność oraz rolnicy. W czasie, kiedy będą przebywać na urlopie wychowawczym, państwo opłaci im wszystkie lub tylko niektóre składki ubezpieczeniowe.

Komu i jaką składkę opłaci państwo?

Jedynie rodzice, którzy mają co najmniej półroczny staż ubezpieczeniowy w pracy, mogą liczyć na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne.

Reklama

Natomiast nieubezpieczonym lub z krótszym stażem ubezpieczeniowym niż pół roku państwo opłaci tylko składki na ubezpieczenie emerytalne. Oznacza to, że osoby te nie będą miały prawa do opieki zdrowotnej z NFZ i nie będą chronione na wypadek niezdolności do pracy.

Urlop wychowawczy będzie trwał do 36 miesięcy. Z tego powodu rodzicom, którzy prowadzą własną działalność, wydłużono czas, na jaki mogą zawiesić firmę z dwóch do trzech lat.

Każdy rodzic, który chce skorzystać z urlopu wychowawczego, powinien zgłosić się do najbliższego oddziału ZUS. Tam upewni się, czy nowe przepisy rzeczywiście go obejmują i będzie mógł złożyć stosowne oświadczenie.

Formularze są dostępne na stronie www.zus.pl w zakładce - Osobista opieka nad dzieckiem od 1 września 2013 r.

Jak długo można być w domu z dzieckiem?

Przepisy wchodzące od 1 października br. podtrzymują to, że urlop wychowawczy może wziąć matka lub ojciec dziecka. Nie może on jednak trwać dłużej niż do ukończenia przez malucha 5. roku życia - dotąd granicą było ukończenie przez dziecko 4 lat.

Matka nadal nie musi brać od razu całego urlopu, może go wykorzystać nawet w pięciu częściach (przed zmianami prawa: w czterech). Może też podzielić się nim z ojcem dziecka.

Uwaga: przez cztery miesiące (czyli o miesiąc dłużej niż przed zmianą prawa) rodzice mogą korzystać z urlopu wychowawczego wspólnie. Później na urlopie wychowawczym może przebywać tylko jedno z nich.

Nowością jest tzw. nieprzenaszalny miesiąc urlopu wychowawczego. To jeden z 36 miesięcy, przeznaczony do wykorzystania tylko przez jednego rodzica. Oznacza to, że jeżeli np. matka wykorzystała 35 miesięcy wychowawczego, a ojciec nie złożył u pracodawcy wniosku o udzielenie mu ostatniego miesiąca, to wówczas on przepada. Taki wniosek trzeba złożyć co najmniej dwa tygodnie przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu.

Czy na wychowawczym można dorobić?

- Początkowo zamierzałam całkowicie wykorzystać urlop wychowawczy. Jednak ze względu na sytuację finansową zastanawiam się, czy nie wrócić do pracy na część etatu. Czy to możliwe? Czy - jako młoda mama - będę chroniona przed zwolnieniem?

- Tak, w czasie urlopu wychowawczego ma pani prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego (lub innego) pracodawcy - tłumaczy Izabela Kieczka- Grabowska, radca prawny. - Jest tylko jeden warunek: podjęcie przez panią zatrudnienia nie może "wyłączać możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem".

- W praktyce zazwyczaj oznacza to powrót do pracy jedynie na część etatu tak - by kiedy pani przebywa w pracy - dzieckiem mogła zajmować się np. babcia czy niania. Jeśli chce pani podjąć pracę u dotychczasowego pracodawcy, warto skorzystać z uprawnienia polegającego na obniżeniu wymiaru czasu pracy.

- W tym celu powinna pani złożyć u pracodawcy odpowiedni wniosek. Musi się w nim znaleźć informacja, o ile chce pani obniżyć wymiar czasu pracy i jak długo pracować na nowych zasadach.

- Pracodawca ma obowiązek ten wniosek uwzględnić. Przez rok nie będzie też mógł pani zwolnić. Jeśli chce pani podjąć pracę u innego pracodawcy, musi pani zawrzeć nową umowę o pracę.

- Ważne jest określenie w niej warunków zatrudnienia, m.in. czasu pracy, zakresu obowiązków. Powinny one umożliwiać pani wypełnianie głównego celu urlopu wychowawczego: czyli sprawowanie opieki nad dzieckiem.

Izabela Kieczka- -Grabowska, radca prawny

Mam dziecko
Dowiedz się więcej na temat: urlop wychowawczy | rodzice
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy