Reklama

Zaległe alimenty: Jak je odzyskać

Niestety zdarza się, że osoba zobowiązana do płacenia takich świadczeń ma za nic wyrok sądu. Jak skutecznie wpłynąć na dłużnika? Istnieją sposoby, by zaczął płacić!

W Polsce długi alimentacyjne wynoszą ponad 4,2 mld zł, a ze swoich zobowiązań nie wywiązuje się ponad 160 tys. osób. Najwięcej zaległości jest na Mazowszu, choć to przecież właśnie w tym województwie jest najmniej bezrobotnych! Tymczasem wielu dłużników ma za co żyć - i to nie najgorzej - lecz uchyla się od płacenia na swoje dzieci (w przeważającej większości chodzi o alimenty na potomstwo).

Przypominamy, że zgodnie z polskim prawem rodzinnym, alimenty mogą być przyznane wyrokiem sądu, ustalone na podstawie ugody sądowej lub w akcie notarialnym. Wyjaśniamy, z jakich uprawnień może skorzystać osoba, która ma przyznane alimenty na podstawie któregoś z tych dokumentów. Rady krok po kroku

Reklama

1. Wyrok sądu opatrzony specjalną pieczęcią

● Jeżeli alimenty przyznał sąd na podstawie wyroku lub ugody zawartej między stronami, to trzeba uzyskać z tego sądu tzw. klauzulę wykonalności. Chodzi o to, że taki wyrok lub ugoda muszą być prawomocne (na takim dokumencie musi się znaleźć specjalna pieczęć sądu). Sąd wyda odpis wyroku z klauzulą wykonalności na prośbę osoby uprawnionej do alimentów.

● Jeżeli alimenty ustalono na podstawie aktu notarialnego (co jest możliwe, jeśli obie strony wyraziły zgodę), to aby uzyskać klauzulę wykonalności, trzeba z tym dokumentem udać się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, która została zobowiązana do płacenia alimentów.

2. Zgłoszenie sprawy do komornika

● Na podstawie wyroku (ugody, aktu notarialnego) z klauzulą wykonalności można udać się do komornika. Egzekucję alimentów może prowadzić dowolnie wybrany komornik (ale jeśli ma być ona np. z mieszkania dłużnika, sprawę musi prowadzić komornik, w którego rewirze znajduje się ta nieruchomość). Osoba, która ma przyznane alimenty, sama wskazuje komornikowi, z czego ma je ściągać: czy z wynagrodzenia dłużnika, czy z jego rachunku bankowego, czy przez zajęcie należącej do niego nieruchomości. Należy też podać we wniosku do komornika, jaka jest dokładna kwota alimentów - zaległych oraz bieżących. Sprawy w sądzie i u komornika są wolne od opłat dla osoby dochodzącej alimentów. Wszelkie opłaty komornik ściąga od dłużnika (art. 96 par. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

3. Wniosek do gminy o dodatkowe działania

● Jeśli w ciągu 2 miesięcy komornik nie wyegzekwuje pełnej kwoty alimentów, można zgłosić się po pomoc do urzędu gminy. Osoba uprawniona do alimentów (na dzieci lub na siebie) może złożyć do urzędu gminy lub ośrodka pomocy społecznej wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie od komornika potwierdzające, że nie może ściągnąć alimentów (bo np. nie ma z czego lub dłużnik wyjechał za granicę).

Gdy gmina otrzyma taki wniosek, przeprowadzi tzw. wywiad alimentacyjny, by ustalić, jaka faktycznie jest sytuacja majątkowa i zawodowa np. ojca zalegającego z alimentami. Wójt i burmistrz mają prawo zastosować różne środki nacisku na dłużnika alimentacyjnego, np. skierować wniosek do starosty, by zatrzymał mu prawo jazdy. Jeżeli dłużnik nie płaci zobowiązań z powodu braku pracy, może zostać skierowany np. do robót interwencyjnych.

4. Wpisanie dłużnika na "czarną listę"

● Gmina ma prawo przekazać dane dłużnika do biura informacji gospodarczej (BIG). Urząd może to zrobić, jeśli zaległości alimentacyjne są za okres dłuższy niż 6 miesięcy. To jeden ze skutecznych sposobów przymuszenia dłużnika, żeby w końcu zaczął płacić alimenty, zwłaszcza te na dzieci. Bowiem gdy rodzic nie płaci alimentów na dzieci, gmina musi je wypłacać z funduszu alimentacyjnego (więcej o tych alimentach - w ramce wyżej). Obecnie osoba uprawniona do alimentów, np. mama dzieci, może sama zgłosić niepłacącego ojca na listę zadłużonych.

Konsekwencje wpisania do rejestru BIG

Osoba, której dane są w BIG ma utrudniony dostęp do wielu usług, np. ma kłopoty z uzyskaniem kredytu w banku, nie kupi artykułów na raty, nie podpisze lub nie przedłuży umowy z operatorem telefonii komórkowej. 10 lat w rejestrze BIG! Tyle pozostaje w rejestrze informacja o długu, i to od momentu jego spłacenia.

Jak ściągnąć alimenty z zagranicy

Z krajami Unii Europejskiej Polska podpisała umowy w sprawie ściągania alimentów. Porozumienia mamy też z niektórymi państwami spoza UE, np. z Tunezją. Alimenty z innego kraju Unii Europejskiej można odzyskać tylko za pośrednictwem sądu okręgowego. W takim sądzie (właściwym dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów) składa się wniosek w tej sprawie.

Do wniosku dołącza się różne dokumenty: odpis orzeczenia o alimentach w tzw. formie do wykonania za granicą, odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, wyliczenie zaległości alimentacyjnych i inne. Szczegółowe informacje można uzyskać w sekretariacie sądu. Podst. prawna : rozporządzenie Rady Europy "w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U.UE.L.2009.7.1).

Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego

● Alimenty na dzieci z funduszu mogą być wypłacane, jeśli komornik nie może ich ściągnąć od rodzica. Aby uzyskać te alimenty, trzeba spełnić kilka warunków.

Po pierwsze: miesięczny dochód na osobę w rodzinie osoby uprawnionej do alimentów nie może być wyższy niż 725 zł netto (czyli po odliczeniu podatku i składek na ubezpieczenie). Po drugie: trzeba złożyć wniosek do ośrodka pomocy społecznej o przyznanie alimentów z funduszu i dołączyć konieczne dokumenty.

● Wniosek wypełnia się na gotowym formularzu (jest do pobrania w gminie). Osoba składająca wniosek (zwykle to mama dzieci) musi podać w nim następujące dane: swoje imię i nazwisko, adres zamieszkania, jak również swój numer PESEL. Do wniosku trzeba dołączyć, m.in.: - zaświadczenie o dochodach członków rodziny, np. poświadczony PITz urzędu skarbowego lub zaświadczenie z pracy (można też złożyć pisemne oświadczenie o dochodach); - zaświadczenie od komornika, że nie wyegzekwował żadnej kwoty alimentów za ostatnie 2 miesiące; - odpis aktu urodzenia dziecka; - odpis prawomocnego wyroku (ugody sądowej) o alimentach.

● Alimenty z funduszu są ograniczone kwotowo i mogą wynieść maksymalnie 500 zł.

Przykład: 1. Jeżeli sąd przyznał 350 zł alimentów na dziecko od ojca, to tyle pieniędzy miesięcznie przysługuje też z funduszu.

Przykład: 2. Jeśli sąd zasądził 600 zł, to z funduszu może być przyznane maksymalnie 500 zł. Podst.: ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (DzU z 2012 r., poz. 1228).

W jaki sposób zgłosić dane dłużnika alimentacyjnego do rejestru BIG?

Mariusz Hildebrand, wiceprezes BIG InfoMonitor S.A.: Każdy, kto nie może odzyskać należnych alimentów, ma prawo "wpisać" dłużnika do BIG. Można zgłosić dane takiej osoby do bazy jednego z biur informacji gospodarczej (np. do BIG InfoMonitor). To najszybszy sposób na odzyskiwanie zasądzonych należności. Dane dłużnika można zgłosić przez internet. Na stronie: www. BIG.pl znajduje się umowa na zgłoszenie danych dłużnika dorejestru. Należy taką umowę wydrukować i podpisać.

Umowę, wraz ze skanem dowodu osobistego osoby uprawnionej do alimentów i odpisem wyroku sądu, trzeba wysłać pocztą na adres BIG (jest na stronie internetowej). Następnie należy wysłać do dłużnika wezwanie do zapłaty. Jeżeli po 14 dniach od wysłania wezwania nie ureguluje on długu, można samodzielnie wprowadzić jego dane do BIG przez stronę internetową (koszt - 69 zł).

Naj
Dowiedz się więcej na temat: alimenty
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama