Składnik do żywności, który wzbudza kontrowersje. Wydalają go owady
Sięgając w sklepie po różnego rodzaju produkty spożywcze, warto poświęcić chwilę na dokładne przeczytanie etykiety ze składem, dzięki czemu możemy wybierać artykuły optymalne w kontekście zdrowia. Niekiedy lista składników to jednak dziwnie brzmiące wyrazy, które niczego nam nie mówią, a wręcz wprawiają w konsternację.
Czym jest i jak powstaje szelak?
W Polsce do żywności dopuszczono ponad 330 dodatków spożywczych, które pełnią najróżniejsze funkcje i mowa o barwnikach, konserwantach, przeciwutleniaczach, regulatorach kwasowości, emulgatorach, stabilizatorach, zagęstnikach, środkach żelujących, substancjach nabłyszczających i przeciwzbrylających, wzmacniaczach smaku, środkach słodzących itd.
Wiele takich dodatków charakteryzuje się specyficznymi nazwami, które czasami nawet trudno wymówić, a co dopiero zrozumieć, jaką funkcję spełniają w danym artykule spożywczym. Przykładem jest m.in. szelak, substancja dodawana np. do słodyczy.
Szelak nazywany jest naturalną żywicą pochodzenia zwierzęcego. To wydzielina azjatyckich owadów z rodziny czerwców, które pasożytują na setkach różnych gatunków drzew, żywiąc się sokami znajdującymi się pod korą. Samice owadów metabolizują spożyty sok, czyli, innymi słowy, wydalają go w formie żywicy, która na skutek działania powietrza twardnieje i osiada na gałęziach.
Gałęzie z szelakiem są następnie zbierane i poddawane czyszczeniu. Żywica jest mielona i moczona w wodzie, by pozbyć się z niej resztek owadów. Kolejny etap polega na dokładnym suszeniu, dzięki czemu powstaje finalny produkt, najczęściej w formie sproszkowanej lub w formie płatków.
Do czego wykorzystuje się szelak?
Szelak w przemyśle spożywczym wykorzystywana jest jako składnik błyszczących powłok np. na cukierkach, czekoladkach czy gumach do żucia. Szelak, jako E904, spełnia w żywności funkcję glazury i ma zapobiegać pienieniu.
Ponadto szelak stosowany jest na owocach, mając sprawić, by ich skórka nie tylko ładnie wyglądała i się błyszczała, ale by również owoce nie psuły się zbyt szybko.
Pomimo że szelak wykorzystywany jest również w branży kosmetycznej w postaci dodatku do m.in. lakierów i farb do włosów, lakierów do paznokci czy tuszów do rzęs, a lata temu służył do nabłyszczania powierzchni drewnianych, to uznawany jest za substancję jadalną i nietoksyczną dla organizmu.
To jednak nie koniec, bowiem szelak znajduje zastosowanie w medycynie, wchodząc w skład np. materiałów stomatologicznych oraz stanowiąc zewnętrzną warstwę tabletek. Wykorzystuje się go także do wykończenia powierzchni złoconych. W starożytnych cywilizacjach szelakiem barwiono tkaniny i skóry, a w XVII wieku był surowcem niezwykle pożądanym przez malarzy.
