Kreatywność wymaga współpracy. W mózgu
Współpraca dwóch sieci połączeń w mózgu ma kluczowe znaczenie dla naszej kreatywności, dzięki niej możemy wpadać na oryginalne pomysły, które potem można w praktyce zastosować - twierdzą naukowcy z Uniwersytetu w Hajfie. Wyniki ich badań wskazują, że najbardziej innowacyjnie myślimy wtedy, gdy dobrze skoordynowane jest w naszym mózgu działanie rejonów odpowiedzialnych za spontaniczne, czasem szalone idee i tych bardziej konserwatywnych, które "sprowadzają nas na ziemię".
Izraelscy naukowcy podkreślają, że kreatywność to zdolność do znajdowania nowych i oryginalnych sposobów rozwiązywania problemów. Nie wszystkie oryginalne pomysły uznajemy jednak za faktyczny owoc kreatywnej myśli. Jeśli danego pomysłu nie da się zastosować w praktyce, nie uznajemy go za innowacyjny, lecz za bezsensowny. Dlatego, zdaniem izraelskich badaczy, proces kreatywnego myślenia wymaga mechanizmu kontrolnego. Wyniki ich badań wskazują, że taki mechanizm istnieje.
Konieczna okazuje się dobra współpraca dwóch rejonów mózgu, których cele są na pierwszy rzut oka sprzeczne. To - z jednej strony - sieć połączeń odpowiedzialnych za podrzucanie nam oryginalnych, niestandardowych idei, z drugiej strony - bardziej konserwatywny rejon mózgu, który "sprowadza nas na ziemię". Najbardziej kreatywne okazują się osoby, które potrafią to pogodzić.
W pierwszej części eksperymentu uczestników proszono, by w ciągu pół minuty wymyślali nowe, oryginalne i niespodziewane zastosowania różnych przedmiotów. Odpowiedzi, które pojawiały się rzadko, uznawano za bardziej oryginalne i przyznawano za nie więcej punktów, odpowiedzi popularne dawały uczestnikom niższe noty. W drugiej części testu uczestnicy mieli w ciągu pół minuty przedstawiać najbardziej charakterystyczne i powszechnie akceptowane opisy danych przedmiotów. W obu przypadkach aktywność mózgu badanych była monitorowana z pomocą aparatury funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI).
Okazało się, że osoby wysoko oceniane w skali oryginalności wykazywały najwyższą aktywność rejonów mózgu, związanych z tworzeniem nowych pomysłów, ale podczas udzielania odpowiedzi współpracowały z nimi również rejony odpowiadające za trzymanie się norm i zasad. Im lepiej oba rejony współpracowały, tym odpowiedzi oceniane były wyżej.
- Z jednej strony z pewnością potrzebujemy aktywności rejonu mózgu podrzucającego nam różne pomysły, równocześnie jednak musimy na bieżąco oceniać, na ile te pomysły są racjonalne i mogą mieć faktyczne zastosowania - podkreśla autorka pracy, dr Naama Mayseless. Uważamy, że kreatywność pojawia się wtedy, gdy te dwa rejony dobrze współpracują. Możliwe, że najważniejsze wynalazki w ludzkości powstały za sprawą ludzi, w których mózgach te rejony były wyjątkowo dobrze połączone - dodaje.