Makaron makaronowi nierówny

Oto mała ściąga z makaronów.

Król wśród past, najpopularniejsza forma makaronu na świecie. Jest taka znana, że do niedawna w Polsce na każdy makaron z sosem mówiło się po prostu spaghetti. Niezależnie od tego czy pasta była rzeczywiście w kształcie długich nitek, czy nie.

Spaghetti jest też synonimem wszystkiego co włoskie. I tak mamy np. określenie spaghetti westerny na produkowane przez Włochów filmy o kowbojach. Poza tym samo spaghetti niejednokrotnie zagrało w filmie i to niemałą rolę . Wszyscy pamiętamy chociażby "miłosną" scenę w "Zakochanym kundlu" i dwa pieski, które połączyła długa nitka makaronu, a także głębokie uczucie.

Lista sposobów na jedzenie spaghetti, jest tak długa jak sam makaron. Można "wciągać" ustami pojedyncze nitki (ulubiona wersja dzieci), można nawijać je na widelec, opierając go na dużej łyżce (elegancja wersja europejska), albo - jak najczęściej robią to Włosi - zagarniać swobodnie widelcem "poplątaną" porcję makaronu, bez przejmowania się, czy uda nam się całość włożyć na raz do ust.

Jedyne czego nie można robić ze spaghetti, to nie wypada go łamać. Do gotowania konieczny jest więc duży garnek, ewentualnie odrobina sprytu - makaron wystarczy włożyć jednym końcem na chwilę do wrzątku i gdy lekko zmięknie, nagiąć go tak, by "dopasował się" do garnka.

Makaron w formie sprężynki, w Polsce zwany też śrubkami lub świderkami. Najpopularniejsze fusilli mają ok. 7 cm długości. Po włosku słowo fusilli ma zupełnie inne znaczenie - jest to archaiczna forma od słowa fucile oznaczającego "karabin". Ewentualnie może być tłumaczone jako "małe wrzeciona".

Do ich wynalezienia - jak to zwykle bywa w przypadku najbardziej genialnych dań - doszło przypadkiem. Rzecz działa się w 1550 roku. Jeden z ówczesnych kucharzy podczas wyrabiania makaronu upuścił na podłogę nitkę pasty. Ciasto przechwycił jego syn i chcąc spłatać ojcu figla, owinął makaron na drutach babci, na których dziergała sweter. Gdy makaron wysechł, zachował spiralny kształt, który niesamowicie przypadł do gustu nie tylko kucharzowi, ale wszystkim lokalnym smakoszom.

Zakręcony kształt fusilli to wielki atut tej pasty - efektownie prezentuje się na talerzu i jest uwielbiana przez maluchy, bo makaronowe sprężynki przekonują do siebie nawet niejadków. Ponadto jest idealna dla miłośników dużej ilości sosu - w "gwincie" śrubki łatwiej zatrzymują się pyszne dodatki.

Wyglądają jak kokardki i tak też nazywamy je w Polsce. Po włosku farfalla to jednak nie kokardka a... motylek. Niezależnie jednak od interpretacji ich nazwy, farfalle jest niewątpliwą ozdobą potrawy. To jedna z najchętniej kupowanych past. Wbrew pozorom nie jest trudno zrobić ją samodzielnie w domu. Rozwałkowane ciasto na makaron należy pociąć na długie paski (szerokie na ok. 5 cm.) falowanym radełkiem, następnie pokroić w poprzek, a takie postrzępione z jednej strony prostokąciki ścisnąć na środku. Motylkowa kokardka gotowa.

W Polsce występują pod nazwą "pióra" i tym razem identyczne jest też włoskie znaczenie ich nazwy. Wszystko dlatego, że ścięta końcówka tego makaronu przypomina nieco stalówkę pióra atramentowego. Penne występują w dwóch wersjach: gładkie to tzw. penne lisce, natomiast te ze żłobieniami na wierzchu to penne rigate.

Penne to idealny kształt makaronu dla osób lubiących pastę al dente. Z założenia są one nieco grubsze, a tym samym gotują się odrobinę dłużej niż inne typy makaronu o podobnym rozmiarze. Trudniej jest więc je rozgotować.

To także rurki, o ile jednak penne to rurki małe, canelloni to rurki giganty. Są wystarczająco duże, aby można je było nadziewać. Dlatego też rzadko są gotowane we wrzątku, należą natomiast do gatunku past al forno (co oznacza "z pieca"). Po wypełnieniu, serem, szpinakiem, warzywami czy mięsem, zapieka się je w piekarniku.

To największy z dostępnych kształtów past - prosty płat ciasta, zwykle w formie prostokąta o boku ok. 18 centymetrów. Lasagne to jednocześnie najbardziej znana pasta al forno. Potrawa z niej robiona, czyli warstwowa zapiekanka z sosem pomidorowym i serem, jest tak popularna, że nazwa tego kształtu makaronu stała się nazwą własną samego dania.

Na Zachodzie lasagne zyskała sławę dzięki kreskówce Garfield, w której to sympatyczny, lekko tłuściutki kot, zajadał się nią niemalże bez przerwy.

Jednak potrawa lasagne to nie jedyne zastosowanie tego makaronu. Można go również ugotować w wodzie, a następnie zawinąć w niego drobne przekąski, np. szynkę, szparagi czy paprykę.

W dosłownym tłumaczeniu oznacza "krajanka". Makaron ten, zwykle mający około 1 cm szerokości, to bowiem nic innego jak zwinięty i pokrojony w poprzek, cienki placek ciasta.

Typowe tagliatelle pochodzi z Bolonii. Do dziś w tym mieście ochoczo opowiada się (nieprawdziwą skądinąd) historię, o tym, jak to ten rodzaj pasty wynalazł tamtejszy dworski kucharz w 1487 roku. Zainspirowały go blond włosy pewnej damy... Złocisty kolor tagliatelle jest wynikiem zastosowania w przepisie jaj. Tradycyjne ciasto na pastę to mieszanka wody i mąki. Tagliatelle - jak przystało na najbardziej znany przykład makaronu jajecznego - powstaje natomiast z połączenia mąki z jakami. Dobrze zrobione tagliatelle jest bardzo sprężyste i wyjątkowo aksamitne w smaku.

To kawałek ciasta makaronowego, wypełnionego farszem (serowym, mięsnym bądź szpinakowym) złożony na pół, z zagniecionymi brzegami, zwykle trójkątny lub półokrągły. Bardzo przypomina... nasze polskie pierogi. I choć pierogom bliżej do tych gotowanych na Wschodzie, np. w Rosji, a włoskie ravioli są wariantem pierożków znanych od stuleci w kuchni chińskiej i tajskiej, to jednak idea obu produktów pozostaje ta sama.

Różnica między pierogami a ravioli to sposób podania. O ile pierogi zjadamy okraszone cebulką lub kawałkami boczku, Włosi traktują je jak inne pasty i urozmaicają sosami, np. pomidorowym, truflowym czy grzybowo-śmietanowym.

Typowe ravioli można kupić świeże, z kilkudniową datą przydatności do spożycia, albo mrożone.

Po włosku to "małe ciasta" albo wręcz "torciki'. Kształtem i zawartością przypominają ravioli, ale są dużo mniejsze. Jeśli więc te pierwsze porównaliśmy do polskich pierogów, tortellini nie sposób nie porównać do... uszek. Słuszne będzie też skojarzenie z Bożym Narodzeniem - tortellini jest przez Włochów chętnie spożywane właśnie podczas świąt.

Tortellini, w przeciwieństwie do ravioli, można kupić zarówno suche, jak i świeże. Wypełnione są zwykle szynką lub grzybami. Można je jeść solo, z sosem, albo potraktować jako dodatek do zup lub sałatek.

Karolina Siudeja