Ile jodu naprawdę potrzebujemy?
Pierwiastek ten jest niezbędny do funkcjonowania naszego organizmu. Zapewnia prawidłową pracę tarczycy, a w konsekwencji właściwą przemianę materii, sprawność intelektualną oraz równowagę emocjonalną. Sprawdź, co zrobić, by mieć go dokładnie tyle, ile trzeba.
Co się dzieję, gdy jodu mamy...
...za dużo
Gdy dostarczamy do swojego organizmu za dużo jodu, jesteśmy narażeni na:
- nadczynność tarczycy - u niektórych osób nawet przy niewielkim nadmiarze tego mikroelementu może dojść do zwiększonego wydzielania hormonów tarczycy, co najczęściej objawia się uczuciem stałego gorąca, drżeniem rąk, kołataniem serca;
- przyspieszoną przemianę materii - szybko chudniemy, mimo że nie stosujemy diety.
- zatrucie jodem - zdarza się bardzo rzadko, przy zażywaniu wyjątkowo dużych jego dawek.
...za mało
Typowymi objawami zbyt niskiego poziomu jodu w naszym organizmie są:
- niedoczynność tarczycy - wywołana niedoborem hormonów produkowanych przez gruczoł;
- uczucie senności, brak energii, ospałość, spadek koncentracji;
- problemy z odpornością - nie tylko na choroby, ale także... stres;
- zbyt szybkie przybieranie na wadze - jest konsekwencją spadku tempa przemiany materii;
- zniekształcenie obwodu szyi i powstanie tzw. wola - organizm powiększa tarczycę, by podwyższyć produkcję hormonów.
Naturalne źródła pierwiastka
Jod przyswajamy, oddychając najodowanym morskim powietrzem. Dlatego w uzupełnianiu niedoborów tego pierwiastka szczególnie polecane są spacery lub marszobiegi po plaży. A im gorsza pogoda... tym lepiej! Najwyższe stężenie jodu w powietrzu jest bowiem tuż po burzy oraz podczas sztormowych dni jesienią, zimą i wiosną.
Niedobory jodu w organizmie pomogą wyrównać również seanse w tężni solankowej. Wskazany czas pobytu wynosi 45-60 minut na dobę i dostarcza nam tyle jodu, co 3 dni plażowania.
Na podobnej zasadzie działają 50-minutowe seanse w jaskiniach solnych.
Zagrożenie nie tylko dla tarczycy
Zalecane dzienne spożycie jodu wynoszące 150 μg na dzień, pozwala zachować stężenie jodu w organizmie na optymalnym poziomie. Długotrwałe wahania jego poziomu są wyjątkowo groźne nie tylko z powodu wywoływania zaburzeń w pracy tarczycy. Mogą też powodować:
- osteoporozę - spowolniony metabolizm sprzyja zaburzeniom w pracy hormonów płciowych, a niedobór estrogenów wiąże się z utratą gęstości kości;
- przedwczesną menopauzę - jej przyczyną mogą być m.in. niektóre schorzenia tarczycy (np. Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedova);
- nowotwory, zwłaszcza piersi - ostanie badania dowiodły, że niedobór jodu leży u podstaw zwiększonego ryzyka raka piersi.
Ważna dieta
Nawet, jeśli urlop spędziliśmy nad morzem, teraz możemy mieć niedobory jodu. Tarczyca bowiem go nie magazynuje i pierwiastek ten trzeba dostarczać do organizmu regularnie, na co dzień. Najłatwiej robić to poprzez dietę. Po co warto sięgać?
Ryby i owoce morza: Najwięcej jodu zawierają dorsz (110 μg w 100 g), mintaj (103 μg), halibut (52 μg), wędzona makrela (40 μg), wędzony łosoś (30 μg ), sardynki w pomidorach (25 μg) oraz tuńczyk w oleju (25 μg).
Przetwory mleczne i jajka: W naszej codziennej diecie nie powinno zabraknąć przede wszystkim sera pleśniowego (zawiera 40 μg jodu w 100 g), sera żółtego typu gouda (35 μg), kefiru (7,5 μg) i maślanki (6,2 μg). Z kolei średniej wielkości jajko dostarcza nam aż 10 μg jodu, zaś 1/2 szklanki mleka - 4 μg.
Warzywa: Jeśli mamy niedobory jodu, powinniśmy spożywać przede wszystkim brokuły (zawierają 15 μg w 100 g), szpinak (12 μg) oraz ziemniaki (10,7 μg).
Dlaczego potrzebny jest w ciąży
Nasze zapotrzebowanie na jod zmienia się w trakcie życia. Najbardziej rośnie, gdy jesteśmy w ciąży i gdy karmimy piersią. Dlatego właśnie wtedy trzeba przyjmować go profilaktycznie. Podobnie jak w przypadku suplementacji kwasu foliowego chodzi o zapobieganie wadom rozwojowym układu nerwowego. Zdaniem specjalistów niski poziom jodu u matki może bowiem prowadzić do upośledzenia umysłowego dziecka. Z tego właśnie powodu kobiety w ciąży powinny spożywać 220 μg tego pierwiastka, zaś wszystkie mamy karmiące piersią - 290 μg.
