Uwaga na odrę!
Coraz więcej mówi się o tym, że wracają choroby zakaźne, a wśród nich odra. Sprawdźmy, w jak dużym stopniu możemy być na nią narażeni, jak się przed nią bronić i w razie potrzeby odeprzeć jej atak.
Czy grozi nam epidemia?
Według badań Zakładu Epidemiologii od stycznia do połowy maja w naszym kraju rozpoznano 20 przypadków odry. To 10 razy więcej, niż rok temu - wtedy były to 2 przypadki. Taka zmiana może niepokoić. Równocześnie wiadomo, że większość naszego społeczeństwa jest szczepiona przeciwko odrze - szczepienia ma ponad 95 proc. dzieci i młodzieży, zaś dorośli przeszli je w dzieciństwie, nabywając odporność na wiele lat. Skąd więc częstsze przypadki choroby?
Lekarze wskazują na dwie przyczyny. Z jednej strony więcej podróżujemy i mamy kontakt z różnymi osobami, w tym nosicielami odry. Jeśli od naszego szczepienia minęło ponad 15-20 lat, możemy nie być w pełni odporni na atak wirusa. Z drugiej - nasz kraj odwiedza wielu turystów, w tym z państw, gdzie dużo osób choruje na odrę.
Co może świadczyć o zachorowaniu?
Pierwsze objawy są mylące. Łatwo przypisać je grypie. Najpierw pojawia się wysoka gorączka. Może wynosić nawet 40 stopni. Utrzymuje się do 7 dni. Do tego dochodzi katar i suchy kaszel trwający 1-2 tygodnie. Występuje też światłowstręt (spowodowany zapaleniem spojówek). Po kilku dniach objawy mijają.
Kolejne dolegliwości są już bardziej charakterystyczne. W buzi na wewnętrznej stronie policzków pojawiają się białe wykwity z czerwoną obwódką (tzw. plamki Koplika). Po 1-2 dniach na czole, za uszami, na tułowiu, rękach i nogach zaczynają się pokazywać ciemnoczerwone lub fioletowe plamki i grudki. Mają wielkość do 1 cm i swędzą. Potem zlewają się, bledną i brunatnieją. Niekiedy występują także: jadłowstręt, nudności, biegunka.
Profilaktyka i środki ostrożności
Szczepienia ochronne - zdaniem lekarzy to najbardziej skuteczny sposób, by nauczyć organizm zwalczać wirusa i nie zachorować. Według kalendarza szczepień obowiązkowych powinno zostać im poddane każde dziecko w 13.-14. miesiącu życia (pierwsza dawka szczepionki) oraz w 10. r.ż. (druga dawka). Specjaliści zalecają szczepienia również dorosłym, którzy nie szczepili się w dzieciństwie lub otrzymali tylko 1 dawkę, a także młodym kobietom pracującym z dziećmi (np. jako przedszkolanki).
Wzmacnianie odporności. Gdy nasz organizm jest silny, mamy dużo większe szanse na łagodniejszy przebieg choroby i szybsze wyzdrowienie bez powikłań. Postarajmy się o to, dbając np. o odżywczą, pełną witamin i minerałów dietę.
Zwalczanie choroby
Leczenie odry to przede wszystkim łagodzenie spowodowanych nią objawów. Po wystąpieniu wysypki powinno się leżeć w łóżku min. 4 dni. Środki przeciwgorączkowe Przy 38-40 stopniach lekarz może doradzić środki z ibuprofenem lub paracetamolem albo kwasem acetylosalicylowym. Tego ostatniego nie wolno podawać dzieciom przed 12. r.ż. Jeśli to my sami chorujemy na odrę, a miewamy objawy choroby wrzodowej, zgłośmy to lekarzowi.
Witamina A: Bywa zalecana w przypadku dzieci, zwłaszcza wątłych, niedożywionych. Rodzaj preparatu i dawkę ustala pediatra (wit. A łatwo przedawkować!).
Nawadnianie organizmu: Odra to choroba, podczas której trzeba dużo pić. Najlepsza jest woda, a dla dziecka dodatkowo np. słaba herbata z cukrem. Specjaliści ziołolecznictwa zalecają herbatkę szafranową (np. z zielarni).
Kojąca kąpiel: Na swędzenie skóry pomoże dodanie do letniej wody kilku łyżek mąki owsianej.
Zaciemnienie pokoju: Aby złagodzić ból oczu, warto zasłonić okna.
Dla kogo jest to niebezpieczne?
U każdego choroba potrafi narobić poważnych szkód w organizmie. Ale najbardziej narażone są na nie małe dzieci oraz dorośli z obniżoną odpornością (np. niedożywieni, seniorzy). Groźne następstwa to m.in.: zapalenie ucha środkowego (u ok. 9 proc. chorych), płuc (u ok. 6 proc.), serca; nasilenie występującej po cichu gruźlicy (groźne dla życia!); ślepota.
Uwaga! Odra może być zdradliwa dla układu nerwowego. Choć rzadko, bywa przyczyną podostrego stwardniającego zapalenia mózgu.
Konsultacja: Hanna Dolińska, spec. med. rodz.
***Zobacz materiały o podobnej tematyce***
