Dlaczego jelita to nasz drugi mózg?

Ludzkie jelita pokryte są bardzo gęstą siecią, składającą się z około 100 milionów komórek nerwowych. Ponad 90 proc. serotoniny, zwanej hormonem szczęścia, produkowana jest właśnie w komórkach jelit, dlatego dolegliwości jelitowe takie jak wzdęcia czy zaparcia mogą być przyczyną spadków nastroju, lęków czy braku równowagi psychicznej. By tego uniknąć powinniśmy zadbać o odpowiednią ilość błonnika w diecie, np. suplementując jego niedobory odpowiednimi preparatami. Co jeszcze wiąże nasze wnętrzności z mózgiem?

Pomiędzy jelitami a ośrodkiem dowodzenia istnieje specjalne, bezpośrednie połączenie poprzez nerw błędny. W ten sposób "komunikują" się one z mózgiem, przesyłając sygnały dotyczące naszego samopoczucia. Widać to szczególnie u osób cierpiących na przewlekłe choroby jelit. Znacznie częściej zmagają się one z depresją oraz stanami lękowymi i nie ma to związku z bólem czy dyskomfortem.

Impulsy wysyłane przez jelita trafiają do niemal wszystkich części mózgu. Badania przeprowadzone na gryzoniach wykazały, że te z prawidłowo rozwiniętą florą bakteryjną jelit były znacznie lepiej zmotywowane, szybciej się uczyły, osiągały lepsze wyniki w testach pamięciowych i na orientację, a także miały niższy poziom hormonów stresu we krwi.

Działa to jednak w obie strony. W sytuacjach stresowych, gdy organizm potrzebuje więcej energii, mózg wysyła sygnał do jelit. Efektem tego jest wyhamowanie procesów trawiennych oraz mniejsza produkcja śluzu w jelitach. My odczuwamy to jako ból brzucha, ścisk żołądka i dokuczliwe zaparcia. To nic strasznego, jeśli stres, który odczuwamy jest czymś krótkotrwałym. Po nerwowym okresie wszystko wraca do normy. Prawdziwy problem pojawia się, gdy zmagamy się z długotrwałymi skutkami stresu.

Gorsze ukrwienie jelit oraz niższa produkcja śluzu w wyniku chronicznego stresu sprawia, że ścianki narządów stają się coraz słabsze. To zmienia stan flory bakteryjnej obecnej w jelitach. Bakterie probiotyczne ustępują miejsca tym mniej przyjaznym dla naszego organizmu, co szybko odbija się na naszym zdrowiu. Męczące wzdęcia, zaparcia, a także spadek odporności całego organizmu i dręczące wahania nastrojów to zaledwie kilka z nieprzyjemnych skutków złej kondycji jelit. Jak możemy temu zapobiec?

By przywrócić prawidłowe funkcjonowanie jelit, musimy zadbać przede wszystkim o odbudowanie zdrowej flory bakteryjnej. W tym celu, szczególnie w okresach wzmożonego stresu, powinniśmy sięgnąć po preparaty zawierające bakterie kwasu mlekowego oraz odpowiednią pożywkę, która pozwoli im na skuteczne rozmnożenie się w środowisku jelitowym. Rolę takiego drogocennego prebiotyku może stanowić na przykład inulina. Jej dodatkową zaletą jest regulowanie gospodarki węglowodanowej oraz spowalnianie wchłaniania cukru z żywności do krwiobiegu.

Nie bez znaczenia jest również rola błonnika w diecie. Większość Polaków spożywa zbyt małą ilość produktów zawierających ten cenny składnik. To przyczynia się do zwolnienia perystaltyki jelit, a w efekcie do bolesnych zaparć, z którymi zmaga się co trzeci mieszkaniec naszego kraju. Zwiększając spożycie błonnika wspomagamy prawidłową pracę jelit, nie rozleniwiając ich przy tym. Dieta bogata w błonnik nie tylko reguluje wypróżnienia, ale i przez fakt, że produkty bogate w błonnik są także pełne antyoksydantów, chroni przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi. Badania pokazują, że osoby jedzące duże ilości błonnika pokarmowego, lepiej syntezują bardzo istotne dla zdrowia witaminy B1 i B2. Rzadziej też zapadają na miażdżycę, raka jelita grubego czy nowotwór sutka.  W dodatku, jak przekonuje prof. Andrew Smith z Cardiff University w Walii, osoby, które często spożywają błonnik, uśmiechają się o wiele częściej i mają lepsze samopoczucie.

Kondycja naszych jelit, przekłada się bezpośrednio na zdrowie całego organizmu. Dobrze funkcjonujące jelita zwiększają ogólną odporność, poprawiają koncentrację i strzegą nas przed spadkami nastroju i chronią przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi.