Ekologiczne wyroby z bambusa mogą być toksyczne

Bambus jest modny - także dlatego, że uważamy go za surowiec naturalny i  ekologiczny. To prawda - surowy bambus praktycznie nie zawiera szkodliwych substancji, jakie mogły przeniknąć do niego z powietrza. Nie miał kiedy ich wchłonąć - ta roślina rośnie wyjątkowo szybko.

Jednak zanim bambusowe łodygi staną się artykułami przemysłowymi, przechodzą długi proces uzdatniania i produkcji. Po jego zakończeniu bywa, że po "ekologiczności" zostaje tylko dobre wspomnienie.

Za bezpieczne uważa się te produkty, które nie mają bezpośredniego kontaktu z naszymi narządami wewnętrznymi (kontakt przez skórę nie jest szkodliwy). Jednak kłopot zaczyna się, gdy mamy do czynienia z produktami mającymi kontakt z żywnością. Bambusowe miski, deski, łyżki itp. są ładne i łatwe do utrzymania w czystości. Kontrole na zlecenie Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykazały jednak, że nie wszystkie dodatki, jakie były użyte podczas ich produkcji, nadają się do kontaktu z żywnością.

Dlaczego należy się ich wystrzegać?

Szkodliwe dodatki w przedmiotach, które mają kontakt z żywnością:

- Preparaty do uszczelniania (oleje, woski, impregnaty) są używane podczas produkcji misek i innych naczyń do produktów płynnych (zup, napojów). Uszczelniają porowatą strukturę naturalnych materiałów i w ten sposób zapobiegają wsiąkaniu w nie płynów. Te, które pochodzą z Chin mogą być zabezpieczane preparatami technicznymi zawierającymi rakotwórcze metale ciężkie, substancje mineralne lub formaldehyd.

- Barwniki - piękny, złotawy lub bursztynowy kolor naczyń  z bambusa nie zawsze jest naturalny. Bywa, że do impregnatów chroniących naczynia dodawane są barwniki - nieprzeznaczone do kontaktu z żywnością - zawierające chlorowodorki, siarczany czy szczawiany. Mogą powodować ataki astmy, zwłaszcza u osób starszych.

- Wybielacze - jasna, słomkowa barwa niektórych naczyń  bambusowych także często nie jest pochodzenia naturalnego. Może być efektem stosowania mineralnych substancji wybielających dodawanych do impregnatów lub moczenia w preparatach zawierających chlor. Ten drugi sposób częściowo jest korzystny, ponieważ chlor zabija bakterie i zarodniki grzybów. Jednak preparaty wybielające głęboko wsiąkają w bambus. Jeśli nie zostaną z niego usunięte (wypłukane), mogą być przyczyną chorób układu pokarmowego i oddechowego.

- Kleje - włókna bambusowe są klejone i sprasowywane pod wysokim ciśnieniem. Z tak powstałych "desek" na specjalnych maszynach wykrawane są naczynia. W klejach używanych podczas produkcji naczyń sprowadzanych z Chin znaleziono formaldehyd.

Uwaga! Nie zawsze możemy  liczyć, że na metce znajdzie się pełny skład środków impregnujących lub konserwujących, a na pewno nie będzie tych użytych np. w procesie klejenia. Dlatego jedyny sposób to kupowanie naczyń z certyfikatem CE (oznacza, że produkt spełnia normy europejskie) i z pewnego źródła (by mieć pewność, że certyfikat jest prawdziwy).

Jakie wyroby z bambusa są bezpieczne?

Bambusowe bielizna, skarpetki i pościel są przewiewne i dobrze wchłaniają wilgoć. Dostępna na naszym rynku pościel zazwyczaj posiada certyfikat Öko-Test Standard, który gwarantuje dobrą jakość.

Deski kuchenne są impregnowane olejem przeznaczonym do kontaktu z żywnością, który jest bezpieczny dla organizmu. Są bezpieczne przez ok. 2 lata. Potem warstwa oleju ściera się. Deski, które mają więcej niż 2 lata, mogą nie być bezpieczne (żywność kontaktuje się  z zawartym w nich klejem). Dla uniknięcia niebezpieczeństwa można co 2-3 miesiące natrzeć deskę olejem przeznaczonym do kontaktu z żywnością (to może być zwykły olej jadalny).

Maty na stół, podkładki pod gorące garnki i kubki nie mają bezpośredniego kontaktu z żywnością (lub jest on sporadyczny), więc nie wpływają na jej skład. Jeśli są utrzymywane w czystości, są całkowicie nieszkodliwe.

Włóczka z bambusa (lub mieszana z bambusa i bawełny) nie powoduje uczulenia, wysypki itp. Nie zanotowano przypadków, by wyroby z niej stanowiły zagrożenie dla zdrowia.