Polipy macicy - leczenie hormonalne lub operacja

Gdy po badaniu kontrolnym usłyszysz od swojego ginekologa, że masz polipy macicy, będziesz zaskoczona. Szczególnie, jeśli na co dzień nic ci nie dolega. Polipy nie są tym samym, co mięśniaki, które mogą "wróżyć" poważne zdrowotne problemy. Te zmiany nie mają ze sobą wiele wspólnego. Łączy je tylko to, że obie są schorzeniami macicy i mają łagodny charakter.

Macica zbudowana jest z mięśnia gładkiego, ma wielkość dłoni oraz kształt gruszki. Pokryta jest błoną śluzową, tzw. endometrium. Polip to właśnie niewielki fragment takiej błony śluzowej, tyle że przerośniętej. Może posiadać szyjkę (szypułkę) lub ściśle przylegać do tkanek, z których powstał. Najczęściej osiąga wielkość wiśni, zwykle rośnie pojedynczo, choć czasem pojawia się kilka polipów w jednej grupie. Lokalizacja polipów to bardzo ważna informacja, która często decyduje o wyborze dalszego leczenia. Lekarze m.in. z tego względu dzielą je na dwa typy:

• w szyjce macicy rozwijają się tzw. polipy szyjkowe. Lekarz może je wykryć nawet przy użyciu wziernika, podczas zwykłego badania ginekologicznego.
• wewnątrz macicy rosną polipy tzw. endometrialne. Nieco częściej tworzą się one u kobiet w okresie menopauzy. Można je wykryć tylko podczas badania USG przezpochwowego.

W wypadku tego rodzaju polipów bardzo ważne jest zbadanie, czy nie zawierają tzw. komórek przednowotworowych lub nawet rakowych.

Jeśli polip jest niewielki, np. kilkumilimetrowy, zwykle długo nie daje żadnych objawów. Dopóki nie wykryje go lekarz lub kontrolne badanie USG, możesz nawet nie wiedzieć o jego istnieniu. Chyba, że zaczną pojawiać się typowe sygnały.

Plamienia i krwawienia między miesiączkami są bardzo częste. Także niewielkie krwawienia pojawiające się zaraz po stosunku, tzw. kontaktowe, mogą sugerować, że utworzył się polip. Zaniepokoić powinny cię również przedłużające się krwawienia miesiączkowe. Takie objawy mogą towarzyszyć wprawdzie różnym chorobom dróg rodnych, ale dla polipów są charakterystyczne. Im polipy są większe, tym więcej problemów zdrowotnych powodują. Nierzadko są powodem trudności z zajściem w ciążę. Mogą także być powodem poronienia.

Przyczyny powstawania polipów nie są do końca znane. Wiadomo jednak, że są one związane z zaburzeniami hormonalnymi. Sprzyja im na pewno podwyższone stężenie żeńskich hormonów estrogenów. Dlatego też kobiety są najbardziej narażone na tworzenie się ich w okresie burz hormonalnych. Lekarze wykrywają polipy zarówno u pań po 30. roku życia, jak i u kobiet w okresie okołomenopauzalnym.

Leczenie: Ginekolog może najpierw zaproponować ci leczenie hormonalne tabletkami. Kuracja trwa zwykle kilka miesięcy. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że dzięki takiej terapii polip sam się wchłonie.

powinien być bardzo dokładnie zdiagnozowany przez lekarza. Może to zrobić różnymi metodami. Najbardziej nowoczesną jest badanie endoskopowe, tzw. histeroskopia diagnostyczna. Służy do niej przyrząd optyczny, wyposażony w specjalny system soczewek. Ma kształt rurki, przez którą światłowodem dostarczane jest światło do jamy macicy. Dzięki temu lekarz wykonujący badanie może bardzo dokładnie obejrzeć i zbadać jej wnętrze. Od zewnętrznej strony do przyrządu podłączona jest kamera rejestrująca zabieg.

Nowoczesny zabieg usunięcia polipa, tzw. histeroskopię operacyjną, można przeprowadzić zaraz po badaniu diagnostycznym. Podczas jednego zabiegu histeroskopii można więc zbadać polip i go usunąć. Zabieg przeprowadza się ambulatoryjnie, trwa kilkanaście minut. Jest refundowany przez NFZ. W prywatnej klinice kosztuje ok. 3 tys. zł.

Inną, starszą, ale nadal często stosowaną metodą usuwania polipa, jest łyżeczkowanie macicy. To krótki zabieg, który lekarze nazywają abrazją. W znieczuleniu ogólnym - łyżeczkowanie macicy trwa tylko kilka minut, ale zawsze przeprowadza się je w znieczuleniu ogólnym. Jeśli masz skierowanie od lekarza, zostanie wykonane bezpłatnie w szpitalu, na oddziale ginekologii. Zabieg jest bezpieczny, chociaż należy do tzw. zabiegów inwazyjnych. Lekarz specjalnymi "łyżeczkami" wyczyści jamę macicy, usunie polip i pobierze materiał do badania histopatologicznego. Po zabiegu nie musisz leżeć w łóżku, ale przez kilka dni powinnaś się oszczędzać. Trzeba unikać zwłaszcza dźwigania.

Przez kilka dni po łyżeczkowaniu ma prawo pojawić się niewielkie krwawienie i lekki ból w dole brzucha. Przez dwa tygodnie trzeba powstrzymać się od współżycia. Możesz je podjąć dopiero po wizycie kontrolnej u ginekologa.

Polipy są zmianami łagodnymi i bardzo rzadko ulegają zezłośliwieniu. Niemniej jednak może się zdarzyć, że wynik badania histopatologicznego (pod mikroskopem) będzie niepomyślny. Także polipy, które pojawią się u kobiet po menopauzie, koniecznie muszą być usunięte i zbadane pod kątem komórek nowotworowych. Nawet, jeśli nie dają żadnych objawów. W tym okresie życia kobiety mogą one być związane z rozwojem nowotworów macicy, np. raka endometrium. W takich wypadkach ginekolog zaproponuje tzw. histerektomię, czyli usunięcie całej macicy. Zabieg może być przeprowadzony dwiema metodami: klasyczną lub techniką laparoskopową.

• Klasyczny zabieg: Polega na otwarciu jamy brzusznej i usunięciu macicy. Po takiej operacji trzeba zostać zwykle od 6 do 10 dni w szpitalu. Przez kilka tygodni należy prowadzić bardzo oszczędzający tryb życia, a powrót do pełnej formy trwa kilka miesięcy.

• Laparoskopia: Przeprowadza się ją w znieczuleniu ogólnym. Tuż przy pępku lekarz robi nacięcie, przez które wprowadza laparoskop. Dzięki niemu obserwuje na monitorze wnętrze jamy brzusznej i pole operacji. Przez drugie nacięcie w dole brzucha wprowadza mikronarzędzia i maleńkimi fragmentami usuwa całą macicę. Ta technika zabiegu nie może być jednak stosowana we wszystkich przypadkach, np. u kobiet, których macica jest bardzo duża. W szpitalu trzeba pozostać nie dłużej niż 5 dni. Jednak powrót do pełnej formy trwa przynajmniej kilka tygodni. Po zabiegu nie wolno dźwigać. Wizyty kontrolne u ginekologa są konieczne, by nie przegapić momentu, w którym łagodna zmiana przekształci się w niebezpieczny nowotwór. Jeśli, więc lekarz wykryje polip, nie można tego lekceważyć.

Anna Gumowska