Kolka nerkowa
Przeszywający ból podbrzusza może być spowodowany kolką nerkową, czyli zatkaniem kanalika moczowego przez kamień – cierpi na to schorzenie co dwudziesta osoba, częściej dotyka mężczyzn. Z reguły jest to jednorazowa przypadłość, choć zdarzają się osoby, które muszą zmagać się z nią przez całe życie. Kolka nerkowa to charakterystyczny objaw kamicy nerkowej.
Nerki filtrują krew oddzielając od jej składników szkodliwe substancje powstałe w wyniku przemiany materii. Substancje te zostają wydalone z organizmu wraz z moczem, jednak część nich może pozostać na dnie kielicha moczowego powodując powstawanie w tym miejscu płytki osadowej. Ta płytka może się sama rozkruszać i zostać wydalona z organizmu, jeśli jednak odkładają się na niej kolejne warstwy, wzmacniając się tworzą kamień nerkowy.
Kolka nerkowa (łac. Colica renalis) to zespół objawów spowodowanych niedrożnością dróg moczowych, których najczęstszą przyczyną są kamienie nerkowe. Do typowych objawów należą promieniujący ból z prawej lub lewej strony podbrzusza, wzmożone parcie na pęcherz, krwiomocz, gorączka.
Powstawaniu kamieni nerkowych sprzyjają niektóre schorzenia, przyjmowane leki, skłonności genetyczne lub nieprawidłowa dieta. Ryzyko kolki nerkowej zwiększają: odwodnienie, dieta bogata w witaminę D, wcześniejsze problemy z kamicą, predyspozycje genetyczne, operacja, infekcje dróg moczowych.
Jeśli kamienie są małe i nie blokują kanalików, nie powodują dolegliwości, można nawet o nich nie wiedzieć. Bardzo silny ból lędźwiowy promieniujący w okolice podbrzusza, pachwin lub górnej części pleców może oznaczać właśnie kolkę nerkową. Bólowi mogą towarzyszyć inne objawy: podwyższona temperatura, nudności, wymioty, częste oddawanie moczu. Na pewien czas nerka może przestać funkcjonować.
Ból powodowany zatkaniem kanalika moczowego przez kamień może być pierwszym odczuwalnym sygnałem kamicy nerkowej. Samo schorzenie przez długi czas bowiem może nie dawać objawów. Kamienie widoczne są podczas USG jamy brzusznej, czasem lekarz zleca wykonanie RTG jamy brzusznej z podaniem kontrastu - podczas takiego badania lekarz może stwierdzić czy ma do czynienia z kamicą bezcieniującą czy cieniującą - każda z nich wymaga innego rodzaju terapii.
Pacjentowi z objawami kolki nerkowej podaje się silne leki rozkurczowe oraz przeciwbólowe. Pomoże także ciepła kąpiel, leżenie i duża ilość napojów. Na bolące miejsce można przyłożyć poduszkę elektryczną lub termofor - ciepło przyniesie ulgę w bólu. Bardzo ważne podczas ataku kolki nerkowej jest przyjmowanie dużej ilości płynów. Jeśli bólowi towarzyszy gorączka i trudności z oddaniem moczu, należy skonsultować się z lekarzem, żeby nie doprowadzić do niewydolności nerek.
Leczenie kamieni nerkowych zależy od ich rodzaju i wielkości. Mały kamień zatykający kanalik można wydalić z moczem. Większe trzeba usunąć operacyjnie lub rozbić ultradźwiękami (ESWL) - rozbite kamienie także trzeba wydalić z moczem. Mimo, że ataki kolki nerkowej są bardzo bolesne, nie powodują z reguły powikłań, może natomiast dojść do nawrotów ataków.
Niebezpieczne mogą być następstwa nieleczonej kolki nerkowej - niedrożność dróg moczowych, uszkodzenie nerek, zaburzenia w ich funkcjonowaniu lub zaprzestanie ich funkcjonowania, infekcje dróg moczowych.
Kamica nerkowa często pojawia się podczas ciąży i wówczas może stanowić poważne zagrożenie. Powiększająca się podczas ciąży macica uciska na przewody moczowe powodując wytrącanie się substancji, które sprzyjają powstawaniu kamieni. W przypadku ciężarnych ryzyko zakażenia może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia matki i dziecka.
Aby zapobiegać nawrotowi kolki nerkowej należy przestrzegać podstawowych zasad:
- wypijać ok. 2 litrów płynów dziennie
- ograniczyć spożywanie soli
Każdy rodzaj kamieni nerkowych wymaga innych zasad dietetycznych. Należy je skonsultować z lekarzem.
Jak przeciwdziałać nawrotom kamicy nerkowej
10 przykazań dla zdrowych nerek
Czynniki sprzyjające powstawaniu kamieni w nerkach
Od piasku w nerkach do kamicy moczowej