Przyczyny swędzenia skóry głowy: Jak sobie z nim radzić

Przesuszona, wrażliwa, zaczerwieniona skóra, a w konsekwencji uporczywe swędzenie, poczucie dyskomfortu, aż wreszcie - uciążliwy łupież. Skąd biorą się pierwsze symptomy tych wstydliwych dolegliwości i jak możemy z nimi walczyć?

- Łupież to jeden z najczęściej występujących problemów skóry głowy, dotyka 50 proc. ludzi na świecie na jakimś etapie ich życia bez względu na wiek i płeć. To powszechny i dość uciążliwy problem. Jego pierwsze objawy to podrażniona, napięta i sucha skóra głowy. Jednak najczęstszym i najmniej komfortowym skutkiem ubocznym jest jej swędzenie - tłumaczy dr n. med. Urszula Kozłowska, ekspert head&shoulders, członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, specjalista dermatologii.

Co jest przyczyną dolegliwości?

Przez wiele lat za główne przyczyny swędzenia skóry głowy i łupieżu uznawano brak odpowiedniej higieny i nadmierną suchość skóry. Okazało się jednak, że schorzenie występowało również w przypadkach stosowania natłuszczających preparatów, a nawet bardzo sterylne podejście w pielęgnacji ciała nie gwarantowało zdrowia skóry głowy. Gdzie zatem tkwi przyczyna?

Przełomem w badaniach nad chorobami skóry okazało się odkrycie zespołu naukowców kierowanego przez dr Thomasa Dawsona z Procter & Gamble Miami Valley Innovation Centre. Naukowcy zidentyfikowali odmianę grzyba - Malassezia globosa - jako właściwą przyczynę łupieżu.

Globosa jest najbardziej drażniącym grzybem gatunku Malassezia. Jego aktywności często towarzyszy swędzenie i podrażnienie skóry głowy. Grzyb żywi się sebum wydzielanym przez gruczoły łojowe znajdujące się na powierzchni skóry głowy. Jego rozwój wpływa na przyspieszenie ich pracy, a więc i zwiększoną produkcję łoju, który jest bazą do jego dalszego wzrostu.

- Produktem ubocznym przemiany materii Malassezia globosa jest kwas oleinowy. Przenika on przez wierzchnią warstwę skóry głowy i przyspiesza cykl namnażania się komórek naskórka, a w konsekwencji także ich gwałtowną wymianę. Komórki te złuszczając się sklejają się w większe skupiska i tworzą widoczne, dobrze nam znane płatki łupieżu - wyjaśnia dr Urszula Kozłowska.

Z prowadzonych do tej pory badań wynika, że skłonności do swędzenia skóry głowy i łupieżu są dziedziczone. Skóra części populacji świata charakteryzuje się zwiększoną wrażliwością na oddziaływanie kwasu oleinowego. Dlatego też - choć obszar głowy jest naturalnym środowiskiem występowania grzyba Malassezia globosa - część z nas reaguje zaostrzonymi objawami tej dokuczliwej dolegliwości.

Czy istnieje sposób zahamowania szkodliwego wpływu grzyba na skórę głowy? 

- Łupież to stan powracający. Jeśli raz go doświadczysz, istnieje prawdopodobieństwo, że będzie pojawiał się ponownie. Można go jednak skutecznie zwalczyć. Najważniejsze jest systematyczne stosowanie odpowiednich produktów przeciwłupieżowych i właściwa pielęgnacja. Polecam szampony, które dzięki zawartości pirytionianu cynku (ZPT) skutecznie zwalczają łupież, są przy tym na tyle łagodne, że można je stosować w codziennej pielęgnacji - radzi dr Kozłowska.

Pirytionian cynku (ZPT) to aktywny składnik szamponów. Hamuje rozwój grzyba na skórze głowy. Skuteczność składnika utrzymuje się aż do 72 godzin po zastosowaniu. Warto również pamiętać o tym, że - wbrew obiegowej opinii - w zwalczaniu swędzenia skóry i łupieżu skuteczne są nie tylko silnie działające (i tym samym mocno podrażniające) szampony i odżywki.

Zamierzone efekty uzyskamy pielęgnując skórę głowy systematycznie i konsekwentnie, pamiętając o delikatnym masażu podczas mycia, ograniczając używanie suszarki, silnie utrwalających kosmetyków do stylizacji włosów oraz wprowadzając do codziennej higieny prawidłowe nawyki.

Zdrowe, lśniące i mocne włosy zaczynają się od skóry głowy. Jeśli nie zadbamy o jej dobrą kondycję, świąd i fatalna struktura włosa będą coraz częstszym problemem.