Specjalna emerytura dla urodzonych w konkretnych latach. Tak złożysz wniosek
Od 1 stycznia 2024 roku więcej osób może przejść na wcześniejszą emeryturę. Od teraz nie trzeba bowiem dokumentować pracy w szczególnych warunkach ani o szczególnym charakterze wykonywanej przed 1 stycznia 1999 roku. Kto może dziś skorzystać z emerytury pomostowej i jaki wniosek powinien złożyć?
Kto może przejść na wcześniejszą emeryturę?
- mieć ukończone co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni),
- mieć określony staż pracy (okresy składkowe i nieskładkowe), czyli 20 lat (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna),
- mieć wymagany staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze potwierdzony odpowiednimi dokumentami.
Osoby starające się o emeryturę pomostową nie mogą należeć do otwartego funduszu emerytalnego (OFE).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że prawo do skorzystania z wcześniejszej emerytury przysługuje również osobom, które nie pracowały w szczególnych warunkach po 31 grudnia 2008 roku, o ile na dzień 1 stycznia 2009 roku miały wymagany 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Co to jest praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze?
Jak wyjaśnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych, za pracę w szczególnych warunkach uznaje się taką, która ma znaczną szkodliwość dla zdrowia, znaczny stopień uciążliwości lub wymaga wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Jest to np.:
- praca pod ziemią,
- praca ratowników w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym,
- praca przy produkcji ołowiu i kadmu,
- praca przy przetwórstwie azbestu,
- praca w powietrzu w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu,
- prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego,
- ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym np. prace garbarskie,
- praca artystyczna np. tancerza.
Prace o szczególnym charakterze to natomiast te, które wymagają szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej. Są to np.:
- prace maszynistów pojazdów trakcyjnych,
- prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych,
- prace operatorów żurawi wieżowych,
- prace zespołów ratownictwa medycznego,
- prace pracowników organów administracji celnej i organów kontroli państwowej,
- prace dziennikarzy, artystów, nauczycieli i żołnierzy zawodowych.
Za pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze uważa się także pracowników organów kontroli państwowej, pracowników organów administracji celnej, nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku.
W jakim wieku można przejść na wcześniejszą emeryturę?
Data przejścia na wczesną emeryturę uzależniona jest od wykonywanego zawodu, wieku i przepracowanych w tym zawodzie lat:
- pracownik kolei może uzyskać świadczenie po co najmniej 15 latach zatrudnienia, warunkiem wiek - 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna)
- dziennikarz po co najmniej 15 latach pracy dziennikarskiej, warunkiem wiek - 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna)
- pracownik NIK po co najmniej 15 latach zatrudnienia, warunkiem wiek - 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna)
- artysta po co najmniej 15 latach działalności twórczej lub artystycznej:
- tancerz, akrobata, gimnastyk, ekwilibrysta, kaskader: 40 lat (kobieta) i 45 lat (mężczyzna)
- solista wokalista, muzyk grający na instrumentach dętych, treser zwierząt drapieżnych: 45 lat (kobieta) i 50 lat (mężczyzna)
- artysta chóru, żongler, komik cyrkowy, aktor teatru lalek: 50 lat (kobieta) i 55 lat (mężczyzna)
- aktorka, dyrygentka – 55 lat
- muzyk grający na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operator obrazu filmowego, fotografik: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).
Wcześniejsza emerytura: Jak złożyć wniosek?
Osoby starające się o wcześniejszą emeryturę powinny pobrać na stronie ZUS-u odpowiedni wniosek, a następnie wypełnić go i złożyć wraz z informacją o okresach składkowych i nieskładkowych oraz dokumenty, które potwierdzą okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
