Niacyna: Właściwości i funkcje w organizmie dziecka
Zdrowa dieta jest niezwykle ważnym elementem rozwoju dziecka. Dobre zbilansowanie witamin i składników odżywczych to klucz do zdrowia i dobrego samopoczucia malucha. Warto zwrócić szczególną uwagę na obecność niacyny w diecie. Witamina ta pełni wiele funkcji w organizmie dziecka, a jej niedobór może nieść za sobą poważne konsekwencje. Przeczytaj, co warto o niej wiedzieć.
Niacyna, nazywana także witaminąB3 lub PP, jest jedną z witamin z grupy B, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Chociaż jest to związek chemiczny syntetyzowany przez organizm, w wielu przypadkach konieczna jest jego suplementacja. Najważniejszym źródłem niacyny powinno być pożywienie.
Niacynę znajdziemy w:
- mięsie drobiowym,
- mięsie wieprzowym,
- rybach,
- orzechach,
- otrębach pszennych,
- roślinach strączkowych,
- drożdżach,
- migdałach.
Niacyna pełni w organizmie wiele istotnych funkcji. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania obwodowego układu nerwowego i mózgu. Ponadto reguluje pracę układu pokarmowego - w tym wątroby i trzustki. Witamina B3 pełni także bardzo ważną rolę w prawidłowym procesie gojenia się ran, działa antydepresyjnie i uczestniczy w procesach detoksykacji organizmu oraz w produkcji czerwonych krwinek. Dzięki niej skóra, włosy i paznokcie są w dobrej kondycji. Według wielu teorii niacyna może również hamować rozwój niektórych drobnoustrojów. A co za tym idzie - wspierać procesy leczenia niektórych chorób.
Razem z koenzymami NAD i NADP, niacyna bierze udział w syntezie insuliny, przemianie białek, węglowodanów i tłuszczy a także w syntezie hormonów steroidowych. Liczba istotnych procesów metabolicznych, w których bierze udział witamina B3, jest naprawdę duża, dlatego warto dbać o to, aby jej poziom w organizmie dziecka był prawidłowy.
Prawidłowe dawkowanie niacyny jest bardzo ważne. Według Instytutu Żywności i Żywienia, w zależności od płci i wieku dziecka, utrzymuje się ono na następującym poziomie:
Dzieci:
pomiędzy 1 a 3 rokiem życia: 6 mg
pomiędzy 4 a 6 rokiem życia: 8 mg
pomiędzy 7 a 9 rokiem życia: 12 mg
Dziewczynki:
pomiędzy 10 a 12 rokiem życia: 12 mg
pomiędzy 13 a 18 rokiem życia: 14 mg
Chłopcy:
pomiędzy 10 a 12 rokiem życia: 12 mg
pomiędzy 13 a 18 rokiem życia: 16 mg
Niedobory niacyny mogą mieć różne podłoże - niedożywienie (na przykład wynikające z korzystania z diet wykluczających), zaburzenia wchłaniania lub stosowanie pewnych leków czy dieta bogata w cukry.
Niedobory mogą przynieść naprawdę poważne skutki. Jednym z najpoważniejszych jest pelagra, czyli choroba, która objawia się przesuszeniem i zrogowaceniem skóry na dłoniach i twarzy. U dzieci z niedoborami pojawiać się mogą także biegunki, problemy z zasypianiem czy trudności w koncentracji (które wynikają z zaburzeń w obszarze obwodowego układu nerwowego). Innym objawem niedoborów są stany zapalne w obrębie jamy ustnej i języka. Charakterystyczne są także zmiany nastroju, które u wielu dzieci mogą przeradzać się w wybuchy agresji. Bardzo często zdarzają się także stany depresyjne, apatia a w niektórych przypadkach także drażliwość czy poirytowanie.
Podobnie jak niedobory witaminy B3, także jej nadpodaż może wywołać negatywne skutki. Najczęściej jest to wynikiem nieprawidłowej suplementacji, która nie jest dostosowana do wieku dziecka oraz jego płci. Przy niewielkim przedawkowaniu niacyny mogą pojawić się bóle głowy, szumy uszne czy zaczerwienienie skóry. Niacyna jest toksyczna dopiero w dawce powyżej 3 gramów. Wówczas może doprowadzić do uszkodzenia wątroby i wszystkich związanych z tym konsekwencji.
Poprawnie dawkowana witamina B3 wpływa pozytywnie na rozwój organizmu dziecka - szczególnie w obszarze układu nerwowego i mózgu. Właśnie dlatego w niektórych przypadkach warto rozważyć jej suplementację.
