Co mówi twój język?

O języku zwykle wiemy niewiele więcej ponad to, że jest narządem mowy i zmysłem smaku. Jego wyglądem specjalnie się nie przejmujemy, chyba że mamy anginę i wtedy stwierdzamy, iż jest obłożony. Tymczasem zmieniony język to źródło wiedzy o stanie naszego organizmu.

Jeżeli jesteśmy zdrowi, to nasz język jest wilgotny, jasnoróżowy, bez nalotu i pokryty brodawkami. Odchylenia od tej normy zawsze o czymś świadczą. I tak np. język, który jest całkiem gładki, bez śladu charakterystycznych brodawek i mający bladoszare zabarwienie może oznaczać początki anemii i niedobór żelaza. Czerwony i spuchnięty świadczy o jego zapaleniu, a to z kolei może wskazywać na cukrzycę i awitaminozę.

Bóle języka mogą pojawić się z powodu jego nadgryzienia lub zapalenia jamy ustnej. Są też charakterystyczne dla neuralgii, a także stwardnienia rozsianego. Pieczenie języka to z kolei charakterystyczna dolegliwość okresu menopauzy. Jest ona znana także pod nazwą "piekące usta". Mogą jej towarzyszyć drętwienia oraz suchość ust. Podobne objawy występują u palaczy, cukrzyków, osób z depresją i stanami lękowymi. Piekący język może świadczyć o zbyt małym wydzielaniu kwasów żołądkowych. Duży, obrzęknięty język wskazuje na niedoczynność tarczycy albo białaczkę. Może też oznaczać niewydolność serca lub nerek, choroby śledziony czy anemię.

Język pokryty grubym białym nalotem zwykle sygnalizuje stan zapalny lub grzybicę. Czasem schorzenia wtórne, które występują po zakażeniu wirusem HIV. Biały nalot i grzybica mogą być tylko efektem oddziaływania inhalatorów ze sterydami i nic więcej. Ale może to być także groźny sygnał odwodnienia czy anemii. Nalot w przedniej części języka zwykle świadczy o nieżycie żołądka, a w tylnej - o zapaleniu układu pokarmowego. Z kolei występowanie białych plamek i linii na języku może być symptomem liszaja płaskiego.

Żółty nalot często świadczy tylko o niedostatecznej higienie, zbyt częstym piciu kawy lub nadużywaniu przypraw. A w lecie o przegrzaniu. Może też jednak wskazywać na problemy z wątrobą i pęcherzykiem żółciowym, a także być jednym z objawów refluksu żołądka. Brunatne lub czerwone zabarwienie występuje na językach palaczy. Ale także u cukrzyków i osób, które miewają problemy z jelitami. Barwa ciemnobrązowa może być skutkiem niekorzystnej diety, ale też objawem niedotlenienia organizmu. Przy niedoborze żelaza, kwasu foliowego oraz witaminy B12 język jest zaczerwieniony. Taki objaw bywa też reakcją na problemy emocjonalne, a także na gluten. Czerwony i popękany często świadczy o nieżycie żołądka. A kiedy jest zaczerwieniony z prawej strony i lekko obrzmiały, to może wskazywać na zapalenie wątroby i przewodów żółciowych.

Język geograficzny przypomina mapę z zaczerwienionymi polami z białą obwódką. Stąd wzięła się nazwa. Zazwyczaj taki wygląd języka jest uwarunkowany genetycznie i nie świadczy o żadnych procesach chorobowych. Czasem jednak może wskazywać na grzybicę, anemię lub alergię. Drobne ranki zwane aftami najczęściej występują na powierzchni języka. Mogą też pojawić się na wewnętrznej stronie policzków i warg. Są one zwykle sygnałem uszkodzenia błony śluzowej na skutek używania źle dobranej szczoteczki do zębów. Bywają też objawem alergii pokarmowej.

Medycyna Wschodu każe uważnie oglądać język. Zakłada, że choroba zostawia na nim ślad w postaci plamek czy zmian koloru. Dla lekarza chińskiego ważny jest wygląd poszczególnych części języka. Czubek pokazuje pracę serca, część między czubkiem a środkiem - płuca, środek - stan żołądka i śledziony. Część tylna świadczy o kondycji nerek, jelita grubego i pęcherza moczowego. Wygląd boków języka pomaga wykryć choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego. Na szczęście większość problemów z językiem ma charakter przemijający. Objawy znikają po odstawieniu określonych pokarmów, past do zębów czy leków. Wtedy się nie martwimy. Jeżeli nie ustępują, nie lekceważmy ich i skonsultujmy się z lekarzem.