Październik miesiącem zdrowych piersi! Jakie badania warto wykonać?
O zdrowie należy dbać każdego dnia. Są jednak w ciągu roku takie momenty, które szczególnie nam o tym przypominają. Jednym z nich jest “Różowy Październik”, czyli obchodzony na całym świecie miesiąc profilaktyki i walki z rakiem piersi. Co oznacza to dla nas, kobiet?
Profilaktyka zaczyna się od świadomości
Raka piersi co roku rozpoznaje się u 1,7 mln kobiet, w tym u ok. 18 tys. w Polsce. To także nowotwór o największej śmiertelności spośród wszystkich nowotworów, jakie występują u kobiet (15%). Co roku z tej przyczyny umiera ich pół miliona całym świecie. Choroba daje zwykle bardzo dobre rokowania, o ile zostanie wcześnie wykryta. Dlatego wiedza o tym, jak rozpoznać zmiany nowotworowe i jakie badania wykonywać, jest bezcenna - to od niej może zależeć życie wielu kobiet. Wszelkie działania profilaktyczne nie będą skuteczne bez odpowiedniego poziomu świadomości społecznej i wiedzy kobiet na temat diagnozowania i leczenia tej choroby. Dlatego od 1985 roku na całym świecie październik uznawany jest za miesiąc walki z rakiem piersi, natomiast od 2008 roku 15. października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Symbolem tej walki jest różowa wstążka.
Wczesne wykrycie = uratowane życie
Powtarzany często w mediach slogan, że “rak to nie wyrok" ma w sobie bardzo wiele z prawdy. Pod warunkiem jednak, że nowotwór zostanie wcześnie wykryty. Rokowania zależą od wielu czynników, m.in. stadium rozwoju choroby oraz tego, czy wystąpiły już przerzuty do innych narządów.
- Przy obecnym postępie medycyny wczesne wykrycie raka piersi daje duże szanse na całkowite wyleczenie, często nawet bez konieczność mastektomii (“amputacji piersi"). Wszystko zależy od rozmiarów ogniska nowotworu oraz wielkości samej piersi. Obecnie jednak nawet konieczność amputacji nie musi wiązać się z utratą komfortu życia i poczucia kobiecości. Pomocą w takich przypadkach jest bowiem zabieg rekonstrukcji piersi, która może być wykonana wieloma rożnymi metodami dobieranymi indywidualnie, zależnie od przebiegu wcześniejszego leczenia onkologicznego - mówi dr Guido Libondi - specjalista chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej z Kliniki Chirurgii Estetycznej Uniestetica.
Jakie badania wykonywać regularnie?
Podstawą dbałości o zdrowie jest regularne samobadanie piersi, które należy wykonywać co miesiąc, najlepiej pomiędzy 5. a 10. dniem cyklu (czyli tuż po miesiączce). Prócz tego warto pamiętać o zaleceniach, zgodnie z którymi każda kobieta - niezależnie od wieku - powinna badać swoje piersi raz w roku u ginekologa (jest to także minimalna zalecana częstotliwość wykonywania badań ginekologicznych, cytologii itp.). Ponadto do ważnych badań, które pozwalają na wczesne wykrycie raka piersi, należy:
- badanie USG (przed 30. rokiem życia zaleca się wykonywanie go co dwa lata; po trzydziestce natomiast - raz w roku);
- mammografia (po 40.roku życia - co dwa lata).
W indywidualnych przypadkach, jeśli np. znajdujesz się w grupie podwyższonego ryzyka (przypadki nowotworów w rodzinie itp.), uzasadnione mogą okazać się częstsze kontrole lub wykonanie testów genetycznych. Warto zapytać o to swojego lekarza.
Samobadanie piersi: na co zwracać uwagę?
Samobadanie piersi możesz przeprowadzić przed lustrem, np. po wieczornej kąpieli. Zajmie Ci ono maksymalnie kilka minut - a może nawet uratować życie. Co powinno zwrócić Twoją uwagę?
- zmiany kształtu lub wielkości piersi,
- powiększone węzły chłonne,
- zmarszczenia, wciągnięcia lub zaczerwienienia skóry,
- zmiany kształtu lub położenia brodawki sutkowej (np. wciągnięta brodawka itp.),
- owrzodzenia lub obrzęki sutków,
- wydzielina z brodawki sutkowej,
- ból przy dotyku lub nacisku,
- wyczuwalne guzki, zgrubienia itp.
Ważne jest, aby poznać budowę swoich piersi i nauczyć się odróżniać zmiany wynikające np. z fazy cyklu czy aktywności hormonów od tych, które mogą świadczyć o chorobie. Wszystkie powyższe dla pewności zawsze warto skonsultować z lekarzem ginekologiem.