Dalie w ogrodzie: Jak uprawiać? Które odmiany wybrać?

Dalie, inaczej zwane georginiami, to byliny z rodziny astrowatych pochodzące z Ameryki Środkowej. Ze względu na nietuzinkową urodę uprawiane są w wielu krajach jako rośliny ozdobne. Dalie osiągają od 20 do prawe 200 cm wysokości i posiadają piękne kwiaty zebrane w koszyczki o wielkości od kilku do 25 cm. Ze względu na łatwość krzyżowania powstało ponad 2000 odmian dalii, które różnią się od siebie pokrojem i barwami kwiatów. Mogą kwitnąć na biało, żółto, kremowo, czerwono, różowo, pomarańczowo, fioletowo, bordowo lub wielokolorowo. Byliny te są bardzo łatwe w uprawie. Wystarczy posadzić je w okresie wiosennym, a ich kwiaty będą pojawiać się od czerwca do późnej jesieni.

Dalie kojarzone były kiedyś z wiejskimi ogrodami, ale obecnie na szeroką skalę wykorzystywane są do aranżacji ogrodów nowoczesnych, rustykalnych czy w miejskich skwerach. Często sadzone są na rabatach, w donicach czy w grupie na trawniku. Idealnie nadają się również na kwiaty cięte, które zdobią bukiety na wiele różnych okazji.

Dalie to rośliny, które rozmnaża się z karp, czyli związanych ze sobą licznych bulw wypuszczających pojedyncze pędy. Z jednej karpy wyrasta kilka roślin, dlatego dalie najczęściej rosną w grupie. Przy zakupie karpy, warto zwrócić uwagę, czy jest ona jędrna, sprężysta i wyrasta z nich minimum jeden pąk. Jeśli tak nie jest, to roślina nie będzie rosła i kwitła. Pod żadnym pozorem nie należy sadzić karp podgnitych, spleśniałych i miękkich. Przed posadzeniem dalii warto je namoczyć, zanurzając karpy na ok. 30-40 minut w wodzie. Tak nawodnione bulwy lepiej się przyjmują.

Dalie sadzi się do gruntu w okresie wiosennym, na początku lub w połowie maja. Rośliny te preferują stanowiska słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru (w półcieniu dalie będą słabiej kwitnąć). Należy je sadzić w żyznej glebie, próchniczej, zasobnej w składniki odżywcze. Podłoże powinno być umiarkowanie wilgotne i przepuszczalne, gdyż w zbyt podmokłej ziemi bulwy narażone są na gnicie i choroby. Przed posadzeniem dalii warto wzbogacić podłoże mineralnym nawozem wieloskładnikowym. Karpy dalii umieszcza się w dołku wykopanym na głębokość kilku centymetrów i zasypuje 5-centymetrową warstwą ziemi. Odmiany wysokie należy sadzić co 70-80 cm, a odmiany karłowe co 20-30 cm. Posadzone karby należy podlewać dopiero po pojawieniu się pierwszych pędów.

Dalie są dość łatwe w uprawie i nie mają dużo wymagań. Oprócz ciepłego i słonecznego stanowiska oraz lekkiej, próchniczej gleby rośliny te potrzebują regularnego nawadniania, gdyż źle znoszą niedobory wody. Należy je podlać, gdy ziemia zaczyna przesychać. Aby dalie zdrowo rosły i obficie kwitły, należy je dokarmiać nawozem wielkoskładnikowym od połowy czerwca aż do połowy sierpnia. Trzeba jednak uważać na nawozy azotowe, które mogą wpłynąć na wzrost masy zielonej, ale osłabienie kwitnienia.

Jeśli chcemy, by dalie obficie kwitły, warto usuwać przekwitłe kwiaty. Wydłużymy w ten sposób okres kwitnienia rośliny i zmniejszymy ryzyko pojawienia się chorób grzybowych na pozostawionych przekwitłych pąkach. Warto dodać, że odmiany wysokie dalii powinny być podpierane palikami, aby nie pokładały się pod ciężarem kwiatów i nie łamały podczas wietrznych dni.

Cieszące się dużą popularnością dalie zachwycają różnorodnością kształtów i kolorów. Istnieje ponad 2000 odmian dalii, dlatego botanicy podzielili je na grupy związane z wysokością i rodzajem oraz wielkością koszyczków kwiatostanowych. Rozróżnia się dalie karłowe (20-40 cm wysokości), średniowysokie (do 120 cm) i bardzo wysokie (120-180 cm). Dalie niskie najlepiej nadają się na rabaty kwiatowe oraz do sadzenia w pojemnikach na balkonach i tarasach. Wysokie i średniowysokie świetnie będą prezentować się w otoczeniu trawnika lub na tle jasnych budynków czy też zwartego ciągu drzew iglastych.

Jeśli chodzi o typ kwiatostanu jedną z najatrakcyjniejszych odmian jest dalia pomponowa. Ma pełne i regularnie kuliste kwiaty o średnicy 5-10 cm. Płatki są zwinięte w rurki i stłoczone blisko siebie, przez co kwiat rzeczywiście wygląda jak pompon. Pięknie prezentuje się również dalia kaktusowa, która osiąga od 120 do 150 cm wysokości i ma ogromne kwiaty o średnicy 15 cm. Nazwę zawdzięcza cienkim, zwiniętym płatkom przypominającym kolce kaktusa. Popularnością cieszy się również dalia dekoracyjna o pełnych kwiatach, które mogą osiągać do 30 cm średnicy. W ogrodach spotyka się również dalie pojedyncze, anemonowe, peoniowe, storczykowe czy grzebieniowe.