Imiennik

Imiona na literę "A"

Imię biblijne, wywodzi się prawdopodobnie z hebrajskiego aharón, od słów ahr (szczyt) i ón (rdzeń drzewa, drzewo dębowe); oznacza również: proroczy, natchniony. Pochodzi od biblijnego Aarona, brata Mojżesza. INNE FORMY: Aron. OBCE FORMY: Aaron, Aron (ogólnie przyj. forma), Áron (czes.), Aronne (wł.). FORMA ¯EÑSKA: Arondina.
NAZWISKA:
Aaron, Aronowicz, Aronowski, Aroński, Aromowicz, Charon, Harom, Haromszewski, Harum, Haron, Haronik, Haroń, Haroński, Harun, Harunowicz, Haruń, Jaron.
PATRON:
Św. Aaron, męczennik angielski z końca III wieku. (Wspomnienie 1 lipca).
ZNANE POSTACIE:
Aaron, żył ok. XIII w. p.n.e., brat Mojżesza i Miriam. Aaron, biskup krakowski (XI w.). Aaron Aleksander Olizarowski, prawnik wileński (1618). Aaron Burr, polityk amer. (6 II 1756–14 X 1836). Aaron Copland, właśc. Aaron Caplan, kompozytor amer. (14 XI 1900–2 XII 1992). Walker T-Bone (Aaron Thibeaux), amer. gitarzysta i śpiewak bluesowy. Aron Elvis Presley, amer. piosenkarz i gitarzysta (8 I 1935–16 VIII 1977).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Aron z powieści Na wschód od Edenu J. Steinbecka (1952). Aron Wassertrum z powieści G. Meyrinka Golem (1915).
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Golem w reż. P. Szulkina (1979).
PRZYSLOWIA:
Być za Aarona.Będą im za Aarony do faraonów.(być w zastępstwie w obronie ludu)
W POEZJI:
Już się nie dziś czyszczeniem trudnią pola tegoCi, co im dwóch owczarni rząd jest poruczony;Jednego krzyż zaszczyca, pastorał drugiego,W strzeżeniu tablic boskich nasze Aarony.Jan Gorczyczewski, „List do Księdza Chrzanowskiego”

Wywodzi się prawdopodobnie z germańskiego imienia Adalburg, Alburg lub z hebrajskiego obhad (sługa, niewolnik). INNE FORMY: Abo, Abbo, Abe, Abl. OBCE FORMY: Abbanus, Paternus (łac.), Abo, Abbo, Abbon, Abbot (ang.), Abbo (czes.), Abo, Abbon (fr.), Abbon (hiszp.), Abban, Abbo (niem.), Abo (ros.), Abo (mac.), Ava (serb.), Abo (słoweń.), Abbone (wł.).
PATRON:
Św. Abbo (Abbon) z Fleury, opat, jeden z najwybit. uczonych X w. Śmierć poniósł z ręki przeciwników reformy kluniackiej. (Wspomnienie 13 listopada).
ZNANE POSTACIE:
Abba Salomon Eban, izrael. dyplomata i polityk (1915–2002).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Abo Szmul z powieści I. Mangera Księga raju... (1939).

W Polsce notowane od XIV w. INNE FORMY: Habdank, Habdańk, Hawdank, Hawdanek, Hebdank.

Imiona na literę "B"

Imię męskie, pochodz. słowiańskiego. Od baba (babka, kobieta) i rad (rad, skłonny). Oznacza: ten, który ma upodobanie do kobiet.
ZNANE POSTACIE:
Staśko zwany Babierad (XIV w.).

Pochodzenia starosłowiańskiego lub starogermańskiego. OBCE FORMY: Babilas (łac.), Babylas (ang., fr.), Babilas (hiszp., niem.), Vavila (ros.), Babylas (czes.), Babilo, Vavila (połud.-słow.).

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: badacz sławny. ZDROBNIENIA: Bacławek. Forma żeńska: Bacława.

Imiona na literę "C"

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: całkowicie spokojny, pokorny.
NAZWISKA:
Calewski, Calicki, Caliński, Cała, Całek, Całkiewicz, Całkosiński, Całkosz, Całkowicz, Całkowski, Całosiński, Całow, Całun, Całusiński, Całuszyński, Całużyński, Całwin.

Pochodzi od łacińskiego słowa caecus, które oznacza: ciemny, ślepy, wątpliwy. Nawiązuje do nazwy rzymskiego rodu Caecilius lub Caecilianus. ZDROBNIENIA: Cecylek, Celek, Cecylianek, Cecyliuszek. INNE FORMY: Cecylian, Cecyliusz. OBCE FORMY: Caecilian (ang.), Cäcilianus (niem.), Cécilien (fr.), Ceciliano (hiszp., wł.), Kaikilianos, Kekilianos (gr.), Cecilije (połud.-słow.), Cecilijanas (litew.). Forma żeńska: Cecylia.
NAZWISKA:
Cecelski, Cecylski.
ZNANE POSTACIE:
Edgar Cecil of Chewlwood, bryt. polityk. (14 X 1864–24 XI 1958). Cecile Bluont de Mille, amer. reżyser i producent filmowy (12 VIII 1881–21 I 1959). Cecil Frank Powell, fizyk ang., laureat Nagrody Nobla (5 XII 1903–9 VIII 1969). Cecil Day-Lewis, pisarz ang. (27 IV 1904–22 V 1972).

Pochodzi od łacińskiego słowacaecus, które oznacza: ciemny, ślepy, wątpliwy. Nawiązuje do nazwy rzymskiego rodu Caecilius lub Caecilianus. W Polsce imię to występuje od XIII wieku, ale nie zyskało większej popularności. ZDROBNIENIA: Cechna, Ceceylia, Cecilia, Cecyla, Cecylina, Cecylka, Cela, Celia, Celka, Cesia, Cyla. INNE FORMY: Cecyliana. OBCE FORMY: Cecilia (ogólnie przyj. forma), Cecily, Cicely, Sisley (ang.), Cäcilia, Cecilie, Zäzille, Cillia (niem.), Cécile, Cécille, Cicil, Cicille (fr.), Kaikilia, Kekilija (gr.), Cecilija, Kikilija (ros.), Cecilija (połud.-słow.), Cicelle, Célia, Sejla (węg.). Forma męska: Cecyl, Cecylian, Cecyliusz.
PATRONKA:
Święta Cecylia, męczennica Rzymu. Legenda mówi, że w czasie tortur śpiewała hymny. Ku jej czci powstały muzyczne bractwa i towarzystwa (w XVI w. w Rzymie – Accademia di Santa Cecylia, w XVIII w. w Londynie – Caecilian Society. Patronka muzyki kościelnej. (Wspomnienie 22 listopada).
ZNANE POSTACIE:
Cecylia Renata, pol. królowa, żona Władysława IV (16 VII 1611–24 III 1644). Cecilia Böhl De Faber, pisarka hiszp. (25 XII 1796–7 IV 1877). Cecylia Walewska, pisarka pol. (ur. 1859). Cécile Sorel, aktorka fr. (ur. 1873). Celia Johnson, aktorka ang. (ur. 1908). Cécile Aubry, aktorka i pisarka fr. (ur. 1929).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Cecylka de Volanges z powieści P. Ch. de Laclosa Niebezpieczne związki (1782). Cechna z powieści Dziewczęta z Nowolipek P. Gojawiczyńskiej (1935). Cecylia z powieści Kuzyn Pons H. Balzaca (1847). Cecylia z powieści Witaj, smutku F. Sagan. Cecylia z Leśnika M. Kuncewiczowej.
NA EKRANIE:
Film wg powieści Witaj, smutku F. Sagan w reż. O. Premingera (1958), rolę Cecylki odtwarzała Jean Seberg. Ekranizacje pow. Niebezpieczne związki Ch. de Laclosa: w reż. R. Vadima (1959) i S. Frearsa (1988).
AFORYZM:
– Żona – opoka! – mawia Cecylia.– A ja – to taka opoki filia.Włodzimierz Ścisłowski
PRZYSLOWIA:
Kiedy na Cecylję grzmi, rolnik o dobrym roku śni.
W POEZJI:
Wysoka, sztywna jak dziewanny, uczesana gładko,przez całe życie ma oczy i myśli dziewczęce;stopy zbyt płaskie, długie a spiczaste, i witrażowe, ołtarzowe ręce.Mąż ją wielbi i chciałby ją mieć bardziej gorącą, dzisiejszą,niezdolną żyć bez miłości.A ona, gdy się bardziej kiedy ku niemu porwie, przezdługie miesiące modli się, pokutuje i pości. Kazimiera Iłłakowiczówna, „Cecylia”

Imiona na literę "D"

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: da Bóg sławę. ZDROBNIENIA: Dabek.

Pochodzenia łacińskiego. Oznacza: dany, darowany lub pochodzący z Dacji. OBCE FORMY: Dacius (łac.), Dacey, Dacy (ang.), Dacius, Datius, Dasius (niem.), Dacio (hiszp.), Dazio (wł.), Dakij (ros.), Dacije, Dakije (połud.-słow.).
PATRON:
Św. Dacjusz, biskup Mediolanu. Prześladowany przez heretyków i Gotów, musiał schronić się w Konstantynopolu. Zmarł w 552 roku. (Wspomnienie 14 stycznia).

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: da ci Bóg, niech ci da Bóg łaski swoje. Wywodzi się od imienia słowiańskiego boga Dadźboga (Dawcy Bogactw), uważanego za syna Swaroga i utożsamianego ze Swarożycem, bogiem Słońca i ognia. W Polsce imię to notuje się od XIV wieku w formach Dadzbog, Daczbog. ZDROBNIENIA: Daćko. INNE FORMY: Dadzibóg, Dadźbog, Dadźbóg. Forma żeńska: Dadźboga.
NAZWISKA:
Daćbog, Dadz, Dadzko, Dadzbogowicz, Dadzobohowicz, Dadzibóg, Dadzibug, Dadźbog.
ZNANE POSTACIE:
Dadźbog, kanonik kościoła gnieźnieńskiego (ur. XV w.). Dadźbog z Gołądkowa (ur. XV w.).

Imiona na literę "E"

Pochodzenia starogermańskiego, oznacza: odważny i mocny jak dzik. INNE FORMY: Eberchard, Ewerard. OBCE FORMY: Eberhardus (łac.), Eberhard (ogólnie przyj. forma), Eborard, Everard, Evered, Everett (ang.), Ebert, Everhard (niem.), Everard, Evrard (fr.), Everardo, Eberardo (hiszp., wł.), Ebergard (ros., czes., słowac., połud.-słow.).
NAZWISKA:
Eberchard, Eberchart, Eberd, Eberdowski, Eberhart, Eberl, Ebert, Evertowicz, Ebertowski, Ebhardt, Ebor, Eborowicz, Ebiorczyk, Ebusz, Ebysz, Eward, Ewartowski, Ewert, Ewertkowski, Ewertowski, Ewertyński, Ibertowski.
PATRON:
Św. Eberhard, pustelnik (X w.). Ze Strasburga przeniósł się do pustelni w Einsiedeln (Szwajcaria). Wraz ze św. Benonem zbudowali tam klasztor, w którym po śmierci zostali pochowani. (Wspomnienie 14 sierpnia).
ZNANE POSTACIE:
John Everett Milais, malarz ang. (ur. 1829).

Pochodzenia staroangielskiego, od słowa ede, lub od germańskiego ead (bogactwo, szczęście, dobrobyt) i ger (włócznia). Oznacza: waleczny i szczęśliwy, obrońca dziedzictwa lub majątku, a więc mężny, dzielny rycerz. ZDROBNIENIA: Ede, Edi. INNE FORMY: Edgard. OBCE FORMY: Edgar (ogólnie przyj. forma), Edgar, Edgard (fr.), Edgardo, Edgaro (hiszp., wł.), Edgaras (litew.), Edgaros (gr.).
PATRON:
Św. Edgar Spokojny (943–975), król Anglii. Za jego panowania w kraju odrodziło się życie kościelne i zakonne, a kościół angielski rozpoczął skuteczne działania misyjne w Skandynawii. (Wspomnienie 8 lipca).
ZNANE POSTACIE:
Edgar Allan Poe, pisarz amer. (19 I 1809–7 X 1849). Edgar Hilaire Germain Degas, malarz fr. (19 VII 1834–27 IX 1917). Edgar Watson Howe, pisarz amer. (3 V 1853–3 X 1937). Edgar Rice Burrough, pisarz amer. (1 IX 1875–19 III 1950). Edgar Wallace, bryt. pisarz (1 VI 1875–10 II 1932). Edgar Douglas Adrian, ang. fizjolog (30 XI 1889–4 VIII 1977). Edgar Snow, pisarz amer. i publicysta (19 VII 1905–15 II 1972). Edgar Lawrence Doctorow, pisarz amer. (ur. 6 I 1931).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Edgar z powieści W. Scotta Narzeczona z Lammermoor. Edgar Linton Jim z powieści E. Brontë Wichrowe wzgórza (1847). Edgar z dramatu Taniec śmierci A. Strindberga. Edgar Szyller z trzytomowej powieści Sława i chwała J. Iwaszkiewicza (1956/62).

Pochodzenia starogermańskiego, od słów ead (dobrobyt, pomyślność) i munt (obrońca, opiekun). Oznacza: opiekun dziedzictwa, majątku; może również wyrażać życzenie rodziców, aby nowo narodzone dziecko miało w życiu możnego protektora. Imię to w Polsce odnotowane zostało w Kodeksie Małopolskim w roku 1365. ZDROBNIENIA: Mundek, Mundzio. INNE FORMY: Eadmund, Edmunt, Otmund. OBCE FORMY: Eadmundus (łac.), Edmund, Edmond, Edme (ang.), Edmond (fr.), Edmundo (hiszp.), Edmundas (litew.), Edmondo (wł.), Edmundos (gr.), Edmond, Ödön (węg.).
PATRON:
Edmund, król Anglii Wschodniej, patron królów angielskich (IX w.). Pobity przez Duńczyków i wzięty do niewoli. Do przywiązanego do drzewa króla strzelali łucznicy, potem ścięto go mieczem, a głowę porzucono w rowie. (Wspomnienie 20 listopada).Św. Edmund Campion, jezuita angielski (1540–81). Opuścił kościół anglikański, za co go skazano i ścięto. (Wspomnienie 1 grudnia).
ZNANE POSTACIE:
Edmund Spenser, poeta ang. (ok. 1552–13 I 1599). Edmond Halley, ang. astronom (Kometa Halleya) (8 XI 1656–14 I 1742). Edmund Cartwright, wynalazca bryt. (24 IV 1743–30 X 1823). Edmund Burke, ang. publicysta i filozof (12 I 1729–9 VII 1797). Edmund Kean, ang. aktor (4 XI 1787–15 V 1833). Pawel Edmund Strzelecki, pol. geolog i geograf, badacz Australii (1797–1873). Edmondo De Amicis, wł. pisarz (31 X 1846–12 III 1908). Edmund Chojecki (Charles Edmond), pisarz pol. (15 X 1822–1 XII 1899). Alfred Edmund Brehm, niem. zoolog (2 II 1829–11 XI 1884). Edmund Husserl, filozof niem., twórca fenomenologii (8 IV 1859–26 IV 1938). Edmund Faustyn Biernacki, pol. lekarz patolog (19 XII 1866–29 XII 1911). Edmond Rostand, fr. dramatopisarz (1 IV 1868–2 XII 1918). Edmund Dalbor, prymas pol., 1915–26 (30 XI 1869–13 II 1926). Edmund Ludwik Bartłomiejczyk, pol. grafik (5 XI 1885–2 IX 1950). Edmund Wierciński, pol. aktor i reżyser (1899–1955). Edmund Chróścielewski, pol. patomorfolog (ur. 1914). Edmund Cieślak, pol. historyk (ur. 1922). Edmund Kajdasz, muzyk pol. (ur. 18 X 1924). Edmund Niziurski, pisarz pol. (ur. 10 VII 1925). Edmund Fetting, aktor pol. (10 XI 1927–30 I 2001). Edmund Majkowski, pol. rzeźbiarz (ur. 1929). Edmund Wnuk-Lipiński, socjolog pol. (ur. 1944).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Edmund Dantés z powieści Hrabia Monte Christo A. Dumasa. Edmund Moulard z powieści J. Lama Głowy do pozłoty (1873). Edmund Łonński z komedii W. Perzyńskiego Aszantka (1906).
NA EKRANIE:
Adaptacje powieści Hrabia Monte Christo A. Dumasa: rolę Edmunda Dantésa w reż. E. Flynna (1922) odtwarzał John Gilbert, w reż. R. Van Lee’a (1934) – Robert Donat, w reż. R. Vernaya (1954) – Jean Marais, a w reż. C. Autant-Lary (1961) – Louis Jourdain.

Imiona na literę "F"

Żeńska forma imienia -> Fabian. ZDROBNIENIA: Fabianka, Bianka. INNE FORMY: Fabiana, Fabianna, Fabiola. OBCE FORMY: Fabia, Fabiana, Fabianna (ogólnie przyj. forma), Fabiane (niem.), Fabienne (fr.), Faviana (gr.), Fabiána (czes., słowac., węg.).
PATRONKA:
Św. Fabiola, pochodziła ze znamienitego rodu rzymskiego (IV w.). Prowadziła korespondencję ze św. Hieronimem z Betlejem. (Wspomnienie 29 grudnia).

Pochodzenia łacińskiego, od słowa faba (bób). Oznacza: ten, który zajmował się uprawą lub sprzedażą bobu. Spopularyzowane przez nazwę rzymskiego rodu Fabiuszów. W Polsce notowane od XIII wieku w formach Fabian, Fabijan, Fabijanek, Fabijanko, Pabijan. ZDROBNIENIA: Fabianek, Fabek, Fabuś. INNE FORMY: Fabiusz. OBCE FORMY: Fabian, Fabius (ogólnie przyj. forma), Fabien, Fabius (fr.), Favij (ros.), Fabij, Fabijan, Fabije (połud.-słow.). Forma żeńska: Fabia, Fabiana.
NAZWISKA:
Fabczyński, Fabecki, Fabian, Fabianczyk, Fabiani, Fabianowicz, Fabianowski, Fabianek, Fabiańczuk, Fabiańczyk, Fabiański, Fabich, Fabicki, Fabieński, Fabijanek, Fabijanowicz, Fabijański, Fabinowicz, Fabiński, Fabisiński, Fabiszewicz, Fabiszewski, Fabiszkiewicz, Fabjan, Fabjanowicz, Fabjański, Fabkowski, Fabowski, Pabian, Pabianik, Pabin, Pabiszewski, Pabjaniak, Pabjańczyk.
PATRON:
Św. Fabian, papież, męczennik. Zreorganizował strukturę Kościoła w Rzymie i przyczynił się do podniesienia znaczenia swojego urzędu w Kościele powszechnym. Poniósł śmierć męczeńską w więzieniu (lub na arenie) w 250 r., podczas prześladowań chrześcijan zarządzonych przez ces. Decjusza. (Wspomnienie 20 stycznia).
ZNANE POSTACIE:
Sebastian Fabian Klonowic, poeta pol. tworzący w jęz. łac. (ok. 1545–29 VIII 1602). Fabian Birkowski, pisarz pol., nadworny kaznodzieja Władysława IV (1566–9 XII 1636). Pär Fabian Lagerkwist, pisarz szw. (ur. 1891). Henryk Fabian Kroll, działacz mniejsz. niemieckiej w Polsce, poseł (ur. 20 I 1949).
PRZYSLOWIA:
Fabjan i Sebastian pierwsi drzewa budzą, ale często łudzą.Fabian i Sebastian gdy mróz dadzą, srogą zimę przyprowadzą.(związane ze świętem 20 stycznia)
AFORYZM:
Smutno w domu mieć Fabiana, przypomina on pawiana.

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: ten, który ma chwalić Boga. Wspomniane w dokumentach z 1291 roku. ZDROBNIENIA: Fałek. INNE FORMY: Chwalib, Chwalibóg, Falibog.

Imiona na literę "G"

Pochodzenia hebrajskiego, od słów geber (mężczyzna, męski) i el (boży). Oznacza: silny wiarą w Boga. ZDROBNIENIA: Gabrysz, Gabryś, Gawryś. INNE FORMY: Avriło, Gabryjel, Gabrzyjał, Gawrzyjał, Habryło, Hawryło. OBCE FORMY: Gabriel (ogólnie przyj. forma), Gabriele, Gabriello (wł.), Gavrill (ros.), Gabrijel, Gavril, Gavrilo (połud.-słow.), Gavriël, Gavril, Gavras (gr.), Gabrielius, Gabras, Gabrys (litew.), Kaappo, Kaapro (fiń.), Gábor, Gábriel (węg.). Forma żeńska: Gabriela.
NAZWISKA:
Chawrylak, Chawryło, Gabrakiewicz, Gabralewicz, Gabran, Gabrański, Gabrek, Gabrelski, Gabrichowicz, Gabrień, Gabriel, Gabrielak, Gabrielewicz, Gabrielewski, Gabrielowicz, Gabrielski, Gabrilewicz, Gabrjelski, Gabrowicz, Gabruń, Gabrusiewicz, Gabryalski, Gabrycki, Gabryel, Gabryelewicz, Gabryelski, Gabryelow, Gabryjan, Gabryjel, Gabryjelow, Gabryjelski, Gabryjewski, Gabryl, Gabrylecki, Gabrylewicz, Gabrylewski, Gabrylski, Gabrył, Gabryłowicz, Gabrynowicz, Gabrynowski, Gabryński, Gabrysiak, Gabrysiewicz, Gabrysiński, Gabrysz, Gabryszewski, Gabryś, Gabrzycki, Gawracki, Gawraczyński, Gawrak, Gawrewicz, Gawriał, Gawroch, Gawrol, Gawrosiński, Gawrowski, Gawrok, Gawrychowski, Gawrycki, Gawrycz, Gawryecki, Gawryel, Gawryleński, Gawrylewicz, Gawryliszyn, Gawrylkiewicz, Gawrył, Gawryłkieicz, Gawryło, Gawryłow, Gawryłowicz, Gawryn, Gawryołek, Gawrysiak, Gawrysz, Gawryszewski, Gawryś, Gawrzyjał, Habert, Habrych, Habryło, Hawrałowski, Hawrilecki, Hawrosz, Hawrych, Hawrycz, Hawryń, Hawryński, Hawryl, Hawrylenko, Hawrylewicz, Hawrylkiewicz, Hawrył, Hawryłkowicz, Hawryło, Hawryłowicz, Hawryłycz, Hawrysz, Hawryszkiewicz, Hawryś, Hewryz, Howryło.
PATRON:
Gabriel, jeden z trzech archaniołów (obok Michała i Rafała). W Biblii imię anioła występującego w Księdze Daniela i w Ewangelii Św. Łukasza, wg której oznajmił on Zachariaszowi narodziny syna (Jana Chrzciciela), a Marii, że urodzi Jezusa (Zwiastowanie). W 1921 roku papież Pius XII ustanowił Gabriela patronem środków masowego przekazu – telefonu, telegrafu, radia i telewizji. (Wspomnienie 29 września).Św. Gabriel Lalement, kapłan francuski. Żył w latach 1610–48). Zginął jako misjonarz z rąk Indian. (Wspomnienie 16 marca i 19 października).Św. Gabriel od Matki Bożej Bolesnej. Włoski zakonnik – pasjonista. Żył w latach 1838–62. Zmarł w wieku 24 lat na gruźlicę. Włosi nazywają go „świętym uśmiechu”. (Wspomnienie 27 lutego).
ZNANE POSTACIE:
Gabriel Fallopius, anatom wł. (1523–9 X 1562). Gabriel Daniel Fahrenheit, fizyk hol. pochodzenia pol. (24 V 1686–16 IX 1736). Gabriel Cramer, matematyk szwajc. (1704–1752). Gabriel Podolski, prymas pol., 1767–77. Gabriel Sundukian, ormiański dramaturg (11 VII 1825–29 III 1912). Dante Gabriel Rosseti, ang. malarz i poeta (ur. 1828). Gabriel Fauré, kompozytor fr. (12 V 1845–4 XI 1924). Gabriel Lippmann, fizyk fr., laureat Nagrody Nobla (16 VIII 1845–13 VII 1921). Gabriel Korbut, historyk literatury pol. (25 III 1862–9 I 1936). Gabriele d’Annunzio, wł. poeta, nacjonalista (12 III 1863–1 III 1938). Gabriel Narutowicz, pierwszy prezydent Polski 1918 (29 III 1865–16 XII 1922). Robert Gabriel Mugabe, prezydent Zimbabwe (ur. 21 II 1924). Gabriel García Márquez, pisarz kolumb. (ur. 6 III 1928). Gabriel Wójcik, klimatolog pol. (ur. 1930).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Jan Gabriel Borkman, dramat H. Ibsena. Gabryś z dramatu Powrót Przełęckiego J. Zawieyskiego.
PRZYSLOWIA:
Dobryś Gabryś! (Otóż masz! A to mi się udało!)
W POEZJI:
Był raz głupi Gabryś. A wiecie, co robił?Kiedy konie żarły, on im owies drobił.Sitem wodę czerpał, ptaki uczył fruwać,Poszedł do kowala: kozy chciał podkuwać.Julian Tuwim, „Gabryś”
AFORYZM:
Gabryś przypomina anioła, ale jego udręką jest szkoła.

Żeńska forma imienia -> Gabriel. W Polsce częściej nadawane dopiero od XIX wieku. ZDROBNIENIA: Gaba, Gabi, Gabrycha, Gabrysia. OBCE FORMY: Gabriela, Gabriella, Gabrielle (ogólnie przyj. forma), Gabrielja (ros.), Gabrijela, Gavrila (połud.-słow.). Forma męska: Gabriel.
PATRONKA:
Bł. Gabriela Bourla, fr. urszulanka, stracona na gilotynie (1746).
ZNANE POSTACIE:
Gabriela Zapolska, właśc. Maria Gabriela Śnieżko-Błocka, pisarka pol., aktorka (30 III 1857–17 XII 1921). Sidonie-Gabrielle Colette, fr. pisarka (28 I 1873–3 VIII 1954). Gabrielle Coco Chanel, fr. projektantka mody (19 VIII 1883–10 I 1971). Gabriela Mistral, właśc. Lucila Godoy y Alcayaga, chil. poetka, laureatka Nagrody Nobla (7 IV 1889–10 I 1957). Gabriela Pauszer-Klonowska, pisarka pol. (1908–1996). Gabriela Kownacka, aktorka pol. (ur. 1952). Gabriela Sabatini, tenisistka argent. (ur. 1970).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Gabriela, powieść J. Amado (1958).
AFORYZM:
Panowie! Duchem gdyście słabi –Nie pokazujcie się u Gabi.Andrzej Morski

Pochodzenia łacińskiego, zasłynęło dzięki formule, którą niegdyś wypowiadała rzymska panna młoda, wchodząca do swego nowego domu: „Gdzie ty, Gajus, tam ja, Gaja”. ZDROBNIENIA: Gajka. INNE FORMY: Gajana, Kaja. OBCE FORMY: Kaja, Kaia (ogólnie przyj. forma), Kay (ang.), Gaina (ros.), Gaja (litew.), Gaia (gr.). Forma męska: Gajusz, Kajusz.
NAZWISKA:
Gaja, Gajach, Gajacz, Gajak, Gajanowicz, Gajasiński, Gajcewski, Gajcy, Gajcz, Gajczak, Gajczewski, Gajczyński, Gajec, Gajek, Gajerowicz, Gajewy, Gajewicz, Gajewnik, Gajkiewicz, Gajkow, Gajkowicz, Gajok, Gajor, Gajorski, Gajosiewicz, Gajosz, Gajoszek, Gajoszewicz, Gajowiczki, Gajowiecki, Gajusz, Gay, Gayko, Gejewicz, Gejna.
ZNANE POSTACIE:
Kaja Paschalska, piosenkarka (ur. 1986).

Imiona na literę "H"

Wersja imienia -> Helena. ZDROBNIENIA: Hala, Halinka, Halka, Halusia, Hasia, Helinka. INNE FORMY: Alina, Galina, Halena, Halszka, Helena, Helenna, Helina, Lena, Ilona.
NAZWISKA:
Galica, Galicki, Galina, Galiński, Hala, Halaczyński, Halik, Halkiewicz, Hałysa, Hałyszyn.
ZNANE POSTACIE:
Halina Krahelska, pisarka pol., zgin. w obozie w Ravensbrück (12 V 1886–19 IV 1945). Halina Górska, pisarka pol. (4 V 1898–4 VI 1942). Halina Konopacka-Matuszewska-Szczerbińska, zdobywcz. pierwszego złotego medalu olimpijskiego dla Polski (1926), trzykrotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem (11 XI 1900–28 I 1989). Halina Auderska, pisarka pol. (3 VII 1904–21 II 2000). Halina Gryglaszewska-Dvorák, pol. aktorka, reżyserka (ur. 13 VI 1917). Halina Czerny-Stefańska, pol. pianistka (31 XII 1922–1 VII 2001). Halina Jurkowska, chemik pol. (ur. 1922). Halina Kurkowska, językoznawca pol. (3 V 1922–22 X 1983). Halina Mikołajska, aktorka pol. (22 III 1925–21 VI 1989). Halina Machulska, pol. aktorka, reżyserka (ur. 1929). Halina Winiarska, aktorka pol. (ur. 1933). Halina Poświatowska, poetka pol. (9 VII 1935–11 X 1967). Halina Kunicka, pol. piosenkarka (ur. 1938). Halina Frąckowiak, piosenkarka pol. (ur. 1947). Halina Łabonarska, aktorka pol. (ur. 1947). Alina Pieńkowska, pol. polityk (ur. 1952).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Halka, tytułowa bohaterka opery S. Moniuszki. Halina z Cudzoziemki M. Kuncewiczowej. Halina z Roksolanek Sz. Zimorowica. Bohaterka powieści Halina i Firlej, czyli niebezpieczne zapały J. Lipińskiego.
AFORYZM:
Wystrojona niby lalka:Majtki, biustonosz i... Halka. Andrzej Morski
W POEZJI:
Przyniosłem kilka dni temuDo domu gałąź kasztanią.Jakie dzielne to dziecko, przyznaj,Halinko — tak długo się nie poddaje.Czy ono przegra, Halinko, powiedz,Czy zwiędnie, Halinko, czy nas samychZostawi? Krzysztof Gąsiorowski, „Halinko”

Odmiana imion -> Helena lub -> Elżbieta. ZDROBNIENIA: Hasia, Hasieńka. INNE FORMY: Halena, Halina, Halka, Helena, Helenna.
ZNANE POSTACIE:
Halszka, właśc. Elżbieta Górkowa (19 XI 1539–1582), kniaziówna z Ostroga, dziedziczka jednej z największych fortun w Europie, ostatnie lata życia spędziła zamknięta w wieży zamku w Szamotułach (stąd legenda o „czarnej księżniczce”).
PRZYSLOWIA:
W świętej Halszki dzionek nuci już skowronek.
W POEZJI:
Hasiu Hasieńkonie bój się nicmasz takie ładne ustai takie oczy wiesz —zaciśniesz ładne ustazamkniesz ładne oczyi jeszcze dłoń w niewielką zwiniesz pięść.Halina Poświatowska, „Wiersz dla mnie”Świerszcze umilkły i gwiazdy bez głosu.@Opis Next:Tam Halszka tańczy i na pewno śpiewa,I sama już nie czuje, że wcale jej tam nie ma.Ale te flety, które podają sobie ciszę,Jak nieśmiertelne usta w nieśmiertelnym zachwycie.Zbigniew Jerzyna, „Przez łąkę”

Odmiana imienia -> Anna. ZDROBNIENIA: Hania, Hanka, Haneczka, Haniusza, Hanula, Hanusia. INNE FORMY: Anna, Aneta. OBCE FORMY: Anna (łac., ogólnie przyj. forma), Ann, Anne, Nancy (ang.), Anna, Anne (niem.), Anne (fr.), Ana, Anica, Anka, Hana (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Hana, Hanacz, Hanaczek, Hanaczewski, Hanaczowski, Hanakowski, Hanalski, Hanański, Hanarz, Hanaszkiewicz, Hanaszyński, Hanecki, Haneczkowski, Hanela, Hania, Haniakiewicz, Haniasz, Hanicki, Haniewicz, Hanin, Haniowicz, Haniszewski, Hankiewicz, Hankowski, Hanosiewicz, Hanowski, Hanulewicz, Hanusiewicz, Hanuszkiewicz, Hanycz, Hanyszkiewicz, Hańkiewicz.
ZNANE POSTACIE:
Hanna Rudzka-Cybisowa, malarka pol. (27 I 1897–3 II 1988). Hanka Ordonówna, aktorka, piosenkarka i tancerka pol. (25 IX 1902–2 lub 8 IX 1950). Hanna Ożogowska, pisarka pol. (20 VII 1904–26 IV 1995). Hanna Januszewska, pisarka pol. (20 IV 1905–18 VII 1980). Hanna Mortkowicz-Olczakowa, pisarka pol. (15 X 1905–9 VIII 1931). Hannah Arendt, amer. filozof pochodz. niem., teoretyk totalitaryzmu (16 X 1906–4 XII 1975). Hanna Malewska, pisarka pol. (21 VI 1911–28 III 1983). Hanna Muszyńska Hoffmannowa, pisarka pol. (26 I 1913–6 V 1995). Anna Hanka Bielicka, aktorka pol. (ur. 9 XI 1915). Hanna Jaraczówna, aktorka pol. (ur. 1916). Hanna Skarżanka, aktorka pol. (8 III 1917–8 XI 1992). Hanna Markowska-Mańkowska, pol. artysta plastyk (ur. 1919). Hanna Adamczewska-Wejchert, pol. architekt (1920–1996). Hanna Romana Dziechcińska, historyk lit. pol. (ur. 1924). Hanna Zofia Kirchner-Ładyka., pol. historyk sztuki (ur. 1930). Hanna Krall, pisarka pol. (ur. 20 V 1935). Hanna Lisowska, pol. śpiewaczka operowa (ur. 1939). Emilia Hanna Freudenreich, malarka pol. (ur. 1941). Hanna Schygulla, niem. aktorka filmowa pol. pochodzenia (ur. 1943). Hanna Suchocka, pol. premier (ur. 3 IV 1946). Hanna Gronkiewicz-Waltz, bankowiec pol. (ur. 4 XI 1952). Hanna Mikuć, aktorka pol. (ur. 1955). Hanna Kowalewska, pisarka pol. (ur. 1960).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Hania z dramatu T. Rittnera Głupi Jakub (1910). Hania Suchowolska z noweli H. Sienkiewicza Stary sługa (1875). Hanka, bohaterka dwóch utworów W. Orkana: powieści W roztokach i dramatu Franek Rakoczy (1908). Hanna Landsberg z powieści M. Frischa Homo Faber.
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Homo Faber M. Frischa w reż. V. Schloendorffa (1990).
AFORYZM:
Z kuligiem ruszyła Hanna,W pierzynie się skończyła sanna.Włodzimierz ŚcisłowskiHania lubi czytać baśnie i gdy może — to czyta właśnie.
PRZYSLOWIA:
On chce Hanę, a nie ścianę. (Nie dba o posag)Hankam ci ja Matyjaszu, Hanka, a tyś mniemał, że wojewodzianka.
W POEZJI:
Ani ty moja, anim ja twój:Próżno mi, Haniu, o tobie śnić,Pryśnie marzenia pajęcza nićI snów tęczowych prześni się rój,Ja w swoją drogę, ty w swoją idź,Próżno mi, Haniu, o tobie śnić,Ani ty moja, anim ja twój!
Na palcu masz dyjament, w sercu twardy krzemień,Pierścień mi, Hanno, dajesz, już i serce przemień!Jan Kochanowski, „Do Hanny”Na kwitniącej, na jabłoniSłowik dzwoniTak srebrzyście, tak miłośnieO tej wiośnie,O młodości, o kochaniu...— Słyszysz, Haniu?Lucjan Rydel, „Hania”Idź, Hanko, przez dziedziniec.Słyszę tętent na mościeI kurzy się gościniec;Czy nie jadą tu goście?Adam Mickiewicz, „Lilije”

Imiona na literę "I"

Pochodzenia germańskiego, oznacza: praca, czyn. Tak nazywały się kapłanki ze starych germańskich mitów. Może również być odmianą imienia Idalia. ZDROBNIENIA: Idusia. INNE FORMY: Idalia, Idaliana, Idalija, Idalja, Idalina, Idalla. OBCE FORMY: Ida (ogólnie przyj. forma), Ide, Ita, Itte (ang., niem., fr.), Ida, Ita (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Idasiak, Idasiuk, Idaszak, Idaszuk, Idczak, Idelak, Idelczyk, Ideliowicz.
PATRONKA:
Św. Ida, krewna Karola Wielkiego. Miała pięcioro dzieci, dwoje zostało wyniesionych na ołtarze jako błogosławieni (ksienia Jadwiga z Herford i opat Waryn z Korbei). Zmarła około 825 roku. Jest patronką kobiet spodziewających się potomstwa. (Wspomnienie 4 września).Św. Ida z Toggenburga (XII/XIII w.).
ZNANE POSTACIE:
Ida Lupino, amer. aktorka filmowa (1916–1995).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Bohaterowie sztuki: Hrabina Idalia z Fantazego J. Słowackiego.
AFORYZM:
Ramiona mężczyzn — twierdzi Ida —To najpewniejsza jest egida.Włodzimierz Ścisłowski

Odmiana imienia Ida. Może również pochodzić od nazwy góry Idalion we wschodniej części Cypru, gdzie znajdowała się świątynia bogini Afrodyty. ZDROBNIENIA: Idusia. OBCE FORMY: Ida, Idalia, Idalija, Idalla (ogólnie przyj. forma).
MITOLOGIA:
Idalia, przydomek bogini Afrodyty.
BOHATEROWIE SZTUKI:
Idalia z dramatu J. Słowackiego Fantazy. Idalia Elzonowska z powieści Trędowata (1909) i Ordynat Michorowski (1910) H. Mniszkówny (1909).
NA EKRANIE:
Ekranizacje powieści H. Mniszkówny w reż. E. Puchalskiego (1926), J. Gardana (1936) i J. Hoffmana (1976).
AFORYZM:
Idalia jest wręcz nachalna,A miała być — idealna.Andrzej Morski

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: idę sławnie w górę życia. ZDROBNIENIA: Idek, Sławek. Forma żeńska: Idosława.

Imiona na literę "J"

Pochodzenia greckiego, od słowa hyakinthos (kwiat hiacynt). Imię to nosił syn Amyklesa i Diomede. Zazdrosny Zefir skierował na niego dysk rzucony przez Apollina, którego Hiacynt był ulubieńcem. W miejscu zroszonym krwią zabitego Hiacynta wyrosły kwiaty, nazwane jego imieniem. Może również pochodzić od starosłowiańskiego słowa jać (jechać), oznaczałoby wówczas: dobry jeździec. W Polsce notowane od XIII wieku w formach: Hiacynt, Hiacyntus, Jacenty. ZDROBNIENIA: Jac, Jacuś. INNE FORMY: Hiacynt, Jacenty, Jacko, Jacław, Jacz, Jaczek, Jaczesław, Jaczewoj, Jaczko. OBCE FORMY: Hyacinthus (łac.), Hyacinth (ang.), Hyacinth, Hyazinth, Hyazinthus (niem.), Hyacinthe (fr.), Jacinto (hiszp.), Giacinto (wł.), Jakinf, Giacint (ros.), Hyacint, Jacek (czes., słowac.), Hijacint, Jakint (połud.-słow.), Jackus, Hiacintas, Jacintas (litew.), Jácint (węg.). Forma żeńska: Hiacynta.
NAZWISKA:
Jacalski, Jacaszek, Jaceczko, Jacej, Jacejko, Jacek, Jacelewicz, Jacennik, Jaceszak, Jacew, Jacewiak, Jacewicz, Jacich, Jacikowski, Jaciszyn, Jackiewicz, Jackowicz, Jackowski, Jackunis, Jacoń, Jacoński, Jacoszek, Jacowicz, Jacuch, Jaculewicz, Jacurzyński, Jacych, Jacykiewicz, Jacykowski, Jacymowicz, Jacunek, Jacyniewicz, Jacynik, Jacyniszyn, Jacynowski, Jacyński, Jacyszyn, Jaćkiewicz, Jecalik, Jecek, Jcewicz.
PATRON:
Św. Jacek, męczennik z Cezarei Kapadockiej (II w.). Był pokojowcem cesarza Trajana. Poddany torturom, zmarł zamorzony głodem w więzieniu. (Wspomnienie 3 lipca).Św. Jacek Odrowąż, Apostoł Północy, urodzony w Kamieniu Śląskim. Towarzysząc biskupowi Iwonowi w wyprawie do Rzymu, poznał św. Dominika i wstąpił do jego wspólnoty. Organizował liczne wyprawy misyjne na wschód. Założyciel licznych klasztorów dominikanów (m.in. Kraków, Wrocław, Gdańsk). Zmarł w Krakowie w 1257 roku. (Wspomnienie 17 sierpnia).
ZNANE POSTACIE:
Jacek Różycki, kompozytor pol. (po 1625–1703 lub 1704). Jacek Małachowski, kanclerz wielki koronny (16 VIII 1737–21 III 1821). Jacek Przybylski, pol. tłumacz Iliady, Odysei i Eneidy (ur. 1756). Jacek Kluszewski, założyciel Teatru Starego w Krakowie (ur. 1761). Jacek Malczewski, malarz pol. (14 VII 1854–8 X 1929). Jacek Woszczerowicz, aktor pol. (1904–1970). Jacek Woźniakowski, pisarz pol. (ur. 1920). Jacek Bocheński, pisarz pol. (ur. 29 VII 1926). Jacek Sempoliński, malarz pol. (ur. 1927). Jacek Trznadel, pisarz pol. (ur. 10 VI 1930). Jacek Korcelli, pol. operator filmowy (ur. 1934). Jacek Kuroń, pol. polityk; opozycjonista 1964–89 (ur. 3 III 1934). Jacek Fisiak, językoznawca pol. (ur. 10 V 1936). Jacek Fedorowicz, pol. satyryk, aktor (ur. 18 VII 1937). Jacek Maziarski, pol. publicysta (ur. 1937). Jacek Gaj, grafik pol. (ur. 4 VI 1938). Jacek Gmoch, trener piłkarski (ur. 1939). Jacek Moskwa, pol. publicysta (ur. 1948). Jacek Jacenty Frankowski, pol. karykaturzysta, ilustrator (ur. 1949). Jacek Indelak, pisarz pol. (ur. 1949). Jacek Jezierski, biskup, teolog pol. (ur. 1949). Jacek Dionizy Kasprzycki, pol. reżyser filmowy, plastyk (ur. 1950). Jacek Merkel, polityk pol. (1954). Jacek Bartyzel, pol. teatrolog i scenarz. film. (ur. 1956). Jacek Wszoła, pol. mistrz olimp. w skoku wzwyż (ur. 1956). Jacek Kaczmarski, pol. poeta, pieśniarz (ur. 22 III 1957). Jacek Żakowski, dziennikarz pol. (ur. 1957). Jacek Borkowski, aktor pol. (ur. 1959). Jacek Kawalec, aktor pol. (ur. 1961).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Jacek Ligęza z powieści Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego J. Weyssenhoffa. Jacek Soplica z Pana Tadeusza A. Mickiewicza (1834). Jacek z powieści O dwóch takich, co ukradli księżyc K. Makuszyńskiego (1928).
NA EKRANIE:
Film wg pow. K. Makuszyńskiego O dwóch takich, co ukradli księżyc w reż. J. Batorego (1962), role Jacka i Placka grali Lech i Jarosław Kaczyńscy.
W POEZJI:
Nie trzeba Jacka pieścić, sam sobie daje radę,będzie miał w życiu wszystko: i chleb, i czekoladę.Nie trzeba mu przeszkadzać, jak czynią ucząc różni:on sam najlepszą drogę wybierze i wyróżni.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Jacek”Między szlachtą był jeden wielki paliwoda,Kłótnik, Jacek Soplica, zwany WojewodaPrzez żart; w istocie wiele znaczył w województwie,Bo rodzinę Sopliców miał jakby w dowództwieI trzystu ich reszkami rządził wedle woli,Choć sam nic nie posiadał prócz kawałka roli,Szabli i wielkich wąsów od ucha do ucha. Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz”, Księga II
PRZYSLOWIA:
Jeżeli na Jacka nie panuje plucha,to pewnie zima będzie sucha.
Na święty Jacekz nowej pszenicy placek. (związane ze świętem 17 sierpnia)Na święty Jacenty łąmią się pod lodem pręty.(związane ze świętem 10 lutego)
AFORYZM:
Jacek jest jak przytulanka – każdą weźmie na kolanka.

Odmiana imion -> Hiacynt i -> Jacek.

Pochodzenia starosłowiańskiego, od słowa jać (jechać). Oznacza: sławny jeździec. Również skrót imion Jacek, Jaczemir lub Jaczesław. ZDROBNIENIA: Sławek. INNE FORMY: Hiacent, Jacek, Jaczemir, Jaczesław. Forma żeńska: Jaczesława.
NAZWISKA:
Jaczak, Jaczalski, Jaczarkowski, Jaczaszek, Jaczaszewski, Jaczech, Jaczeniuk, Jaczeń, Jaczerkowski, Jaczewicz, Jaczkiewicz, Jaczkowski, Jaczniakowski, Jacznik, Jaczoński, Jaczorowski, Jaczun, Jaczus, Jaczyk, Jaczynowski, Jaczyński, Jaczyszyn.

Imiona na literę "K"

Nowsza wersja imienia -> Kasper.
ZNANE POSTACIE:
Kacper Zalewski, fizyk pol. (ur. 1935).
AFORYZM:
Kacper straszy wszystkich wokoło, ale ma problemy ze szkołą.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: koszyk, podstawa do dobra. ZDROBNIENIA: Łubek.
ZNANE POSTACIE:
Bł. Wincenty zwany Kadłubkiem, biskup krakowski, kronikarz (po 1150–1223).

Pochodzenia łacińskiego, oznacza: ciesząca rodziców. ZDROBNIENIA: Kajka. INNE FORMY: Gaja. OBCE FORMY: Caia (łac.), Kay (ang.), Gaina (ros.), Gaja, Kaja (połud.-słow.). Forma męska: Gajusz, Kaj.
ZNANE POSTACIE:
Kaja Danczowska, pol. skrzypaczka (ur. 25 III 1949).
AFORYZM:
Łatwo przekupić Kaję, bo szaleje z radości, gdy coś dostaje.

Imiona na literę "L"

Pochodzenia staroniemieckiego, od słów lant (ziemia, kraj) i beracht (błyszczący). Oznacza: pochodzący z kraju, który cieszy się wielką sławą lub słynący z posiadania ziemi. W Polsce używane od średniowiecza jako Lambart, Lambert, Lambrecht, Lampert, Lampracht, Lamprecht. ZDROBNIENIA: Bercik, Lambercik. OBCE FORMY: Lambert (ogólnie przyj. forma), Lambrecht, Lampert (niem.), Lamberto (hiszp., wł.). Forma żeńska: Lamberta.
NAZWISKA:
Lambara, Lambarach, Lambasz, Lambek, Lamber, Lamberczak, Labert, Lambertowic, Lambor, Lamborski, Lampach, Lamparski, Lampasz, Lamperski, Lamprecht, Lamprycht, Lembkie, Lembowicz, Lemper, Lemperski, Lemprecht, Lombarewicz, Lombarowicz, Lombor, Lomborski, Lomryk, Lomparski, Lomper, Lomperski, Lumbart, Łompara, Łompierz, Lopart.
PATRON:
Św. Lambert, biskup Maastricht (640–705). Zginął z rąk oprawców nasłanych przez Dodona, co miało być zemstą za rzekome przyczynienie się biskupa do śmierci krewnych tego szlachcica. Na miejscu kaźni wystawiono bazylikę, która stała się miejscem kultu świętego. (Wspomnienie 17 września).Św. Lambert, biskup Vence (1080–1154). Posiadał dar czynienia cudów. (Wspomnienie 26 maja).
ZNANE POSTACIE:
Lamberto Dini, polityk wł. (ur. 1932).

Żeńska forma imienia -> Lambert. ZDROBNIENIA: Berta. OBCE FORMY: Lamberta (ogólnie przyj. forma), Lambertina (niem.).

Etymologia trudna do ustalenia, prawdopodobnie pochodzenia greckiego, od słowa oznaczającego mewę. Do Polski dotarło z Rosji, gdzie jest bardzo rozpowszechnione. ZDROBNIENIA: Laryska, Lara. INNE FORMY: Larisa, Larissa, Laryssa. OBCE FORMY: Larissa, Larisa (ogólnie przyj. forma).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Lara, tytułowa bohaterka powieści poetyckiej G.G. Byrona (1814). Larysa Lara Antypowa z powieści B. Pasternaka Doktor Żywago (1957).
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Doktor Żywago Pasternaka w reż. D. Leana (1965), rolę Lary odtwarzała Julie Christie. Lara Croft — Tomb Raider, amer. film (2001), rolę Lary odtwarzała Angelina Jolie.

Imiona na literę "Ł"

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: łaska Boża sławna. ZDROBNIENIA: Sławek. Forma żeńska: Łabosława.
NAZWISKA:
Łab, Łabacki, Łabacz, Łabaczewski, Łabaczyk, Łaban, Łabanowicz, Łabański, Łabich, Łabicki, Łabieda, Łabinowicz, Łabiszewicz, Łabiszewski, Łabiszyn, Łabo, Łabonowicz, Łaboński, Łabosz, Łabszak, Łabucha, Łabuna, Łabuń, Łabuński, Łabycha, Łabynicz, Łabyś,

Żeńska forma imienia -> Łabosław. ZDROBNIENIA: Sławka.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: ładna. INNE FORMY: Ładzimira.
NAZWISKA:
Ładach, Ładachowski, Ładacki, Ładecki, Ładej, Ładek, Ładoń, Ładowski.

Imiona na literę "M"

Pochodzenia hebrajskiego, od słowa Mattijjah (dar Jahwe). Oznacza: ten, który jest darem Boga. Używane często jako skrót imienia Mateusz. W Polsce imię to nadawane jest od XIII wieku w formach: Maciasz, Maciej, Maciejaszek, Maciejek, Maciejko, Maciejusz, Maciek, Macisz, Maćko, Matej, Matusz, Matwiej, Matyja, Matyjasz, Matys, Matysz. Obecnie przeżywa renesans. ZDROBNIENIA: Mach, Maciek, Maciuś, Maćko. OBCE FORMY: Matthias, Mathias (łac.), Mathias, Mattias (ang.), Matthias (niem.), Mathias (fr.), Matias (hiszp.), Mattia (wł.), Matejaš, Matjuš (ros.), Mateˇj, Matyáš (czes.), Matej (słowac.), Mateja, Matija, Matijaž (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Mach, Machaj, Machalski, Machałek, Machałowski, Machczyński, Macheta, Machiński, Machnicki, Machniewski, Machnik, Machnikowski, Machowiak, Machowicz, Machowski, Maciak, Maciałek, Maciałowicz, Macias, Maciaszczyk, Maciaszek, Maciąg, Maciągiewicz, Maciążek, Maciejak, Maciejasz, Maciejaszek, Maciejczak, Maciejczowicz, Maciejczuk, Maciejczyk, Maciejec, Maciejek, Maciejewicz, Maciejewski, Maciejko, Maciejkiewicz, Maciejkowicz, Maciejoszek, Maciejowicz, Maciejowski, Maciejsczyk, Maciejski, Macierewicz, Macierowicz, Maciesz, Maciesza, Macieszek, Macioszek, Maciszewski, Macke, Mackiewicz, Maćko, Maćkowiak, Maćkowski, Maćkus, Macwiejczyk, Matauszek, Matej, Matejasz, Matejczycz, Matejeszek, Matejewicz, Matejko, Matejkowicz, Mateusz, Mateuszak, Mateuszek, Mateusiak, Matfiej, Matus, Matusek, Matusiak, Matusiewicz, Matusik, Matusz, Matuszak, Matuszczak, Matuszek, Matuszewicz,, Matuszkowicz, Matuszowicz, Matwiej, Matwiejczyk, Matwyejewicz, Matwiejko, Matwień, Matwiński, Matyanek, Matyasz, Matyaszek, Matyja, Matyjak, Matyjakowski, Matyjas, Matyjasiak, Matyjasik, Matyjasz, Matyjaszczuk, Matyjaszczyk, Matyjaszek, Matyjaszko, Matyjaszowicz, Matyjowicz, Matys, Matysek, Matysiak, Matysiewicz, Matysik, Matysz, Matyszczak, Matyszek, Matyszewski, Matyszkowicz, Matyziak.
PATRON:
Święty Maciej, wybrany Apostołem na miejsce Judasza, zdrajcy, w następstwie losowania spośród 2 kandydatów. O jego życiu nie zachowały się żadne wzmianki. Jest patronem cukierników i rzeźników. Legendarne przekazy dotyczące Macieja występują w apokryfach i pismach ojców Kościoła. (Wspomnienie 14 maja).
ZNANE POSTACIE:
Maciej Borkowic, wojewoda poznański, przywódca nieudanej konfederacji szlachty wielkopolskiej (? –po 1358). Maciej z Miechowa, właśc. Maciej Karpiga, nazywany Miechowitą, pol. lekarz, historyk i geograf, rektor Akademii Krakowskiej, nadworny lekarz króla Zygmunta Starego (ok. 1457–8 IX 1523). Matteo Palmieri, wł. pisarz i polityk (ur. 1406). Matteo Maria Boiardo, poeta wł. (ok. 1441–19 XII 1494). Maciej Korwin, król węgierski (24 II 1443–6 IV 1490). Maciej Drzewicki, prymas pol., 1531–35 (22 II 1467–22 VIII 1535). Mathias Illzricus Flacius (Matija Vlaèić), protest. teolog i historyk pochodz. chorw. (ur. 1520). Maciej Kazimierz Sarbiewski, pol. poeta, jezuita (24 II 1595–2 IV 1640). Maciej Łubieński, prymas pol., 1641–52 (2 II 1572–28 VIII 1652). Matthias Bernard Braun, czes. rzeźbiarz (25 II 1684–przed 15 II 1738). Maciej Dogiel, historyk pol. (6 VIII 1715–24 II 1760). Maciej Rybiński, generał, ostatni wódz naczelny w powst. listopadowym (24 II 1784–17 I 1874). Maciej Kamieński, kompozytor pol. (13 X 1734–25 I 1821). Mathias Claudius, niem. poeta (15 VIII 1740–21 I 1815). Maciej Rataj, działacz ruchu ludow (19 II 1884–21 VI 1940). Maciej Maciejewski, aktor pol. (ur. 1914). Maciej Krzyżanowski, ekonomista pol. (ur. 1920). Maciej Słomczyński (pseud. Joe Alex), pisarz pol. (10 IV 1920–21 III 1998). Maciej Tadeusz Iłowiecki, dziennikarz pol. (ur. 28 II 1935). Maciej Giertych, pol. naukowiec i polityk (ur. 1936). Maciej Prus, reżyser (ur. 9 XI 1937). Maciej Rayzacher, aktor pol. (ur. 1940). Maciej Billewicz, pol. artysta fotografik (ur. 1942). Maciej Stanisław Jankowski, pol. polityk, działacz związkowy (ur. 13 VII 1946). Maciej Englert, pol. reżyser teatralny (ur. 17 II 1946). Maciej de Korczak-Leszczyński, pol. reżyser, dzienikarz (ur. 1949). Maciej Łętowski, dziennikarz pol. (ur. 1949). Maciej Płażyński, pol. polityk, marszałek Sejmu (ur. 10 II 1958). Maciej Orłoś, pol. dziennikarz, aktor (ur. 1960).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Maciej (Maciek) Dobrzyński z Pana Tadeusza A. Mickiewicza (1834). Maciej Raptusiewicz z komedii A. Fredry Zemsta (1834). Maćko z Bogdańca z powieści H. Sienkiewicza Krzyżacy (1900). Maciek Chełmicki z powieści J. Andrzejewskiego Popiół i diament (1948). Maciej Boryna z powieści Chłopi (1902–09) W.S. Reymonta. Król Maciuś Pierwszy i Król Maciuś na wyspie bezludnej (1923), powieści J. Korczaka. Jan Maciej Karol Wścieklica, sztuka S.I. Witkiewicza (1922). Maciej Wieluń z Ile jest życia R. Bratnego.
NA EKRANIE:
Film wg pow. Popiół i diament J. Andrzejewskiego w reż. A. Wajdy (1958), postać Maćka grał Zbigniew Cybulski. Ekranizacje pow. Chłopi W.S. Reymonta: rolę Macieja Boryny w reż. E. Modzelewskiego (1922) grał Mieczysław Frenkiel, a w reż. J. Rybkowskiego (1973) — Władysław Hańcza. Film Król Maciuś I w reż. W. Jakubowskiej (1958), rolę Maciusia grał Juliusz Wyrzykowski. Ekranizacja pow. Krzyżacy H. Sienkiewicza w reż. A. Forda (1960), rolę Maćka z Bogdańca grał Aleksander Fogiel.
PRZYSLOWIA:
Kiedy Gromniczna zimę traci,to święty Maciej ją wzbogaci.
Umarł Maciek, umarł, już leży na desce,żeby mu zagrali, podskoczyłby jeszcze.
Bierz, Maćku, żyrdkę i rżnij na odwyrtkę.Leciał Maciuś bruzdą, Baśka za nim z uzdą.To nie ja, to syn Macieja.Dobra psu mucha, a Matiaszowi płotka.Przyjdzie kryska na Matyska.Na świętego Macieja prędzej wiosny nadzieja.Na świętego Maciejca zniesie gęś pierwsze jejca.Bił Maciek żonę zawsze w jedną stronę.W koło Macieju.Na święty Maciej skowronek zapiej.
W POEZJI:
Prawdomówność, upór, uczciwość, dzielność rzetelnanie pozbawiona dzikości;charakter łatwy w pożyciu, skłonny wszelako do furii,co łamie serca lub kości;szlachetność, sprawiedliwość, jednak żądająca rewanżuco do grosza;żadnego sentymentalizmu, religijności ni romantyzmu:wszystko to stale wrzuca się do kosza.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Maciej”Maciuś jest partacz, pić nie lubi wina,Milsze jest jemu złoto i dziewczyna.Dajmyż mu pokój, pijmy sobie sami,Kurdesz nad kurdeszami. Franciszek Bohomolec, „Kurdesz”(...) kiedyśpośpiesznym pociągiempo długim nocnym postojuwracał kolejarz Maciążekdo domu, do żony swojej.I myślał sobie, że szkodalata i słońca, i woni ---Cóż, gdyby tak się nie poddać?Odwrócić czas, a nie gonić?Edward Szymański, „Ballada letnia”Z Dobrzyńskiej ziemi ród swój starożytny wiedli.A choć od lat czterystu na Litwie osiedli,Zachowali mazurską mowę i zwyczaje.Jeśli który z nich dziecku imię na chrzcie daje,Zawsze zwykł za patrona brać Koronijasza:Świętego Bartłomieja albo Matyjasza.Tak syn Macieja zawżdy zwał się Bartłomiejem,A znowu Bartłomieja syn zwał się Maciejem;Kobiety wszystkie chrzczono Kachny lub Maryny.By rozeznać się wpośród takiej mieszaniny,Brali różne przydomki od jakiej zaletyLub wady, tak mężczyźni jako i kobiety.Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz”, Księga VI
AFORYZM:
Z Maćka byłby słodki chłopaczek, ale on od urodzenia tylko płacze.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: matce miły. ZDROBNIENIA: Maciuś, Miłek. Forma żeńska: Macimiła.

Żeńska forma imienia -> Macimił. ZDROBNIENIA: Maćka, Miłka.

Imiona na literę "N"

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: najbardziej wielki.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: najbardziej błogi. Forma żeńska: Nabłoga.

Żeńska forma imienia -> Nabłog.

Imiona na literę "O"

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: ojcu sława. Forma żeńska: Ocława.

Żeńska forma imienia -> Ocław.

Żeńska forma imienia -> Odo. INNE FORMY: Odona, Odyla, Ota, Otyla, Otylia. OBCE FORMY: Otha (ang.), Oda, Odde, Oddette, Uta, Ute (niem.), Oda, Odona, Odette (fr.), Oda (hiszp.), Odetta (wł.), Otton Odeta (czes., słowac.), Odeta (połud.-słow.).
ZNANE POSTACIE:
Oda, druga żona Mieszka I, po jego śmierci wygnana wraz z synami przez Bolesława Chrobrego (ok. 955–1023). Odette Florelle, aktorka fr. (ur. 1901).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Odette de Grécy z powieści W poszukiwaniu straconego czasu M. Prousta (1913/27).

Imiona na literę "P"

Fonetyczna odmiana imienia -> Fabian.

Fonetyczna odmiana imienia -> Fabiana.

Zanotowane w dokumentach z roku 1227. INNE FORMY: Pącław, Pączesław.

Imiona na literę "R"

Pochodzenia hebrajskiego, oznacza: cierpliwa, łagodna jak jagnię. OBCE FORMY: Rachel (ogólnie przyj. forma), Rahel (niem.), Raquel (hiszp.), Rachele (wł.), Rahil’, Rašel (ros.), Rahela (połud.-słow.).
PATRONKA:
Rachela, postać biblijna. W Księdze Rodzaju żona Jakuba, matka Józefa i Beniamina. Jej domniemany grób, znajdujący się przy drodze z Jerozolimy do Betlejem, jest miejscem pielgrzymek wyznawców judaizmu.
BOHATEROWIE SZTUKI:
Rachel z dramatu Wesele S. Wyspiańskiego (1901). Rachela z powieści M. Prousta W poszukiwaniu straconego czasu (1913-27).
NA EKRANIE:
Film wg dramatu Wesele S. Wyspiańskiego w reż. A. Wajdy (1972), rolę Racheli odtwarzała Maja Komorowska.

Odmiana imienia -> Rafał.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: ratujący, walczący dzielnie. Imię to jest swoistym pleonazmem, ponieważ zostało urobione z dwóch równoznacznych słów języka serbskiego: ratovati i boriti se (wojować oraz walczyć). Zanotowane w dokumentach z roku 1120. ZDROBNIENIA: Raciborek. INNE FORMY: Rabor, Ratibor. OBCE FORMY: Marcelius (łac.). Forma żeńska: Racibora.
NAZWISKA:
Raciborek, Raciborowic, Raciborski, Raciborz, Raciborzek, Raciborzowicz, Racibór, Raćborski, Reciborski.
ZNANE POSTACIE:
Racibor, książę Pomorza Zachodniego (ok. 1115–? 7 V 1155).

Imiona na literę "S"

Pochodzenia łacińskiego, skrót od imienia Sabina. Może także być imieniem męskim, wywodzącym się z aramejskiego słowa o znaczeniu dziadek, starzec. Kojarzone również z hebrajskim saba (zajęcie, niewola, zmiana). INNE FORMY: Sabbas, Sabacjusz, Sawa. Forma męska: Saba, Sabas, Sabbas, Sava.
NAZWISKA:
Sabba, Sabecki, Sabcich, Sabczyk, Sabczyński, Sabicki, Sabicz, Sabiech, Sabiecki, Sabieszek, Sabik, Sabikowski, Sabiszewski, Sabkiewicz, Sabkowiak, Sabkowicz, Sabkowski, Sabo, Saboniak, Saboń, Sabosz, Sabowicz, Sabowski, Sabula, Sabulski, Sabuński, Szaba, Szabach, Szabajkowicz, Szabiński, Szabkowski, Szabołowski, Szaboń, Szabowicz, Szabowski, Szabunio, Szabunowski.
PATRON:
Św. Saba, opat (439–532). Większą część życia spędził jako pustelnik na Pustyni Judzkiej. Założył tam Wielką Ławrę (klasztor). (Wspomnienie 5 grudnia).
ZNANE POSTACIE:
Saba, biblijna królowa, która postanowiła wypróbować mądrość króla Salomona, zadając mu trudne zagadki.

Męska forma imienia -> Saba. W kośc. prawosławnym przyjęta jest wersja Sawa. INNE FORMY: Saba, Sabbas, Sabacjusz. OBCE FORMY: Sabas, Saba (ang.), Sabbas (niem.), Sabas, Sabbas, Sava (fr.), Sabas, Sabbas (hiszp.), Saba, Sabba (wł.), Savva (ros.), Sába, Sáva (czes., słowac.), Sava, Savo, Sabo (połud.-słow.).

Męska forma imienia -> Sabina. ZDROBNIENIA: Sabinek, Sabcio. INNE FORMY: Sabian, Sabinian, Sabino. OBCE FORMY: Sabin (ang.), Sabin, Savin (fr.), Sabinus (niem.), Sabino, Savino (hiszp., wł.), Savin, Sabino (połud.-słow).
PATRON:
Św. Sabin, męczennik (I–II w.). Św. Sabin, biskup nieznanej diecezji (V w.). Był ofiarą prześladowania chrześcijan za czasów cesarza Maksymiana. (Wspomnienie 30 grudnia).
NAZWISKA:
Sabicki, Sabik, Sabiniewicz.

Imiona na literę "Ś"

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: ten, który czci walkę (bor) lub dzielnie walczy o cześć. ZDROBNIENIA: Ściborek. INNE FORMY: Cibor, Czcibor, Ściborad, Ściebor, Żwaw. Forma żeńska: Ścibora.

Żeńska forma imienia -> Ścibor. ZDROBNIENIA: Cibora, Ściborka. INNE FORMY: Żwawa.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: ten, który czci Boga radośnie. ZDROBNIENIA: Radek. INNE FORMY: Czciborad.

Imiona na literę "T"

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: tatę chwaląca.

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: ojcu, tacie sławna. ZDROBNIENIA: Tacia. INNE FORMY: Tacława.

Pochodzenia grecko-łacińskiego, nawiązujące do nazwy rzymskiego rodu Tacjuszów. OBCE FORMY: Tatianus (łac.), Tatian (ang.), Tatian, Tatianus (niem.), Tatien (fr.), Taciano (hiszp.), Taziano (wł.). Forma żeńska: Tacjana, Tatjana.
PATRON:
Św. Tacjan, męczennik (IV w.). Dokonał żywota w czasie prześladowań za cesarza Dioklecjana. (Wspomnienie 24 sierpnia).

Imiona na literę "U"

Skrót od imion -> Urszula lub Juliana.
ZNANE POSTACIE:
Ulana, imię tytułowej bohaterki powieści J.I. Kraszewskiego.
AFORYZM:
Matka imieniem Ula nad swymi dziećmi ciągle się rozczula.

Pochodzenia staroniemieckiego, od słów uodal (majątek dziedziczny) i richi (bogaty, potężny). Oznacza: potomek bogatego rodu. ZDROBNIENIA: Ulryczek, Ulryś, Ryk, Ryczek. INNE FORMY: Ulrik. OBCE FORMY: Ulrick (ang.), Ulrich (niem.), Ulric, Ulrich (fr.), Ulrik (połud.-słow). Forma żeńska: Ulrika.
NAZWISKA:
Ullrich, Ulrich.
PATRON:
Św. Ulryk, biskup Augsburga (890). Otaczano go powszechną czcią i szacunkiem. Ostatnie lata długiego życia spędził w opactwie św. Galla. (Wspomnienie 10 lipca).
ZNANE POSTACIE:
Ulrich von Hutten, pisarz niem., przedst. reformacji (21 IV 1488–29 VIII 1523). Ulryk Krzysztof Radziwiłł, poeta pol. (ur. XVIII w.).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Ulryk z powieści Człowiek bez właściwości R. Musila.

Żeńska forma imienia -> Ulryk. ZDROBNIENIA: Ulrysia, Rika, Ryśka. INNE FORMY: Ulrika. OBCE FORMY: Ulrica (ang., hiszp., wł.), Ulrike (niem.); Ulrika (połud.-słow).
ZNANE POSTACIE:
Ulrike Meinhof, przywód. Zachodnioniem. „miejskiej partyzantki”, Frakcji Czerwonej Armii (ur. 1934).

Imiona na literę "V"

Pochodzenia włoskiego, od słowa violetta (fiolek wonny). INNE FORMY: Wiola, Wioleta, Wioletta. ZDROBNIENIA: Wiolcia, Wioletka. OBCE FORMY: Violetta, Viola (łac.), Violet, Viola, Violetta (ang.), Viola, Violetta (niem.), Violette (fr.), Violeta (hiszp.), Violetta (wł.), Violetta (ros.), Viola, Violeta (czes., słowac.), Violeta, Ljubica, Vijoleta (połud.-słow.).
ZNANE POSTACIE:
Violeta Chamorro, prezyd. Nikaragui (ur. 18 X 1929). Helena Violetta Komorowska, pisarka pol. (ur. 1929). Violetta Villas, właśc. Czesława Maria Cieślak, pol. piosenkarka.
BOHATEROWIE SZTUKI:
Violetta Valéry, tragiczna bohaterka opery G. Verdiego La Traviata.
AFORYZM:
Po włosku to znaczy fiołek wonny,Dobry to obiekt westchnień dla rozsądnych,Bowiem podrywać takie kwiatki — zabronione,Gdyż fiołki są prawem chronione. Wiesław Błach

Pochodzenia łacińskiego, oznacza: pełna życia. INNE FORMY: Bibianna, Bibiana, Vivianna. OBCE FORMY: Bibiana (łac.), Vivian, Viviana, Vivienne (ang.), Bibiane, Viviana (niem.), Viviane, Vivienne (fr.), Viviana (hiszp.), Vibiana (wł.), Bibiana (ros.). Forma męska: Bibian, Vivian.
PATRON:
Św. Bibiana (Wiwiana), męczennica. Jest postacią na poły legendarną. Uwięziona i zamordowana wraz z matką i siostrą w czasach panowania Juliana Apostaty w IV wieku. (Wspomnienie 2 grudnia).
ZNANE POSTACIE:
Vivien Leigh, właśc. Vivian Mary Hartley, ang. aktorka (5 XI 1913–8 VII 1967).

Imiona na literę "W"

Pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: walczący o sławę. Jest to czeska wersja imienia Więcław (takie samo znaczenie ma imię Bolesław). W Polsce notowane od XII wieku w formach Wacslaus, Wenslaus, Więcesław, Więcław, Więcsław, Więsław. W dawnej polszczyźnie wackiem nazywano sakiewkę na pieniądze, a rzemieślnika, który je wyrabiał, wackarzem. ZDROBNIENIA: Wach, Wacek, Wacławek, Wacławuś, Wacuś, Waniek. INNE FORMY: Wańko, Wenczesław, Węcesław, Węcko, Węcław, Węsław, Wiencław, Wieńczysław, Wiącek, Wiącko, Więcek, Więcław, Więcko, Wińczesław, Wińczysław. OBCE FORMY: Venceslaus (łac.), Wenceslas (ang.), Wenzeslaus, Wenzel (niem.), Venceslas (fr.), Venceslao (hiszp., wł.), Vaclav, Vjačeslav (ros.), Václav, Věnceslav (czes.), Václav (słowac.), Venceslav, Većeslav, Venćeslav (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Wacek, Wacewicz, Wacinowski, Waciński, Wackiewicz, Wackowski, Wacławek, Wacławiak, Wacławik, Wacławko, Wacławowicz, Wacławski, Wacoń, Wacowicz, Wacowski, Wacyk, Waczek, Waczkowski, Wańko, Wańkowicz, Wąckowicz, Wąclewicz, Wącowski, Wencel, Wencelewski, Wenckiewicz, Wencko, Wencla, Wenclak, Wenclewicz, Wenclewski, Wendzel, Wensławski, Wenzel, Wenzelewski, Węcel, Węclewski, Węcewicz, Węckowicz, Węcławek, Węcławowicz, Węcławski, Węcłowicz, Węcławicz, Węcławowski, Węcesławski, Węsławski, Wiącek, Wiąckowski, Wiączek, Wieczel, Wieczelowicz, Więcak, Więcek, Więcel, Więcesz, Więcewicz, Więch, Więckewicz, Więckiewicz, Więcko, Więckowicz, Więcław, Więcławek, Więcławski, Więcłowicz, Więcoch, Więcoń, Więcosz, Więcoszko, Więcszek, Więcszyk, Więcyk, Więczek, Więczowski, Więczyk, Więkowski, Więcław, Więcławek, WiÄ™sław, Więsławek, Więsławski, Winsławski, Wocław, Wocławski, Wonsławowicz.
PATRON:
Św. Wacław, męczennik, król Czech (907–929 lub 935). Wychowywała go babka, chrześcijanka (święta Ludmiła), podczas gdy matka była poganką. Został podstępnie zamordowany w 929 (lub 935) roku przez brata i jego sprzymierzeńców. Jest głównym patronem Czech. (Wspomnienie 28 września).
ZNANE POSTACIE:
Wacław (Wańko), książę płocki (ur. XIII–XIV w.). Wacław z Szamotuł, pol. kompozytor i poeta (ok. 1526–1560). Wacław Adam, książę cieszyński z rodu Piastów (1574–1617). Wacław Potocki, poeta pol. (1621–9 VII 1696). Wacław Leszczyński, prymas pol., 1658–66 (15 VIII 1605–1 VI 1666). Wacław Rzewuski, pol. pisarz, hetman wielki koronny (29 X 1706–27 X 1779). Wacław Rzewuski zw. Emir Tadż ul-Fehr, pol. podróżnik (1785–14 V 1831). Wacław Piotr Nałkowski, pol. geograf, ojciec Zofii Nałkowskiej (19 XI 1851–29 I 1911). Wacław Sieroszewski, pisarz pol. (24 VIII 1858–20 IV 1945). Wacław Szymanowski, artysta pol., autor pomnika F. Chopina w Łazienkach (1859–1930). Wacław Zygmunt Anczyc, drukarz pol. (4 II 1866–27 IX 1938). Wacław Gąsiorowski, pisarz pol. (27 VI 1869–30 X 1939). Wacław Berent, powieściopisarz pol. (28 IX 1873–20 XI 1940). Wacław Dąbrowski, mikrobiolog pol. (9 V 1876–24 IV 1962). Wacław Lachman, kompozytor pol. (19 XII 1880–16 X 1963). Wacław Paszkowski, projektant wiaduktu mostu Poniatowskiego w Warszawie (14 III 1881–6 VII 1950). Wacław Sierpiński, pol. matematyk (1882–1969). Wacław Grubiński, pisarz pol. (25 I 1883–8 VI 1973). Wacław Teofil Husarski, pol. historyk sztuki i plastyk (20 XI 1883–27 I 1951). Wacław Borowski, pol. malarz i grafik (6 VIII 1885–9 IV 1954). Wacław Borowy, pol. historyk literatury (19 V 1890–16 X 1950). Wiaczesław Mołotow, właśc. Wiaczesław M. Skriabin, radz. polityk (9 III 1890–8 XI 1986). Wacław Niżyński, ros. choreograf i baletmistrz (12 III 1889–8 IV 1950). Wacław Wąsowicz, malarz pol. (1891–1942). Wacław Roszkowski, zoolog pol. (1 X 1886–3 VIII 1944). Wacław Czerwiński, pol. konstruktor szybowców (16 XI 1900–17 VI 1988). Wenczesław Poniż, pol. teoretyk konstrukcji budowlanych (ur. 1900). Wacław Taranczewski, malarz pol. (1903–1987). Wacław Kowalski, aktor pol. (ur. 1916). Wacław Bojarski, pisarz pol. (30 X 1921–5 VI 1943). Wacław Wilczyński, ekonomista pol. (ur. 1923). Wacław Świerzawski, biskup ordynar. diecezji sandomierskiej (ur. 1927). Wacław Woźnowski, pol. publicysta i wydawca (ur. 1931). Wacław Sadkowski, pol. krytyk literacki (ur. 1933). Václav Havel, prezydent Czech (ur. 5 X 1936). Václav Klaus, czes. polityk i ekonomista, prezydent Czech (ur. 19 IV 1941). Wacław Janicki, aktor pol. (ur. 1944).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Wacław z powieści poetyckiej Maria A. Małczewskiego (1825). Wacław, poemat J. Słowackiego. Wacław Milczek z komedii Zemsta A. Fredry (1834). Wacław z komedii A. Fredry Mąż i żona (1822/1826). Wacław Steinbock z powieści Kuzynka Bietka H. Balzaca. Wacława dzieje, poemat S. Garczyńskiego. Wacław Precliczek z powieści J. Lama Wielki świat Capowic (1869).
NA EKRANIE:
Ekranizacja Zemsty A. Fredry w reż. A. Bohdziewicza (1957), rolę Wacława zagrał Ryszard Barycz.
W POEZJI:
I tak Wacław od razu wszystko w świecie traci:Szczęście, cnotę, szacunek dla ludzi, swych braci,I już nigdy swej lubej ze snu nie obudzi,Co mu miała zastąpić wszystkie cnoty ludzi ...Antoni Malczewski, „Maria”Zdolny do wszystkiego co rycerskie: do żołnierskich zabaw, pojedynków,do szczerej, niezłożonej pobożności, nieskomplikowanychdobrych uczynków;kocha się często, zawsze podejrzewa, że jest to miłośćwielka i jedyna;na szczęście, gdy ponosi klęskę, prędko stosunkowoo niej zapomina. Kazimiera Iłłakowiczówna, „Wacław”
PRZYSLOWIA:
Na świętego Wacława w polu pustki, w domu sława.(związane ze świętem 28 listopada)

Żeńska forma imienia -> Wacław. ZDROBNIENIA: Wacka, Wacławka, Wacusia. INNE FORMY: Wieńczysława, Wińczysława. OBCE FORMY: Venceslava (łac.), Vaclava, Vjaćeslava (ros.), Václava (czes., słowac.), Venceslava, Većeslava, Venćeslava (połud.-słow.).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Pamiętnik Wacławy, powieść E. Orzeszkowej. Wacława z Ręki ojca W. Żukrowskiego.

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: waleczny i sławny. ZDROBNIENIA: Walcławek. Forma żeńska: Walcława.

Imiona na literę "Z"

Pochodzenia hebrajskiego, od słowa zecharjahu (Jahwe pamięta). Imię jednego z tzw. dwunastu proroków mniejszych ze Starego Testamentu. W Polsce notowane od XII wieku, również w formach Zachar, Zacharyjasz, Zacharz. ZDROBNIENIA: Zachariaszek. INNE FORMY: Zachar, Zachariasz, Zachariusz, Zachary. OBCE FORMY: Zachariah, Zacharias, Zachary (ang.), Wunibald, Winibald (niem.), Zacharie (fr.), Zacaias (hiszp.), Zaccaria (wł.), Zahar, Zaharij, Zaharija (ros.), Zahar, Zaharije (połud.-słow).
NAZWISKA:
Achara, Chariasz, Chariaszkowicz, Charjasz, Charzewski, Zachar, Zachara, Zacharasz, Zacharczuk, Zacharek, Zacharewicz, Zacharia, Zachariadze, Zacharianowicz, Zacharias, Zachariasiewicz, Zachariasz, Zachariaszczyk, Zachariaszowicz, Zachariaszyk, Zacharisz, Zachariusz, Zacharjasiewicz, Zacharjasz, Zacharko, Zacharkowicz, Zacharowicz, Zacharski, Zacharz, Zacharzewski, Zacharyasz, Zacher, Zacherek, Zachrewicz, Zahar, Zaharenko, Zaharowicz, Zaharski, Zahorecki, Zahorowicz, Zajarzewicz, Zehar, Zeharski, Zochorowski, Żachar, Żacharewicz, Żacharowski, Żachura, Żucharski, Żuchorski.
PATRON:
Zachariasz, jeden z dwunastu proroków mniejszych ze Starego Testamentu. Ojciec św. Jana Chrzciciela. (Wspomnienie 5 listopada).Św. Zachariasz, papież. Pochodził z Grecji. Odznaczał się wielką łagodnością. Zmarł w 752 roku. (Wspomnienie 22 marca).
ZNANE POSTACIE:
Zachary Taylor, prezydent USA, 1849–50 (1784–1850). Józef Zachariasz Bem, generał pol. (14 III 1794–10 XII 1850). Zachariasz Marian Łyko, pastor senior Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego (ur. 1929). Szczepan Zachariasz Jabłoński, paulin, teolog i dziennikarz pol. (ur. 1940).

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: zacny i sławny. INNE FORMY: Zacnosław. Forma żeńska: Zacława.

Żeńska forma imienia -> Zacław. INNE FORMY: Zacnosława.

Horoskopy zodiakalne

Wielki horoskop na 2025 rok

Wielki horoskop na 2025 rok

Horoskop dzienny tarotowy

Horoskop dzienny tarotowy

Horoskop dzienny

Horoskop dzienny

Horoskop tygodniowy tarotowy

Horoskop tygodniowy tarotowy

Horoskop tygodniowy

Horoskop tygodniowy

Tygodniowy horoskop miłosny

Tygodniowy horoskop miłosny

Tygodniowy horoskop finansowy

Tygodniowy horoskop finansowy

Horoskop miesięczny

Horoskop miesięczny

Horoskopy alternatywne oraz symbolika

Horoskop chiński

Horoskop chiński

Numerologia

Numerologia

Sennik

Sennik

Imiennik

Imiennik