Egzema,siostra alergii
Jeśli swędzi Cię skóra, czerwienieje, a potem powstają na niej pęcherze, zastanów się, czy nie jadłaś ostatnio np. czosnku albo pomidorów. A może użyłaś jakiegoś nowego kosmetyku?
Powyższe objawy sugerują, że mogłaś paść ofiarą egzemy. Choroba ta to powierzchniowy stan zapalny skóry, do którego dochodzi na tle alergicznym. Najczęściej dotyka osoby, które cierpią na jakieś alergie (zwłaszcza pokarmowe, ale nie omija też alergików kontaktowych). Jej wystąpieniu sprzyjają takie czynniki, jak obfite pocenie się, silny stres, skóra ze skłonnością do wysychania, kontakt z drażniącymi lub żrącymi substancjami. Nie wiadomo dlaczego, ale na egzemę są bardziej wrażliwi ludzie mieszkający w suchym i zimnym klimacie.
Swędzenie i zaczerwienienie to nie jedyne objawy egzemy. Tak wygląda najłagodniejsza postać tego wyprysku. Czasem dochodzi do obrzęku zajętej skóry. Tak się dzieje, jeśli zapaleniu uległa też tkanka podskórna - najczęściej pojawia się obrzęk okolic oczu i ust, a także skóry dłoni i stóp. Zaczerwienienia czasem przechodzą w pęcherze, zmieniające się w bolesne nadżerki, z których sączy się przezroczysta, surowicza wydzielina. Wysypka jest czerwona, czasem pojawia się w postaci pojedynczych "placków", innym razem jest ich tak dużo, że zlewają się w jeden duży rumień. Wyprysk może pojawić się dosłownie w każdym miejscu: na ramionach i przedramionach, na brzuchu, a nawet na palcach czy wnętrzach dłoni czy podeszwach stóp.
Wyprysk egzematyczny potrafi czasem zniknąć sam. Ale nie wszyscy mają tyle szczęścia. U niektórych osób strupki egzematyczne ropieją, u innych choroba się wprawdzie tak nie komplikuje, ale przechodzi w postać przewlekłą, a u jeszcze innych doprowadza do występowania liszajów. Zliszajowacenie powoduje powstawanie strupków w kolorze szarawej żółci lub jasnego miodu, które wyglądają jak brudne. Miejsca, w których często pojawia się egzema, narażone są nie tylko na powstawanie liszajów, ale i na pogrubienie i widoczne zmiany w naskórku - skóra wygląda tak, jakby była oglądana przez szkło powiększające. Swędzenie jest najsilniejsze na początku choroby, w jej pierwszej fazie. Potem słabnie lub znika.
Dobrze leczona egzema ustępuje, nie pozostawiając śladów. Ale to nie znaczy, że pozbycie się jej jest proste. Najważniejszym elementem terapii jest "wyśledzenie" przyczyny, która wywołała zmiany. Ponieważ jest to choroba rozwijająca się na tle alergicznym, musimy znaleźć winowajcę, czyli szkodzący nam alergen. Trzeba zrobić dokładną listę spożywanych pokarmów i używanych kosmetyków - najprawdopodobniej jeden z nich jest przyczyną kłopotów.
Spośród pokarmów najczęściej wywołują egzemę czosnek, cebula, pomidory i marchew. Ale każdy z nas może mieć swoje własne alergie - np. na kiwi, truskawki czy orzeszki. Spośród kosmetyków zwykle winowajcą okazuje się preparat barwny lub perfumowany czy zawierający konserwanty. Uczulają też płyny do płukania, proszki do prania, metale (zwłaszcza, jeśli zawierają nikiel - kiedyś był często dodawany do nitów w dżinsach), sztuczne tworzywa, farby (także do włosów), guma czy lateks. Egzema może również występować jako skutek uboczny przyjmowania niektórych antybiotyków i sulfonamidów, mających m. in. także działanie bakteriobójcze.
Wyeliminowanie alergenu to najważniejszy krok. Oprócz tego trzeba brać doustne środki przeciwko alergii, by przerwać reakcję uczuleniową. Stosuje się też leczenie miejscowe, by zmniejszyć świąd. Skórę trzeba nawilżać, najlepiej kosmetykami na bazie olejów. Chrońmy ją przed zimnem i gorącem. Ziołową receptę na egzemę opracował o. A. Klimuszko. Należy przygotować mieszankę ziół (po 50 g): kory kaliny i wierzby, ziela fiołka trójbarwnego, nostrzyka i drapacza lekarskiego, korzenia mniszka pospolitego i kozłka, liścia brzozy, kłącza tataraku. Łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku, odstawić na 3 godz. Pić 3 razy dziennie, przed posiłkami.