Nowojorskie MoMA prezentuje trendy w modzie
Od wytwornych sukni po koszulki gimnastyczne, od eleganckich garniturów męskich po klapki, od drogich kosmetyków po znaczki wpinane w klapę. Ilustrujące zmiany w świecie mody pokazuje nowojorskie Museum of Modern Art (MoMA). Są tam m.in. buty polskiej projektantki.
Organizatorzy ekspozycji "Items: Is Fashion Modern? (Przedmioty: czy moda jest nowoczesna?) przypominają, że do rzeczy które przyodziewamy należą i najbardziej uniwersalne i najbardziej intymne. Niekiedy jest to kompletne ubranie, a czasem jedynie tatuaż.
"Moda rozwija się dzięki produktywnemu napięciu między formą i funkcją, automatyzacją i rzemiosłem, standaryzacją i dostosowaniem, uniwersalnością i samoświadomością, pragmatyzmem i utopijną wizją" - przekonują.
Wystawa uderza różnorodnością. Prezentuje odzież, bieliznę i obuwie tradycyjne, lecz także ekstrawaganckie oraz egzotyczne pochodzące np. z krajów afrykańskich. Są tam bluzy, dżinsy, kombinezony, hidżry, spodnie do jogi, wyjściowe ubrania, torebki, krawaty, zegarki, biżuteria, klapki, kippahy, chinos itp. Wszystko to kształtowało zdaniem organizatorów ekspozycji oblicze świata ostatnich stu lat.
W opinii kuratorek Paoli Antonelli i Michelle Millar Fisher zgromadzone w muzeum stroje i akcesoria odzwierciedlają i tradycję i rozwój technologii. Są odbiciem nowej estetyki i dynamiki społecznej, a także przeobrażeń w świadomości politycznej.
Ekspozycja ilustruje też zmiany w podejściu do mody. I tak przeciętni ludzie mogą przewdziewać elegancką odzież, a bogaci i wpływowi pokazywać się w dżinsach, stających się paradoksalnie symbolem siły.
Do MoMa trafiły kreacje renomowanych projektantów jak Chanel, Givenchy, Arnold Scaasi, Christian Dior, Yves Saint Laurent, Pierre Cardin, oraz Charles Creed. W ich sąsiedztwie znajdują się projekty mniej znanych szerokiemu ogółowi np. Laduma Ngxokolo pochodząca z Republiki Południowej Afryki, lub Araba Stephens Akombi z Ghany.
Uwagę przyciąga m.in. kolekcja wymyślnego obuwia, w tym gustowne szpilki, ale też cała seria butów na platformie, a pośród nich specjalnie sporządzone dla Eltona Johna. Niektóre przypominały kształtem raczej abstrakcyjne rzeźby aniżeli coś, co można włożyć na nogę.
W gronie projektantów obuwia znalazła się urodzona w Polsce, a pracująca w Wielkiej Brytanii Barbara Hulanicki. Jej skórzane platformy sprowadzono z londyńskiego Victoria and Albert Museum.
Sporo jest w MoMA strojów używanych przez sportowców. Znalazła się tam m.in. koszulka jednego z najsłynniejszych w historii koszykarzy amerykańskich Michaela Jordana z Chicago Bulls. Jest obuwie zespołu All Stars.
"Items: Is Fashion Modern? To dopiero druga od ponad 70 lat ekspozycja prezentująca modę w historii MoMA. Pierwsza miała miejsce W 1944 r. Jej twórca architekt i kurator Bernard Rudofsky zadał podobne pytanie "Are Clothes Modern?" (Czy ubiory są nowoczesne?).
"Zgromadzone projekty pozwalają nam na szerokie zobrazowanie jak moda pomaga nam wyrazić tożsamość. Ułatwia nam myślenie o polityce, gospodarce, czy wydarzeniach historycznych. Dotyka to każdego z nas, nawet jeśli nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę" - powiedziała m.in. PAP Life Millar Fisher.
Jak dodała kuratorka tytuł ekspozycji jest otwartą kwestią, jest prowokacją. Muzeum prezentuje 111 różnych przedmiotów. Z ich wyborem można się albo zgodzić, albo nie zgodzić.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP Life)
