Pasterka
Ta uroczysta msza sprawowana w nocy z 24 na 25 grudnia ma upamiętniać oczekiwanie i modlitwę pasterzy w Betlejem.
W Polsce pierwsza bożonarodzeniowa msza ma szczególne znaczenie i długa tradycję. Całe rodziny po Wigilii wybierają się na to szczególne nabożeństwo.Pierwsze wzmianki o uroczystościach towarzyszących Bożemu Narodzeniu pochodzą z V w. Na ten czas datuje się powstanie specjalnego formularza dotyczącego nabożeństwa pasterki. Od połowy VI w. w Rzymie odprawiano trzy nabożeństwa: nocne - pasterka, o świcie i w dzień. O północy papież modlił się w bazylice Santa Maria Maggiore, w której istniała replika groty betlejemskiej.
Pasterka otwiera w liturgii obchody wcielenia Chrystusa.
