7 pytań o bezpieczny sen dziecka

Niemowlę potrzebuje dużo snu, żeby zdrowo rosnąć. Czas jego wypoczynku oznacza też chwilę wytchnienia dla rodziców. Jednak kiedy przychodzi noc, pojawiają się obawy, czy np. maleństwo nie zakrztusi się ulanym pokarmem, albo nie zakryje sobie buzi kołderką...

Na szczęście jest wiele sposobów, żeby takim problemom zapobiec. Oto wskazówki, jak zapewnić maluszkowi maksimum bezpieczeństwa i komfortu.

Maleństwo w pierwszych tygodniach życia nie potrafi jeszcze obrócić się, ani nawet ułożyć wygodnie do snu. Umie tylko lekko unieść główkę i alarmować płaczem, jeśli czuje jakiś dyskomfort. Maluszka trzeba więc odpowiednio układać w łóżeczku.

Wielu specjalistów jest zdania, że niemowlę powinno spać na pleckach, na standardowym niemowlęcym materacu. Posłanie nie powinno być za miękkie, ponieważ zbyt głębokie zapadanie się w pościeli może spowodować u maluszka pojawienie się trudności w oddychaniu!

Nasze rady:

● Jeśli twoje maleństwo ma skłonność do ulewania pokarmu (i boisz się, że się zakrztusi), ułóż je na boku. Plecki podeprzyj mu zrolowanym kocykiem, aby leżało bardziej stabilnie. Pozycja ta jest korzystna również w sytuacji, gdy niemowlę złapie katar. Nie nadużywaj jej jednak, bo ciągłe spanie na boku może sprzyjać deformacji stawów biodrowych, zwłaszcza gdy maleństwo ma skłonność do dysplazji.

● Są dzieci, które najchętniej usypiają na brzuszku. Jeśli twój maluszek należy do tej grupy, to - kiedy tylko uśnie - delikatnie przełóż go na plecki. Nie warto ryzykować pozostawienia go na noc w mniej bezpiecznej pozycji.

Jeżeli maleństwo jest zdrowe i urodzone o czasie, taki sprzęt nie jest potrzebny. Zakup urządzenia najczęściej jest polecany rodzicom wcześniaków oraz maluszków, które przyszły na świat z wadami serca (takie dzieci mogą mieć okresy bezdechów). Monitor oddechu ma specjalny czujnik, który umieszcza się w łóżeczku pod prześcieradłem. Urządzenie włącza alarm, jeżeli przerwa pomiędzy oddechami u dziecka jest dłuższa niż 20 sekund.

Są również modele przenośne, które przypina się np. do pieluszki.

Nasze rady:

● W opiece nad maleństwem najważniejsza jest rodzicielska czujność i intuicja. Nie zastąpi ich nawet najdoskonalsze urządzenie! Jeżeli jednak uznasz, że monitor oddechu zapewni ci więcej spokoju, możesz zdecydować się na jego zakup. To koszt 400-500 zł. Tego typu sprzęt możesz też wypożyczyć. Oferty znajdziesz w internecie, m.in. na stronie: wypozyczalniacafebocian. pl.

Zdania na ten temat są podzielone. Psychologowie uważają, że bliskość mamy i taty zapewnia niemowlęciu harmonijny rozwój. Inni specjaliści przekonują, że lepiej od razu przyzwyczajać dziecko do spania w łóżeczku, bo to zapobiega wypadkom (np. upadkowi z wysokiego łóżka), uczy też malca większej samodzielności i bardziej służy intymnej więzi pomiędzy rodzicami. Ostateczna decyzja należy więc do was.

Nasze rady:

● Jeśli chcesz spać z dzieckiem, możesz kupić dla niego specjalny materacyk (przypomina wsad do wózka). Dzięki miękkiemu obramowaniu zabezpiecza maleństwo, które śpi w dużym łóżku.

● Możesz też dosunąć łóżeczko jak najbliżej swojego posłania. Maluch będzie spokojniejszy czując, że jesteś blisko. A ty szybciej się nim zajmiesz, jeżeli się obudzi.

● Staraj się również przyzwyczajać dziecko do tego, że łóżeczko jest przyjaznym miejscem. Układaj je tam w chwilach, gdy ma dobry humor (możesz np. zrobić mu masaż). Nie pozwalaj też, by malec za długo płakał, gdy się obudzi. Rób wszystko, żeby łóżeczko budziło w nim miłe skojarzenia!

Nie. Maluszek powinien spać na płaskiej powierzchni, choć dorosłemu może się wydawać, że nie jest to wygodne. Trzeba jednak pamiętać, że poduszka, nawet niewielka, u niemowlaka stwarza ryzyko uduszenia! Nie jest również korzystna dla kręgosłupa maleństwa, więc najlepiej na 2-3 lata o niej w ogóle zapomnieć.

Nasze rady:

● Jeżeli mimo wszystko chcesz, aby dziecko miało główkę trochę wyżej niż reszta ciała, unieś lekko wezgłowie łóżeczka. Zrobisz to np. wsuwając pod nóżki dwie książki o jednakowej grubości.

Wiele mam kusi romantyczny wygląd takiego łóżeczka. Jednak stylowe draperie nie są praktyczne. Zbiera się na nich kurz, który może powodować alergię u maluszka. Poza tym warstwy materiału utrudniają cyrkulację powietrza. Maleńkie dziecko nie potrzebuje zabezpieczenia przed światłem ani ochraniaczy na szczebelki (bo nie wierci się na tyle, by się w nie uderzyć).

Nasze rady:

● Specjalne osłonki na szczebelki mogą się przydać w łóżeczku starszaka - i to takiego, który jest wyjątkowo ruchliwy. Jeśli się na nie zdecydujesz, zadbaj, by tkanina nie zasłaniała dziecku widoku na świat. Inaczej, odizolowany od otoczenia malec, będzie się niepokoił i protestował przed układaniem do snu. Osłonki powinny być uszyte z miękkiej tkaniny, którą można prać. Nie mogą też mieć usztywnień, bo pomysłowy maluch z pewnością użyje ich do wspinaczki

Wbrew pozorom nawet noworodek powinien spać w takiej samej temperaturze jak dorośli (18-20°C). Trzeba tylko zadbać o to, żeby w pokoju nie było przeciągów. Na 15 minut przed ułożeniem dziecka w łóżeczku warto też solidnie wywietrzyć pokój. W sezonie wiosenno-letnim maluszek z powodzeniem może już spać przy uchylonym oknie. Smyk nie powinien być również za ciepło ubrany ani zbyt solidnie okryty. Przegrzane dzieci częściej wybudzają się w nocy, bo są spragnione, spocone i jest im po prostu niewygodnie.

Nasze rady:

● Maleństwu do snu wystarczy jedna warstwa ubrania więcej niż dorosłemu. Nawet jeżeli jest dość chłodno, włóż mu body z krótkim rękawem i pajacyk. Do przykrycia wystarczy mu niemowlęca kołderka lub polarowy kocyk (zapewniają więcej ciepła i są lżejsze niż tradycyjne kołdry).

● Jeśli maluch często rozkopuje się w nocy, możesz mu sprawić śpiworek - ale tylko taki, który nie krępuje jego ruchów! Ewentualnie oprócz piżamki można mu włożyć bawełniane skarpetki. Smyk na pewno nie zmarznie!

● Dbaj, aby powietrze w sypialni było odpowiednio nawilżone. Malutkie dziecko ma wyjątkowo wrażliwe śluzówki (a ich przesuszenie sprzyja infekcjom). Najlepiej więc ustaw w pomieszczeniu elektryczny nawilżacz powietrza.

Lepiej nie, choć wielu rodziców to robi w przekonaniu, że dzięki nim posłanie staje się bardziej przytulne, a dziecko nie nudzi się po obudzeniu. Jednak dla niemowlęcia sterta miękkich misiów może okazać się bardzo niebezpieczna, bo grozi uduszeniem! Z kolei starszy maluch może się na nią wdrapać i wypaść z łóżeczka. Zabawki lepiej więc trzymaj w innym miejscu.

Nasze rady:

Staraj się nie wieszać na poręczach łóżeczka pościeli, ręczników i ubrań. Pozbawiony opieki malec może je na siebie ściągnąć i niebezpiecznie się w nie zaplątać.

● Noworodek przesypia średnio 20 godzin na dobę, budzi się na 10-15 min, żeby zaspokoić głód.

● 0d 2. do 6. mies. maluch w dzień zwykle ucina sobie trzy 1,5-godzinne drzemki. W nocy budzi się 1-2 razy.

● Po 6. miesiącu dziecko może już przespać całą noc, w dzień zasypia 2 razy, średnio na 1-1,5 godz.

● Stały plan dnia i godzina snu: dzięki takiej rutynie niemowlęta czują się bezpiecznie.

● Relaksująca kąpiel: wycisza emocje i przypomina, że zbliża się pora snu.

● Przebranie w piżamkę: pozwala malcowi odróżnić sen nocny od drzemki za dnia.

● Kołysanka na dobranoc: słuchanie głosu mamy lub taty działa kojąco na maluszka.

Konsultacja: lek. med. Barbara Gierowska-Bogusz, pediatra z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Tekst: Patrycja Kosińska