Co to jest SIBO i jak je leczyć?
Zespół rozrostu bakteryjnego, czyli znaczne zwiększenie się w jelicie cienkim liczby bakterii ze szczepów charakterystycznych dla jelita grubego, to choroba zwana SIBO. Objawy tego schorzenia to przede wszystkim przewlekłe biegunki. Skąd bierze się SIBO i jak się z tej przykrej choroby wyleczyć?
W zdrowym jelicie cienkim liczba bakterii pochodzących z jelita grubego powinna być utrzymana na niskim poziomie - takim, który nie zaburza pracy jelita cienkiego. Jelito posiada cały system mechanizmów obronnych, które uniemożliwiają osiedlenie się i rozwój większej ilości bakterii okrężnicy. Jeśli jednak ulegną one osłabieniu, bakterie wykorzystują tę okazję i zaczynają kolonizować jelito cienkie. W efekcie dochodzi do zaburzeń pracy jelit wpływających negatywnie na codzienne życie i samopoczucie chorego.
Choroba ta nosi miano zespołu rozrostu bakteryjnego, czyli SIBO. Leczenie naturalne tego schorzenia polega na stosowaniu odpowiednich ziół wraz z probiotykami i prebiotykami. Jest też możliwość leczenia poprzez antybiotykoterapię.
SIBO - objawy
Do mechanizmów obronnych organizmu, które chronią jelito cienkie przed kolonizacją przez bakterie jelita grubego, należą m.in.:
- nieustanny ruch robaczkowy jelita przesuwający treść pokarmową,
- obecność zastawki między jelitem cienkim a grubym, stanowiącej barierę dla bakterii,
- obecność w śluzówce jelita cienkiego przeciwciał likwidujących bakterie jelita grubego,
- obecność w treści pokarmowej wędrującej do jelita cienkiego soku żołądkowego oraz enzymów trawiennych wydzielanych przez trzustkę do dwunastnicy.
Jeśli któryś z tych mechanizmów zawiedzie, bakterie jelita grubego mogą zacząć kolonizować jelito cienkie, zaburzając jego pracę. Prowadzi to przede wszystkim do przewlekłej biegunki, mającej postać biegunki tłuszczowej, podczas której kał przybiera wyjątkowo nieprzyjemny zapach. Jest to skutek dużej ilości tłuszczu w kale, wydalanego w związku z nieprawidłową przemianą kwasów żółciowych, która w normalnych warunkach dokonywana jest przez bakterie jelitowe. Następstwem jest zaburzenie trawienia tłuszczów. Dostając się do jelita, tłuszcze podrażniają śluzówkę i wywołują biegunkę.
Objawy SIBO obejmują ponadto:
- wzdęcia i nadmierną produkcję gazów jelitowych,
- symptomy niedoboru witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli A, D, E - m.in. tzw. kurza ślepota, zmiany skórne (trądzik, egzema), osłabienie gęstości kośćca prowadzące do osteoporozy,
- zaburzenie wchłaniania witaminy B12, objawiające się niedokrwistością, spadkiem masy ciała, nudnościami, pieczeniem języka, zaburzeniami odczuwania smaku, a w dalszym stadium zaburzeniami układu nerwowego,
- ogólne osłabienie,
- zaburzenia układu odpornościowego.
SIBO - leczenie antybiotykami
Leczenie SIBO jest długotrwałe. Może opierać się na antybiotykoterapii lub leczeniu metodami naturalnymi. Niezależnie od przyjętej metody kuracji, ważne jest leczenie zarówno dokuczliwych i niebezpiecznych objawów, jak i przyczyny choroby. Leczenie farmakologiczne opiera się na antybiotykoterapii. Do najczęściej stosowanych antybiotyków należą metronidazol oraz rifaksymina - kuracja trwa zwykle 10-14 dni. Jeżeli po zakończonym leczeniu objawy nawracają, konieczna jest kontynuacja antybiotykoterapii, która może potrwać kilka tygodni.
Rifaksymina to antybiotyk działający miejscowo - tylko w przewodzie pokarmowym. W porównaniu z innymi lekami wywołuje ona najmniej skutków ubocznych. Po zakończeniu kuracji niezbędne jest spożywanie prebiotyków i probiotyków, które pomogą odbudować naturalną florę bakteryjną jelita cienkiego. Bardzo istotne są też doraźna walka z biegunką oraz uzupełnianie niedoborów witamin.
SIBO - leczenie naturalne
Nie tylko poprzez antybiotykoterapię można wyleczyć SIBO. Leczenie naturalne polega na zastosowaniu odpowiednich ziół leczniczych oraz utrzymaniu właściwej diety. Wśród produktów używanych przy leczeniu SIBO wyróżnić należy olejek z oregano, ekstrakt z piołunu, ekstrakt z melisy, ekstrakt z berberyny, ekstrakt z korzenia barbery indyjskiej, ekstrakt z kociego pazura, kwas laurynowy (zawarty w orzechach kokosowych). Niezbędnym elementem tej terapii jest także przyjmowanie probiotyków i prebiotyków, które pomogą przywrócić prawidłowy skład flory bakteryjnej jelita cienkiego.
Dieta stosowana w czasie choroby powinna sprzyjać leczeniu rozrostu bakteryjnego. Dobrą dietą jest np. FODMAP, czyli dieta tymczasowo eliminująca z jadłospisu produkty zawierające duże ilości węglowodanów łatwo fermentujących, słabo wchłanialnych oraz o wysokim ciśnieniu osmotycznym. Należą do nich laktoza, fruktoza, fruktany oraz słodziki, takie jak mannitol, sorbitol, ksylitol, maltitol. Zaleca się ponadto spożywanie 5-6 lekkich posiłków dziennie i unikanie posiłków obfitych.
