Witaminy w płynie: Soki wspomagające i nawadniające organizm. Które wybierać?

Witaminy wpływają na większość procesów w organizmie. Wspomagają metabolizm, regulują prace hormonów i wzmacniają układ odpornościowy. Ich niedobór w diecie może prowadzić do poważnych schorzeń.

Witamina E pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, co może spowalniać proces starzenia oraz chronić przed rozwojem miażdżycy, witamina C pomaga w utrzymaniu   prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego w trakcie intensywnych ćwiczeń  fizycznych  i  po  nich, z kolei witamina A jest odpowiedzialna za zdrową skórę i prawidłowy rozwój wzroku i błon śluzowych. To, jak organizm reaguje na niedobór witamin, zależy od tego, jakiej witaminy aktualnie się domaga.

Czego potrzebuje twój organizm?

Najcenniejsze dla zdrowia składniki, które znajdziesz w sokach, to witaminy (A, E, C), sole mineralne, naturalne przeciwutleniacze: polifenole i karotenoidy oraz błonnik (w sokach mętnych i przecierowych). Najłatwiej dostarczysz je organizmowi jedząc owoce i warzywa oraz pijąc soki, np. te z kartonu (pod względem wartości odżywczej są zbliżone do owoców i warzyw, z których zostały zrobione). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby codziennie spożywać minimum 400 g owoców i warzyw, podzielonych na 5 porcji. Jedną z porcji może stanowić szklanka soku (200 ml).

Zdrowie w sokach

Szklanka soku pomarańczowego zaspokaja około 50-60 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę C. To także źródło folianów, w tym kwasu foliowego oraz potasu. Dodatkowo jest bogaty, antyoksydanty oraz mikro- i makroelementy.

Witamina E, którą znajdziesz m.in. w soku z marchwi, żurawiny, czy dzikiej róży to silny przeciwutleniacz. Pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, co może spowolnić proces ich starzenia.  Witamina E wzmacnia również ściany naczyń krwionośnych.

Witamina A, nazywana także retinolem, beta-karotenem oraz prowitaminą A, jest  odpowiedzialna za prawidłowy rozwój i funkcjonowanie skóry, wzroku i błon śluzowych. Jej bogatym źródłem są soki marchwiowe i marchwiowo-owocowe. Jedna szklanka pokrywa średnie dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę.

Witaminy dla lepszej pracy mózgu

Zawarte w owocach, warzywach i sokach składniki odżywcze są niezbędne do prawidłowej pracy mózgu: wspomagają proces uczenia się, zapamiętywania i koncentracji. Uwalniana z pożywienia energia jest bardzo potrzebna każdemu dziecku do nauki i zabawy. Co ważne, witaminy, sole mineralne oraz inne składniki pochodzące z owocowych i warzywnych soków są dobrze przyswajane przez organizm dziecka.

U dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym rozpoczyna się okres intensywnego i szybkiego rozwoju. Szczególnie wzrasta zapotrzebowanie na witaminę C (znajdziecie ją m.in. w pietruszce, czarnych porzeczkach i sokach wieloowocowych) i prowitaminę A (znajdującą się m.in. w marchwi, morelach oraz sokach marchwiowych i marchwiowo-owocowych).

Odpowiednie nawodnienie

Soki nie tylko dostarczają niezbędnych substancji odżywczych, ale także skutecznie gaszą pragnienie i pomagają zapobiegać odwodnieniu.

Odwodnienie jest bardzo niebezpieczne dla organizmu: osłabia odporność, hamuje proces uwalniania z organizmu toksyn. Do odwodnienia może dojść z dwóch przyczyn - albo przez zbyt małe spożycie płynów, albo zbyt duże ich wydalanie (np. wymioty, biegunka).

Minimalne zapotrzebowanie na płyny oblicza się mnożąc 30 ml przez wagę ciała. Na przykład osoba, która waży 70 kg, powinna wypijać minimum 2100 ml płynów dziennie. Jednak kiedy na zewnątrz panują wysokie temperatury lub przebywasz w suchych, klimatyzowanych pomieszczeniach, musisz pić jeszcze więcej.

Do dziennego spożycia wody włącz także soki warzywne i owoce (owoce i warzywa zawierają nawet 90-95% wody), które oprócz wody, dostarczają również witamin i minerałów. Niestety, Polacy często o tym zapominają. Przeciętny Polak w 2015 roku  wypijał tylko ok. 12 litrów soku na osobę na rok (co daje 32 ml soku na osobę na dzień - 3 łyżki soku!), na podobnym poziomie kształtowało się średnie spożycie soków w Unii Europejskiej.

Jakie soki wybierać?

Kupując soki  śmiało można wybrać te w kartonach. Dlaczego? Ponieważ na soki, tak jak na wszystkie świeże produkty, wpływają czynniki zewnętrzne, takie jak światło, powietrze, temperatura oraz mikroorganizmy. Wskutek tego mogą one zmieniać naturalny smak, kolor, zapach i wartość odżywczą. Dzięki odpowiedniej technologii produkcji, karton zapewnia właściwą ochronę produktu. Pasteryzacja w wysokiej temperaturze zabija niekorzystne bakterie odpowiedzialne za psucie, a karton chroni sok przed światłem i innymi czynnikami zewnętrznymi.

O tym, że należy zachować zdrową dietę bogatą w witaminy płynące z owoców i warzyw przypomina KUPS, czyli Krajowa Unia Producentów Soków. Jej członkowie, jako jedni z pierwszych, zachęcali Polaków do wzbogacenia diety o owoce, warzywa i soki.  Głównym celem programu "5 porcji warzyw, owoców lub soku" jest informowanie Polaków - tych dużych i małych - o korzyściach wynikających z codziennego spożywania "5 porcji...".  Program ten wdraża zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz jest zgodny z zaleceniami Rady ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia przy Ministrze Zdrowia.