Mleko zagęszczone (skondensowane): Właściwości i skład. Jak wykorzystać?
Mleko skondensowane albo inaczej zagęszczone, to produkt, do którego obecności na sklepowych półkach już zdążyliśmy się przyzwyczaić. Jednak jeszcze kilkadziesiąt lat temu, było uznawane za towar luksusowy, a więc przeciętny człowiek zazwyczaj nie mógł sobie na nie pozwolić. Mleko skondensowane przede wszystkim jest używane do przygotowywania deserów, jednak istnieją również miłośnicy dodawania go do kawy czy herbaty lub używają go, jako zamiennik pełnoprawnego mleka. Ale czy mleko skondensowane jest zdrowe? Sprawdźmy, co ten produkt zawiera i jakie ma właściwości.
Czym jest mleko skondensowane?
Mleko skondensowane, znane również jako mleko zagęszczone, powstaje z mleka krowiego i posiada podobne do niego właściwości. Aby je wyprodukować, to zwykłe poddaje się odparowaniu wody, co sprawia, że zmienia swoją konsystencję: nadal pozostaje płynne, ale jest bardziej kremowe i aromatyczne. Oczywiście, mleko skondensowane można również zrobić samodzielnie w domu, choć może to czasem sprawiać pewne trudności. Wystarczy krowie mleko gotować przez długi czas na wolnym ogniu.
Rodzaje mleka skondensowanego
Mleko skondensowane jest dostępne w różnych formach. Spotyka się takie zapakowane w małe kartoniki, ale też można znaleźć zapuszkowane czy w tubkach. Pierwsze z nich, przeważnie pozbawione jest dodatków smakowych, natomiast dwa pozostałe są najczęściej słodzone ogromną ilością cukru i traktowane są jako słodycze lub dodatki do domowych wypieków bądź deserów. Mleko skondensowane może posiadać również wstawki smakowe, np. zawierać dodatek czekolady, toffi, wanilii i substancji, które podbijają kaloryczność mleka skondensowanego.
Co można znaleźć w mleku skondensowanym?
Niesłodzone mleko skondensowane zawiera wszystko to, co mleko krowie. To źródło białka, tłuszczów oraz pierwiastków, ale - ze względu na redukcję znajdującej się w niej wody - ich ilość jest większa niż w naturalnym odpowiedniku (szacuje się, że nawet dwa razy więcej). Które substancje czynne są obecne w mleku skondensowanym? To na przykład skarbnica wapnia (wspiera mineralizację kości), witamin z grupy B (działają korzystnie na cały organizm, a szczególnie na układ nerwowy), a także potasu (wspiera działanie serca i może regulować ciśnienie tętnicze krwi).
Uważaj na mleko skondensowane!
Czy niesłodzone mleko skondensowane jest zdrowe? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony nic nie stoi na przeszkodzie, aby od czasu do czasu po nie sięgnąć, ale lepiej mieć się na baczności. Choć ilość wody jest zredukowana i obecność dobroczynnych substancji jest podwojona, to - analogicznie - również znajdują się te, które potencjalnie mogą zdrowiu zaszkodzić. Szczególnie niebezpieczny może być zawarty w mleku skondensowany tłuszcz, który nie tylko może sprzyjać nadwadze i otyłości, ale także szkodzić sercu. Szkodliwa jest także ilość laktozy - zaliczanej do węglowodanów - to właśnie ona w nadmiarze szkodzi nie tylko cukrzykom, ale także nadwyręża działanie trzustki podnosząc nagle poziom insuliny w krwiobiegu. Na koniec warto wspomnieć, ze mleko skondensowane zawiera sporo fosforu. W nadmiarze zaburza gospodarkę wapniową organizmu, a także może go wypłukiwać, co przyczynia się do pogorszenia kondycji kości.
Słodzone mleko skondensowane
Słodzone mleko skondensowane jest jeszcze bardziej szkodliwe dla zdrowia niż wersja niesłodzona. Dlaczego? Przede wszystkim z uwagi na dodatek cukrów, które nie tylko szkodzą trzustce i mogą w nadmiarze prowadzić do insulinooporności czy cukrzycy, ale także zaburzają gospodarkę hormonalną, sprzyjają infekcjom grzybiczym i bakteryjnym, a także pogarszają stan skóry. Oczywiście, warto wspomnieć, że słodzone mleko skondensowane - traktowane jako słodycze - może być bardzo szkodliwe dla dzieci. Taka ogromna dawka cukrów może powodować otyłość i nadwagę, a także sprzyjać powstawaniu próchnicy.
Zobacz też:
Dieta na urlopie - jak się jej trzymać?
