Żywność dla niemowląt pod lupą

(Nie)bezpieczne warzywa i owoce 

Ogólnodostępne warzywa czy owoce mogą zawierać pozostałości szkodliwych substancji w ilościach, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia dorosłego. Inaczej wygląda to w przypadku niemowlęcia lub małego dziecka, których organizmy są szczególnie wrażliwe.

O jakości surowców nie świadczy ładny wygląd – marchew o idealnym kształcie, kolorze i smaku kupiona w sklepie spełnia normy dla żywności ogólnego spożycia. Producent takiego surowca nie ma jednak obowiązku przeprowadzenia badań pod kątem norm żywności dla niemowląt i małych dzieci. Opiekunowie często nie zdają sobie sprawy, że istnieje ryzyko, że warzywo z bazarku lub sklepu zawiera pozostałości metali ciężkich, pestycydów czy azotanów, które, nawet w dopuszczalnych dla żywności ogólnego spożycia ilościach, mogą oddziaływać negatywnie na organizm niemowlęcia. Jak wynika z raportu Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 2013 r. dotyczącego pozostałości pestycydów w żywności, najwyższe przekroczenia wartości powyżej dopuszczalnego poziomu zanieczyszczeń w żywności ogólnodostępnej stwierdzono dla: truskawek (2,5% próbek), sałaty (2,3%), owsa (1,3%), brzoskwiń (1,1%) oraz jabłek (1,0%). Dane te dotyczą jednak norm dla dorosłych – brakuje informacji o przekroczeniach norm dla najmłodszych w żywności ogólnego spożycia.

Specjalne uprawy, setki testów i kontroli

Bezpieczne dla najmłodszych surowce to takie, które są wielokrotnie przebadane i nie zawierają szkodliwych substancji. Znajdują się one w produktach stworzonych specjalnie z myślą o niemowlętach i małych dzieciach – są uprawiane właśnie z takim przeznaczeniem. Uprawy warzyw i owoców dla niemowląt oraz małych dzieci są specjalną kategorią, w której przestrzegane są znacznie bardziej restrykcyjne normy niż w rolnictwie konwencjonalnym. Dostawcy surowców już od momentu siewu muszą dbać o to, aby otrzymać bezpieczny produkt, który będzie odpowiadał potrzebom najmłodszych. Warzywa i owoce z takich upraw są dostarczane producentom żywności dla niemowląt i małych dzieci. Zgodnie z przepisami prawa taka żywność musi spełniać rygorystyczne normy opracowane przez Unię Europejską dla tej grupy konsumentów. Wybór gotowych produktów, np. obiadków czy deserków z oznaczeniem wiekowym jest gwarancją wyboru warzyw i owoców odpowiednich dla najmłodszych konsumentów.

- Zaczynamy od badań gleby, następnie dobieramy nasiona specjalnych odmian, które są wyselekcjonowane pod względem walorów odżywczych, smakowych, a także kolorystycznych. Korzystamy ze środków ochrony roślin wyłącznie w niezbędnym, bardzo ograniczonym zakresie. Stosujemy je tylko do momentu jeszcze przed kiełkowaniem roślin. Przez cały okres uprawy regularnie doglądamy roślin, pobieramy próbki i testujemy je. Opieramy się na badaniach i dopiero, gdy uzyskamy pozytywne wyniki kontroli jakości, możemy przystąpić do zbiorów – tłumaczy Klaudiusz Matejka, dostawca warzyw w firmie BoboVita.

Producenci często sami podnoszą poprzeczkę, wyznaczając wewnętrzne standardy. Otrzymanie statusu dostawcy warzyw i owoców dla najmłodszych nie jest łatwą drogą – taki proces może trwać nawet kilka lat, a zanim posiłek trafi na sklepową półkę, surowce muszą przejść setki testów jakości. W proces kontroli zaangażowani są nie tylko dostawcy, ale również producent żywności dla niemowląt i małych dzieci. Badany jest nie tylko owoc czy warzywo wykorzystywane w posiłkach dla niemowląt i małych dzieci – kontrolowany jest cały proces ich wzrostu, począwszy od przygotowania pola uprawnego.

Niemowlę vs. dorosły

Organizm niemowlęcia i małego dziecka nie ma jeszcze w pełni wykształconego systemu odtruwania, który pozwoliłby mu na neutralizowanie szkodliwych substancji, w tym m.in. zanieczyszczeń żywności, jeżeli ich dawka jest duża. Dodatkowo należy pamiętać, że niemowlę i małe dziecko do 3. roku życia potrzebuje pożywienia innego niż „z rodzinnego stołu”, np. warzyw ogólnodostępnych, a podawanie odpowiednio zbilansowanych posiłków bez dodatku soli, cukru oraz konserwantów wpływa na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych i na przyszłe wybory kulinarne najmłodszych. Aby uniknąć poważnych konsekwencji wynikających z podawania niewłaściwego pożywienia dzieciom, rodzice powinni dokonywać świadomych i rozsądnych wyborów, stojąc przed sklepową półką. Drogowskazem jest czytanie etykiet oraz kierowanie się wskazaniem wieku, np. po 6., 9., 12. miesiącu życia. Tylko to może zagwarantować, że żywność jest przeznaczona specjalnie dla niemowląt i małych dzieci i spełnia restrykcyjne normy.

Troska o zdrowie dziecka rozpoczyna się już podczas ciąży, gdy kobieta zmienia swoje nawyki żywieniowe. Po narodzinach matka dba o swoje dziecko, karmiąc je wyłącznie piersią – w jej pokarmie znajdują się wszystkie niezbędne do prawidłowego rozwoju składniki odżywcze. Na etapie rozszerzania diety dziecka o pokarmy inne niż mleko warto kontynuować troskę o zdrowie i prawidłowy rozwój, podając niemowlęciu pożywienie, które, poza wartością odżywczą, będzie dla niego w pełni bezpieczne.