Zadaj pytanie ekspertowi
Prof. Aleksandra Lesiak
Jest specjalistą dermatologiem-wenerologiem, pełni funkcję adiunkta w Klinice Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Jej praca naukowa skupia się głównie na problemie raka skóry, łuszczycy i chorób skóry u dzieci. Dr hab. n. med. Aleksandra Lesiak jest członkiem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, European Society for Dermatological Research, European Academy of Dermatology and Venereology. Od 2014 roku pełni funkcję wiceprzewodniczącej Sekcji Forum Młodych PTD a od 2015 wiceprzewodniczącej Sekcji Onkologicznej PTD.
Odbyła staże zagraniczne (Francja, Wielka Brytania). W roku 2011 otrzymała prestiżowe stypendium L'OREAL dla Kobiet i Nauki a w 2012 roku została laureatką konkursu supertalenety w medycynie. Dr hab. n. med. Aleksandra Lesiak ma na swoim koncie 62 publikacje oryginalne, 20 opisów przypadków, 16 prac poglądowych, 8 listów do redakcji, oraz ponad 100 doniesień naukowych (plakatów/prezentacji ustnych) na międzynarodowych i polskich kongresach i konferencjach.
Alicja: Co rok po opalaniu się na mojej skórze pojawiają się nowe, nieduże i płaskie pieprzyki. Czy powinnam je badać?
Ekspert: Ekspozycja na promieniowanie słoneczne zwiększa ryzyko powstawania nowych znamion barwnikowych. Płaskie "pieprzyki" powinny być zbadane metodą dermoskopii (badanie nieinwazyjne) u dermatologa.
Ewa: Dzień dobry, mam zamiar wyjechać nad morze z dwójką młodych dzieci (4 i 6 lat). Jak długo mogą być na słońcu bezpiecznie?
Ekspert: Mówienie o bezpiecznym przebywaniu na słońcu jest truizmem. Generalnie zasadą jest żeby małych dzieci nie eksponować na słonce pomiędzy 11 a 15sta, zawsze należny zastosować krem z filtrem, najlepiej mineralnym o wskaźniku protekcji SPF 50 i stosować go co 3 godziny oraz po każdym wyjściu z wody. U dzieci szczególnie obawiamy się oparzenia słonecznego, ponieważ liczba oparzeń słonecznych w dzieciństwie łączy się z ryzykiem rozwoju raka skóry. Prozdrowotne zachowania już od dzieciństwa procentują na przyszłość.
Monika: Co zrobić w przypadku poparzenia słonecznego? Jakie produkty najlepiej stosować? Czy istnieją jakieś domowe sposoby?
Ekspert: Najlepiej tak chronić się przed słońcem żeby do oparzenia nie doszło. Natomiast jeśli już byliśmy nierozważni i powstało oparzenie najlepiej zastosować zimne okłady , preparaty łagodzące stan zapalny takie jak np: Panthenol czy Thermi żel. Od niedawna na rynku są dostępne produkty typu "Repair" zawierające enzym (endonukleazę) , które mogą naprawić szkodę wywołaną przez nadmierną ekspozycje na słonce i również przynieść nieznaczna ulgę w przypadku zaczerwienienie skóry po słońcu. Natomiast w przypadkach bardziej zaawansowanych należy zgłosić się do lekarza w celu uzyskania pomocy farmakologicznej.
Danuta: Pani profesor zadam żenujące dla warszawskiej służby zdrowia pytanie, gdzie szukać pomocy w celu zbadania zmian na skórze pod kątem czerniaka lub innych chorób skóry. Lekarze pierwszego kontaktu w zasadzie nie zauważają żadnych potrzeb pacjenta (poza skierowaniem na analizę krwi). Nawet jeśli się wskaże na jakieś zmiany jest to bagatelizowane. Niewiele lepiej jest w Klinice Dermatologii przy ul.Oczki
Ekspert: W przypadku podejrzenia zmian barwnikowych i czerniaka należy przeprowadzić badanie dermoskopowe, które wykonywane jest przez dermatologa w poradni dermatologicznej np. przy szpitalu MSWiA na ul. Wołowskiej
Marcin: Od dziecka miałem tylko 3 pieprzyki na plecach jeden wypukły a teraz od 8 lat obserwuje jak ma ich coraz więcej i coraz ciemniejsze co to może być??
Ekspert:To naturalne, że liczba znamion barwnikowych rośnie wraz z wiekiem, a także z ekspozycja na słońce. Jeżeli jakieś znamię ulega zmianie w barwie, kształcicie należy koniecznie skonsultować to z dermatologiem.
Katarzyna: Wybieram się nad morze Bałtyckie. Jak długo mogę wystawiać się na słońce bez szkody dla zdrowia?
Ekspert: Na chwilę obecną ciężko jest ustalić dawkę słońca, która jest bezpieczna i nie szkodzi. Badania naukowe wykazały, że nawet małe dawki słońca są w stanie uszkodzić DNA komórki. Generalnie zasadą jest żeby nie eksponować ciała na słońcu pomiędzy 11-stą a 15-stą, zawsze należny zastosować krem z filtrem i stosować go co 3 godziny oraz po każdym wyjściu z wody. U dzieci szczególnie obawiamy się oparzenia słonecznego, ponieważ liczba oparzeń słonecznych w dzieciństwie łączy się z ryzykiem rozwoju raka skóry. Prozdrowotne zachowania już od dzieciństwa, a procentują na przyszłość. Stąd też w swojej praktyce pacjentom polecam takie zasady bezpiecznego przebywania na słońcu.
Katarzyna: Czy istnieje jakaś różnica między intensywnością słońca nad Bałtykiem a w Basenie Morza Śródziemnego i innych rejonach świata?
Ekspert: Stan nasłonecznienia zależy od szerokości geograficznej i faktem oczywistym jest, że ono mocniej operuje nad Morzem Śródziemnym niż nad Bałtykiem. Wskaźnikiem mówiącym o natężeniu nasłonecznienia w danym momencie jest UV index - im wyższa jego wartość tym zdolność słońca do wywołania zaczerwienienia na skórze też wyższa.
Katarzyna: Siedzę w pracy przez 8h przy oknie. Czy istnieje możliwość opalenia się przez szybę w pracy?
Ekspert: Szyby okienne przepuszczając dłuższe fale ultrafioletu czyli pasmo UVA. Stad tez promienie te działają na skórę i w konsekwencji mogą powodować przebarwienia i nasilać objawy starzenia. U pacjentów chorujących na fotodermatozy przenikanie UVA przez szyby może być przyczyną zaostrzenia zamian chorobowych.
Katarzyna: Czy krem z filtrem może blokować wchłanianie witaminy D przez organizm, przez co narażamy się na spadek odporności czy osteoporozę w przyszłości?
Ekspert: Mimo powszechnie panującej opinii ze kremy z filtrem blokują syntezę witaminy D nie mogę się z tym poglądem zgodzić. Po pierwsze do syntezy niezbędnej ilości witaminy D potrzebna nam kilkuminutowa ekspozycja 10%-15% powierzchni ciała - czyli dość krótko, po drugie kremy z filtrem nie są w stanie całkowicie zablokować syntezy witaminy D ponieważ żaden krem nie blokuje całkowicie przenikania ultrafioletu do skóry. Po trzecie podawany na opakowaniach kremów wskaźnik ochrony SPF określany jest laboratoryjnie przy stosowaniu 2mg/cm2 kremu co oznacza, że dziennie musielibyśmy używać 100ml kremu, a w praktyce wiemy, że jest to niemożliwe. Również nasze badania wykazały, że laboratoryjne stosowanie kremów z filtrem nie jest w stanie całkowicie blokować syntezy witaminy D. Myślę, że zdrowy rozsadek, zbilansowana dieta i aktywność fizyczna jest najlepszym rozwiązaniem.
Katarzyna: Czy solarium jest groźniejsze od naturalnego słońca?
Ekspert: Absolutnie nie rekomenduje korzystania z solarium. Lampy solaryjne generują niefizjologiczne dawki promieniowania UVA w celach uzyskania na skórze szybkiej pigmentacji. Długie promienie UVA przenikają głęboko do skóry właściwej gdzie uszkadzają włókna kolagenowe prowadząc do przyśpieszonego starzenia się skóry. Poza tym korzystanie z solarium wiąże się również z częstszym powstawaniem raków skóry oraz czerniaka. Zatem korzystając z solarium regularnie - początkowo będziemy wyglądać atrakcyjnie, ale z biegiem lat skóra będzie wysuszona, będzie wyglądała starzej i częściej dojdzie do rozwoju zmian nowotworowych.
