Mądra Książka Roku
Konkurs Mądra Książka Roku jest organizowany wspólnie przez Uniwersytet Jagielloński i Portal Mądre Książki - niezależny serwis poświęcony literaturze popularnonaukowej tworzony przez naukowców i popularyzatorów nauki. Misją portalu jest wskazywanie wartościowych książek pod względem edytorskim i merytorycznym, które opisują rzetelne badania i naukowe teorie w sposób przystępny dla miłośników i poszukiwaczy wiedzy.
Na stronie Mądrych Książek czytamy: "Popularyzacja nauki przynosi wymierne korzyści społeczne, a najistotniejszą z nich jest się zainteresowanie rozwojem naukowym młodych ludzi - przyszłych odkrywców, naukowców i wynalazców. Promujemy książki, które przedstawiają złożone problemy naukowe w prostszej strukturze i w łatwiejszych do zapamiętania częściach niż opasłe tomy naukowych ksiąg. Prezentujemy opracowania, których przekaz skupia się na celu i nie odchodzi od głównego wątku, a wiedza w nich podawana rozbudza ciekawość".
Autorka o nagrodzie
Laureatem tegorocznej nagrody została wydana przez nas książka "Śmieci. Najbardziej uciążliwy problem na świecie", napisała przez Gerdę Raidt. Podczas gali konkursu, która w tym roku odbyła się on line autorka powiedziała: "Chociaż nadmiar śmieci to problem dla całej planety, to jak szukałam książki dla dzieci na ten temat to takiej nie znalazłam. W ogóle prawie nie ma książek na temat ochrony środowiska. Prawdopodobnie to dlatego, że to bardzo smutna, a wręcz wstrząsająca czasem wiedza. Środowisko jest zagrożone, a my wraz z nim więc jak o tym opowiedzieć dzieciom?
W mojej książce starałam się opisać i narysować wszystkie kwestie dotyczące śmieci. Chciałam opowiedzieć o nich w sposób pozytywny, pokazać, że każdy z nas, nawet dzieci mogą przyczynić się do zmiany. Nawet drobne działania mogą zrobić różnicę dla środowiska kiedy tylko zrozumiemy problem i podejmiemy jakieś kroki. Cieszę się, że moja książka jest przetłumaczona na inne języki, dzięki czemu wiadomości ode mnie powoli się rozchodzą. Obecnie pracuję nad kolejną książką o kwestiach środowiskowych więc otrzymana nagroda zachęca mnie do tego aby kontynuować moją pracę".
Za dużo śmieci
Wytwarzamy tak dużo śmieci, że możemy je znaleźć nie tylko na wysypiskach czy w spalarniach, ale w lasach, oceanach, w kosmosie, na Księżycu, a nawet na Marsie! Wygodny tryb życia jaki prowadzimy, era nadprodukcji i konsumpcjonizmu, w której uczestniczymy napędza nas do coraz to kolejnych zakupów i zachęca do posiadania wciąż nowych rzeczy. Wiele rzeczy jest tanich, chwilę postoją i zaraz można je wyrzucić. Do tego dochodzi jednorazowy plastik, którego zużywamy miliony ton rocznie. Tworzywa, które się niemal nie rozkłada. Jednym słowem wytwarzamy przeogromną ilość śmieci. A kiedy je wyrzucimy, to one znikają z naszych oczu i już się nad nimi nie zastanawiamy.
Tymczasem one wcale nie znikają tylko trafiają na wysypiska, które tworzą wielkie góry śmieci, czasem trafiają głęboko pod ziemię, a innym razem są spalane (a opary z nich dostają się do powietrza). Tony śmieci z Europy wywozi się kontenerami do biedniejszych krajów Azji czy Afryki gdzie inni ludzie się z nimi borykają. Warto zdać sobie sprawę, że wszystko co wyrzucamy "żyje" jeszcze przez kilkaset lat zanim ulegnie rozkładowi. Czy recykling rozwiąże problem nadmiernej ilości śmieci? To rozwiązanie naprawdę nie tak częste jak nam się może wydawać. Na przykład żeby recyklingowi poddać plastikowe nakrętki muszą one zostać posortowane na odpowiednie kolory - czy ktoś z nas to robi? Podobno większość plastikowych śmieci, które produkujemy - praktycznie każda plastikowa torebka - trafi prędzej czy później do oceanu. Więc już za kilkadziesiąt lat w oceanach ma być więcej plastiku niż ryb! Ta przerażająca wizja przyszłości ma niestety dużą szansę się zrealizować.
Archeologia
Książka "Śmieci" opowiada o odpadkach w sposób kompleksowy. Prezentuje śmieci jako ważny element ludzkiego życia, cenny dla archeologów i antropologów. Opisuje, jak radzono sobie z nieczystościami w dawnych czasach, że wszystko lądowało na ulicy i z tego powodu roznosiło się wiele chorób. Gerda Raidt pokazuje, że to co jeden uważa, za rzecz do wyrzucenia, ktoś inny może widzieć w tym wartość, a nawet dzieło sztuki!
Co każdy z nas może zrobić?
Niepopularne współcześnie naprawianie różnych urządzeń, powinno wrócić do łask. Jeszcze kilkanaście lat temu było to standardem. W miejscach gdzie teraz są banki znajdowały się różne punkty usługowe naprawiające sprzęt RTV, AGD i inne. Obecnie większość urządzeń domowych produkowana jest tak, żeby starczyła nam na kilka lat. Zwyczajnie nie opłaca się ich naprawiać, taniej jest kupić coś nowego, a stare wyrzucić. Wciąż jednak wiele rzeczy możemy naprawić, a te sprawne których już nie potrzebujemy - oddać.
Możemy też zwracać uwagę na to, co kupujemy i jak jest opakowane. Zamiast warzyw na tacce opakowanej w plastik możemy kupić je luzem i wrzucić do własnej torby. A co z zabawkami dla dzieci? Żeby się dostać do małego dziecięcego gadżeciku trzeba się przebić przez plastikową konstrukcję, w jaką jest uzbrojony. Gerda Raidt pokazuje inspirujące przykłady osób, którym udaje się prowadzić życie w duchu zero waste, a w ciągu roku wyprodukowali zaledwie słoik śmieci! Podsuwa pomysły jak można coś przerobić i co zrobić z nadmierną ilością wszystkiego, co posiadamy.
Czytelnicy o książce
Książką "Śmieci" zachwycają się nie tylko wydawcy i popularyzatorzy nauki ale zbiera bardzo pozytywne opinie ze strony czytelników. "[Książka] porusza niezwykle istotny temat dotyczący losów świata, czyli śmieci. Autorka sprawiła, że nie tylko moje dziecko nie chce już pić przez słomkę i zastanawia się w sklepie po co kupować ser żółty w plastikowym opakowaniu, skoro możemy poprosić o zapakowanie kostki ulubionego królewskiego w papier. Książka nie jest zbiorem tego, co robimy źle, nie umoralnia, nie wywołuje poczucia winy. Po prostu pokazuje w jasny i konkretny sposób co możemy zrobić dla naszego świata bez własnego dyskomfortu, a przy okazji zaoszczędzić pieniądze. >>Śmieci<< uczą mądrych zakupów, świadomych wyborów, przypominają, że wiele rzeczy można naprawić zamiast wymieniać na nowe. Dzięki niej mój syn zrozumiał w końcu dlaczego nie warto kupować tak zwanego przez nas badziewia, którym bawimy się 15 minut, a następnego dnia tania chińszczyzna trafia zepsuta do kosza na odpadki. To książka, która tłumaczy dlaczego nie stać mnie na kupowanie tanich produktów. Taka, dzięki której raz na zawsze postanowiłam wprowadzić plan posiłków w domu. Nie chcę wyrzucać jedzenia... Poza mądrą i niezwykle ciekawą treścią, w środku znajdziecie wspaniałe ilustracje. Polecam każdemu kto chciałby, żeby jego dzieci miały okazję żyć w niezaśmieconym świecie, a przede wszystkim młodemu pokoleniu, w którym od najmłodszych lat warto zaszczepiać słuszne idee" - można przeczytać na blogu Cover Baby.
"Jest to książka przede wszystkim o sposobie życia. Odpowiada na wiele pytań, ale i skłania do dyskusji. Nie ukrywajmy tego, nasze społeczeństwo jest wygodne i ciągle chce więcej i więcej. Nowe to lepsze? Konsumpcjonizm jest na bardzo wysokim poziomie. A po co nam to wszystko? Czy nie lepiej mieć mniej? Nasza wartość jako człowieka nie powinna być wyrażana poprzez posiadanie, ale nasze czyny. I ta książka pomoże Wam w tym. Jest to mądra, ekscytująca, a przede wszystkim pouczająca książka. Zawiera krótkie i wartościowe teksty, okraszone pięknymi ilustracjami. Nie myślałam, że można w tak fascynujący sposób napisać o śmieciach. Autorka zachęca dzieci do działania. Po tej lekturze sami będziecie chcieć zagłębić się w tematykę #zerowaste lub #lesswaste. I zaczniecie stosować regułę 5R: 1. reduce- redukcja ograniczenia odpadów. 2. Reuse- ponownie wykorzystać produkty 3. Recycle - czyli segregacja i poddawanie odpadów procesowi recyklingu. 4. Recover - pozyskiwania energii z odpadów 5. Renew - ostatnia z zasad mówi o konieczności odnawiania zasobów" - Inia recenzuje.
- Oczywiście znajdą tu czytelnicy podstawową wiedzę na temat segregacji odpadków, recyklingu różnych rodzajów surowców, składowania tego, czego przetworzyć już się nie da. Mowa o przyczynach, dla których nasza cywilizacja jest tą najbardziej śmieciotwórczą w dziejach i w jaki sposób zwiększa się konsumpcję, a co za tym idzie produkcję odpadków. Autorka pokazuje też najciemniejszą stronę śmieciowego biznesu (nielegalny handel i takież wysypiska, wywożenie śmieci do biedniejszych krajów). Mowa również o zagrożeniach na skalę globalną (tu np. mowa o plastiku w morzach). Tom zamykają propozycje indywidualnych i zbiorowych działań, które mogą pomóc w ograniczeniu zaśmiecenia Ziemi.
Autorka świetnie wyważyła proporcje między udaną warstwą ilustracyjną, a nieprzeładowanym informacją tekstem, w którym przystępnie podanej wiedzy i praktycznych porad znajdzie czytelnik ciekawostki, takie jak np. informacja o semiotyce nuklearnej, kierunku badań, mającym pomóc zachować pamięć dla odległych pokoleń o miejscach składowania śmiertelnie niebezpiecznych promieniotwórczych odpadów - mają w tym pomóc np. rytuały dotyczące tych miejsc, czy specjalnie wymyślane legendy. Zachęcające do refleksji i działania, ale nie bombardujące poczuciem winy, świetne wprowadzenie w temat" (recenzja ze strony www.babaryba.pl)
Śmieci i Babaryba
Książkę "Śmieci. Najbardziej uciążliwy problem na świecie" wydaliśmy dlatego, że sami jesteśmy poruszeni i wstrząśnięci tym, co dzieje się na świecie w związku z klimatem, jak również krótkowzrocznością polityków, którzy w większości nie podejmują żadnych realnych działań aby sytuację zmienić. Grożąca nam katastrofa klimatyczna nie dotknie naszego pokolenia ale być może już nasze dzieci tak, dlatego nie możemy spokojnie na to patrzeć. Jako niezależne wydawnictwo możemy pozwolić sobie na publikowanie tego, z czym się zgadzamy i co propagujemy, a że ważne według nas jest rozpowszechnianie rzetelnej wiedzy na temat każdego problemu, zdecydowaliśmy się na wydanie tej książki. Zastanawiamy się, jak nie wyrzucać jedzenia, jak oszczędzać wodę, jak ograniczyć plastik i czy możliwe jest życie całkowicie bezśmieciowe (zero waste). Nagroda w konkursie organizowanym przez Uniwersytet Jagielloński i Portal Mądre Książki to dla nas wyjątkowe wyróżnienie.