Grzybiarze ruszyli do lasów. Sprawdź, na jakie gatunki trzeba uważać
Opracowanie Katarzyna Adamczak
Aromatyczny sos grzybowy, zupa z borowików, jajecznica z kurkami, smażone kanie - letnie grzyby to wachlarz smaków i aromatów. Jednak udając się na letnie grzybobranie, trzeba zachować ostrożność, bo razem ze smakowitymi okazami, w lasach pojawiają się też “fałszywki”, które w najlepszym razie popsują smak potraw, a najgorszym mogą zagrozić zdrowiu.
Kurki i lisówki pomarańczowe
Latem wielu smakoszy grzybów z prawdziwą przyjemnością sięga po kurki. Pieprznik jadalny ma żółtą, bladożółtą lub rdzawożółtą barwę. Kapelusze u młodych kurek są wypukłe, lecz im grzyb starszy, tym jego kapelusz staję się bardziej wklęsły, aż przybiera lejkowaty, pofalowany kształt. Ich spodnią część stanowią blaszki. Trzonek grzyba zwęża się ku dołowi i ma ten sam kolor, co kapelusz. Miłośnicy kurek powinni wybrać się do lasów iglastych. To tam można spotkać kurki do czerwca do października. Kurki często rosną w “czarcim kręgu".
Lisówka pomarańczowa bywa nazywana też fałszywą kurką. Tego niejadalnego grzyba łatwo pomylić z pieprznikiem jadalnym. Lisówka pomarańczowa ma ciemniejszy kolor niż kurki, a blaszki pod jej kapeluszem są dużo gęściej rozmieszczone. Grzyb, choć niejadalny nie jest dużym zagrożeniem dla zdrowia. Jeśli zjemy zbyt dużo lisówek, może się to jednak skończyć rewolucjami żołądkowymi.
Zobacz również: Sezon na grzyby rozpoczęty. Z tych miejsc wyniesiesz pełne kosze
Borowiki szlachetne i goryczaki żółciowe
Borowiki szlachetne nazywane też prawdziwkami można spotkać tak w lasach iglastych, liściastych, jak i mieszanych, a właściwie na ich skrajach oraz na polanach. Grzyby rosną pojedynczo lub w niewielkich skupiskach, rzadziej zdarzają się “czarcie kręgi". Sezon na borowiki szlachetne rozpoczyna się w maju i trwa do listopada.
Młode prawdziwki mają pękate, głęboko osadzone w ziemi trzonki, natomiast im grzyb starszy, tym jego nóżka bardziej przypomina maczugę. Trzonki borowików mają jasną, niekiedy wręcz białą barwę. Szukając borowików, warto zwrócić uwagę na górną część trzonka, gdzie dobrze widoczna jest jasna siateczka. Kapelusze młodych prawdziwków są białe lub jasnobrązowe, z czasem ciemnieją. Ich powierzchnia jest matowa i sucha, ale na starość staje się lepka.
Borowiki szlachetne bywają mylone z goryczakami żółciowymi. Starsze grzyby można od siebie odróżnić po kolorze rurek - prawdziwki mają białe lub lekko zielone rurki, natomiast goryczaki różowe lub czerwone. Trzonek niejadalnego grzyba pokrywa wypukła, wyczuwalna pod palcami i o wiele ciemniejsza niż u borowików, siateczka. Jednak najprostszą metodą na odróżnienie borowika szlachetnego od goryczaka żółciowego jest lekkie ściśnięcie grzyba. Szlachetny król lasów pozostanie niewzruszony, natomiast goryczak zbrązowieje. Pomylenie goryczaka i borowika ma nieprzyjemne, ale nie niebezpieczne konsekwencje. Jak sama nazwa wskazuje, goryczak ma gorzki smak, który może popsuć cały sos, na szczęście nie będzie to niebezpieczne dla naszego zdrowia, a jedynie dla kubków smakowych.
Zobacz również: Przepis na sos z borowików
Czubajka kania i muchomor sromotnikowy
Czubajki kanie to kolejne grzyby, które zachwycają swym smakiem, a usmażone w panierce są lepsze niż kotlety schabowe. Można je spotkać na skrajach lasów, polanach i łąkach. Sezon na czubajki sowy, jak określa się ten grzyb w niektórych regionach Polski, rozpoczyna się w maju i trwa do listopada. Na kanie najlepiej wybrać się po letniej burzy. Grzyby rosną pojedynczo lub w niewielkich skupiskach.
Młode czubajki sowy mają jajowate kapelusze, które z czasem otwierają się niczym parasole, by u dorosłych okazów stać się niemal płaskie. Ich powierzchnia jest sucha, bywa popękana, zdobią ją charakterystyczne brązowe łuski. Od spodu można zauważyć natomiast gęste i szerokie blaszki. Kanie mają kolor beżowy, kremowy lub biały. Grzyby te można rozpoznać także po smukłym trzonku, który otacza ruchomy pierścień.
Niestety można pomylić z muchomorem sromotnikowym, co powstrzymuje wielu grzybiarzy przed ich zrywaniem. “Fałszywa kania" jest śmiertelnie trująca, dlatego jeśli nie mamy pewności - lepiej objeść się smakiem, niż przypłacić życie obiadem z muchomora. Muchomory sromotnikowe bywają bardzo podobne do kani. Choć ich kapelusze powinny być zielonkawe, to w praktyce bywają białe. Ponadto mają one pierścień wokół trzonka, ale w przeciwieństwie do kani - nie jest ruchomy, a przytwierdzony na stałe. Kapelusze muchomorów sromotnikowych są gładsze niż u kani. Warto zajrzeć też na ich spodnią stronę - blaszki “fałszywej kani" zrastają się z trzonkiem, podczas gdy u oryginalnej są wyraźnie oddzielone.
Zobacz również: Wszystko, co trzeba wiedzieć o czubajce kani
