Dbam o zdrowie
Do lekarza powinnaś zgłosić się, zanim zajdziesz w ciążę. Wtedy będzie mógł przygotować cię do roli mamy: zrobić cytologię, sprawdzić stan twoich narządów rodnych i zalecić ci przyjmowanie kwasu foliowego.
Jeśli tego nie zrobiłaś, jak najszybciej odwiedź go teraz, gdy już masz pewność, że spodziewasz się dziecka.
Podczas pierwszej wizyty, ginekolog zapyta cię m.in. o długość cyklu miesiączkowego, przebyte choroby, operacje, nałogi, o to, jakie lekarstwa przyjmujesz. Zbada cię, założy ci też kartę ciąży i skieruje na dalsze badania.
Badania przyszłej mamy
1. Przed ciążą
Rodzaj badania: Ginekologiczne (plus cytologia).
Jak często: Raz na trzy miesiące.
Uwagi: Cytologię wykonuje się w czasie pierwszej wizyty, by sprawdzić, czy w drogach rodnych nie ma infekcji ani komórek, które mogłyby przekształcić się w nowotwór, lub samego nowotworu.
Rodzaj badania: Konsultacja stomatologiczna.
Jak często: Raz na trzy miesiące.
Uwagi: Warto poprosić stomatologa, by zlecił ci badanie poziomu mikro- i makroelementów w surowicy krwi. Ich niedobór może być przyczyną uszkodzenia zawiązków zębów maleństwa (tworzą się one już pod koniec pierwszego trymestru ciąży).
2. W czasie ciąży
I trymestr
Rodzaj badania: Ginekologiczne (plus cytologia).
Jak często: Raz na miesiąc.
Uwagi: Jeśli podczas rutynowej wizyty ginekologicznej w ciągu ostatniego roku lekarz nie pobrał ci wymazu z szyjki macicy, niech koniecznie zrobi to teraz.
Rodzaj badania: Pomiar ciśnienia tętniczego krwi (RR).
Jak często: W czasie każdej wizyty u ginekologa.
Uwagi: W pierwszym trymestrze ciąży często jest ono niższe niż zazwyczaj.
Rodzaj badania: Ważenie.
Jak często: W czasie każdej wizyty.
Uwagi: Jeśli cierpisz na nudności i wymiotujesz, możesz ważyć mniej niż przed ciążą.
Rodzaj badania: Analiza krwi (odczyn VDRL; krzepliwość; grupa krwi; test IgG; IgM w kierunku toksoplazmozy, różyczki, cytomegalii; HbsAg; HIV; przeciwciała odpornościowe w przypadku ujemnego czynnika Rh)
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Na podstawie wyników lekarz upewni się m.in., czy nie chorujesz na kiłę, czy nie jesteś nosicielką wirusa HIV, czy jesteś odporna na różyczkę i toksoplazmozę, jaką masz grupę krwi, czy nie grozi ci konflikt serologiczny.
Rodzaj badania: Morfologia krwi (hemoglobina HGB, krwinki czerwone E, krwinki białe L, płytki krwi PLT, hematokryt Ht, glukoza GTT).
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Na to badanie musisz stawić się na czczo. Jeśli okaże się, że masz zbyt mało czerwonych krwinek (najczęściej oznacza to niedokrwistość, czyli anemię), lekarz zaleci ci zmianę diety lub przyjmowanie preparatu żelaza.
Rodzaj badania: Analiza moczu (barwa, przejrzystość, odczyn, ciężar właściwy, białko, glukoza, osad).
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi:W dniu poprzedzającym badanie nie jedz pokarmów wysokobiałkowych ani zawierających intensywny barwnik, np. buraków ćwikłowych. Próbkę moczu pobierz rano, po co najmniej 5-godzinnej przerwie w jego oddawaniu, i jak najszybciej dostarcz ją do laboratorium.
Rodzaj badania: USG.
Kiedy: Około 12. tygodnia ciąży.
Uwagi: Aby obraz był bardziej czytelny, na godzinę przed badaniem wypij co najmniej szklankę wody i nie oddawaj moczu. Można też zrobić badanie przezpochwowo i wtedy pęcherz nie musi być wypełniony.
Rodzaj badania: Konsultacja internistyczna (u kobiet, które przewlekle chorują).
Jak często: Na początku ciąży i w razie potrzeby.
Uwagi: Lekarz zmodyfikuje dotychczasowy sposób leczenia, m.in. wyeliminuje leki niebezpieczne dla płodu.
II trymestr
Rodzaj badania: Ginekologiczne.
Jak często: Co trzy tygodnie.
Uwagi: Lekarz zbada cię palpacyjnie i za pomocą wziernika.
Rodzaj badania: Pomiar ciśnienia tętniczego krwi (RR).
Jak często: W czasie każdej wizyty.
Uwagi: Nie powinno przekraczać 140/90 mm Hg.
Rodzaj badania: Ważenie.
Jak często: W czasie każdej wizyty.
Uwagi: Pod koniec II trymestru powinnaś ważyć 3-6 kg więcej niż przed ciążą.
Rodzaj badania: Morfologia krwi.
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Trzeba powtórzyć badanie w kierunku toksoplazmozy, jeśli wcześniej miałaś ujemne IgG.
Rodzaj badania: Analiza moczu.
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Śladowe ilości białka i cukru w moczu są u przyszłych mam zjawiskiem fizjologicznym.
Rodzaj badania: USG.
Jak często: Między 21. a 22. tygodniem ciąży.
Uwagi: To tzw. USG referencyjne. Jest obowiązkowe. Być może poznasz już płeć swojego dziecka.
Rodzaj badania: Test obciążenia glukozą.
Jak często: Około 26. tygodnia ciąży.
Uwagi: Robi się je w godzinę po wypiciu 50 g glukozy.
Rodzaj badania: Konsultacja stomatologiczna.
Jak często: Raz na trzy miesiące.
III trymestr
Rodzaj badania: Ginekologiczne.
Jak często: Co trzy tygodnie, a pod koniec ciąży co tydzień.
Uwagi: Podczas badania lekarz sprawdzi m.in., czy szyjka macicy nie rozwiera się zbyt wcześnie.
Rodzaj badania: Pomiar ciśnienia tętniczego krwi (RR). Jak często: W czasie każdej wizyty.
Uwagi: Nadal może być trochę podwyższone.
Rodzaj badania: Ważenie.
Jak często: W czasie każdej wizyty.
Uwagi: Pod koniec trzeciego trymestru powinnaś ważyć 9-12 kg więcej niż przed ciążą.
Rodzaj badania: Morfologia krwi.
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Jeśli masz anemię, nadal musisz przyjmować żelazo.
Rodzaj badania: Analiza moczu.
Jak często: Co miesiąc.
Uwagi: Dowiesz się m.in., czy masz zdrowe nerki i czy nie cierpisz na infekcję układu moczowego.
Rodzaj badania: Posiew z kanału szyjki macicy.
Jak często: Około 34. tygodnia ciąży.
Uwagi: Robi się je, by sprawdzić, czy w drogach rodnych nie bytują bakterie, które mogą być groźne dla dziecka w czasie porodu.
Rodzaj badania: USG.
Jak często: Po 34. tygodniu ciąży.
Uwagi: Lekarz stwierdzi m.in., jakie dziecko ma warunki do dalszego rozwoju w macicy.
Rodzaj badania: Antygen Hbs.
Jak często: Pod koniec ciąży.
Uwagi: Badanie robi się w kierunku żółtaczki typu B.
Rodzaj badania: Konsultacja stomatologiczna.
Jak często: Raz na trzy miesiące.
Uwagi: Jeśli krwawią ci dziąsła, powiedz o tym dentyście.
5. Badania dodatkowe
Rodzaj badania: Prenatalne: biopsja trofoblastu, test potrójny, amniopunkcja.
Kiedy: Między 11. a 18. tygodniem ciąży, w zależności od rodzaju badania.
Cel badania: Badania prenatalne przeprowadza się, aby wykryć ewentualne wady genetyczne płodu, np. zespół Downa, i wrodzone, np. rozszczep kręgosłupa.
Rodzaj badania: KTG.
Kiedy: Po 32. tygodniu ciąży.
Cel badania: Badanie kardiotokograficzne robi się, by sprawdzić czynność skurczową macicy w zestawieniu z czynnością serca płodu.
