Imiennik: Gertruda
Pochodzenia starogermańskiego, od słów ger (dzida, oszczep) i trude (silna, odważna). Oznacza: odważna oszczepniczka lub odważna władczyni. Imię to miała nosić kobieta stanowacza i żądna władzy. W Polsce popularne od XI wieku. ZDROBNIENIA: Gerda, Gerta, Gierka, Truda, Trudka, Trudzia. OBCE FORMY: Gertrude, Gertruda (ogólnie przyj. forma), Gerda, Gerta, Gertrud, Gertrudis, Gertraud, Gertraude, Gertrude, Trude (niem.).
NAZWISKA:
Gertruda, Gertrudowicz, Gertrudziak, Gertrych, Gertych, Geras, Giera, Gierka, Gierek, Giertruda, Giertruga, Giertudziak, Gietruga.
PATRONKA:
Św. Gertruda z Nivelles, słynęła z miłosierdzia. Żyła w VII wieku. Bardzo popularna szczególnie w średniowieczu, kiedy uważano ją za patronkę kotów, chroniących miasto przed szczurami (Wspomnienie 17 marca).Św. Gertruda Wielka, benedyktynka niemiecka z Helfty. Znana z licznych objawień mistycznych, a także poświęconych im pism religijnych. Zmarła w 1302 roku. (Wspomnienie 16 listopada).
ZNANE POSTACIE:
Gertruda, córka Mieszka II, siostra Kazimierza Odnowiciela, żona Izjasława, wielkiego księcia kijowskiego (ok. 1025–4 I 1108). Gertruda, córka Henryka II Pobożnego, pierwsza żona Bolesława I, księcia mazowieckiego (ur. ok. 1218). Alice Christiana Gertrude Menell, poetka ang. (ur. 1847). Maria Gertruda Paszkowska, pol. działaczka socjalistyczna (1859–1925). Gertrude Stein, pisarka amer. (3 II 1874–27 VII 1946). Gertruda Konatkowska, pol. pianistka i pedagog (1895–1966). Gertrud Fussenegger, właśc. Gertrud Dietz, pisarka autr. (ur. 8 V 1912). Gertrude Elizabeth Anscombe, bryt. filozof (ur. 1919). Gertruda Biernat, pol. paleontolog (ur. 1923).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Gertruda Imthor z powieści Gertruda H. Hesse. Gertruda z tragedii Hamlet W. Shakespeare’a (1598/1601).
NA EKRANIE:
Ekranizacje Hamleta ,Shakespeare’a: rolę Gertrudy w reż. L. Oliviera (1948) grała Eileen Herlie, w reż. G. Kozincewa (1964) — Elza Radziń, w reż. F. Zeffireliego (1991) — Glenn Close, a w reż. K. Branagha (1996) — Julie Christie.