Imiennik: Ksawery

Przydomek św. Franciszka, apostoła z Indii, pochodzący od nazwy miejsca jego urodzenia, zamku Xavier w Hiszpanii. Często nadawane jako drugie imię w połączeniu — Franciszek Ksawery. ZDROBNIENIA: Ksawerek. INNE FORMY: Ksaweryn, Zawery. OBCE FORMY: Xaverius (łac.), Xavier (ang.), Xaver, Xaverius (niem.), Xavier (fr.), Javier, Xavier (hiszp.), Saverio (wł.), Ksaverij, Saverij (ros.), Xaver (czes., słowac.), Ksaver, Ksaverije, Saver (połud.-słow.). Forma żeńska: Ksawera, Ksaweryna.
NAZWISKA:
Ksawer, Ksawera, Ksaweryna, Ksaweyński.
PATRON:
Św. Franciszek Ksawery.
ZNANE POSTACIE:
Paweł Ksawery Brzostowski, inicjator reform włościańskich (30 III 1739–17 XI 1827). Franciszek Ksawery Dmochowski, pisarz pol. (2 XII 1762–20 VI 1808). Ksawery Bronikowski, pol. publicysta i polityk (1796–1852). Ksawery Pillati, pol. malarz i rysownik (1843–31 I 1902). Frances Xavier Cabrini, pierwszy święty w USA (15 VII 1850–22 XII 1917). Franz Xaver Josef Conrad, feldmarszałek austr. (11 XI 1852–25 VIII 1925). Franciszek Ksawery Brzeziński, kompozytor pol. (6 IX 1867–6 VIII 1944). Ksawery Franciszek Prauss, działacz PPS, współorganizator TUR (XI 1874–14 XII 1925). Xawery Dunikowski, rzeźbiarz pol. (24 XI 1875–26 I 1964). Ksawery Pruszyński, pisarz pol. (4 XII 1907–13 VI 1950). Javier Perez de Cuellar, b. gen. sekretarz ONZ (ur. 19 I 1920).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Ksawery Horsztyński z tragedii J. Słowackiego Horsztyński (1835). Ksawery Biliński z trzytomowej powieści Sława i chwała J. Iwaszkiewicza (1956-62). Ksawery Kopystka z Woru pszenicy S. Czernika.
W POEZJI:
Były czasy, Ksawery, gdzie senne marzeniaPrzesąd kazał brać światu za dar objawienia.Wiek rozumu i wiary obalił ołtarze,Które niegdyś zabobon czczej poświęcił marze.Cyprian Godebski, „Sen”