Imiennik: Wojciech

Pochodzenia starosłowiańskiego. Oznacza: wojak przynoszący pociechę lub wojownik, któremu walka sprawia radość. Zanotowane w dokumentach z roku 1218. Znane było trakże w formach Wociech, Wojciech, Wojciej, Wojciesz, Wojcieszko, Wojcik, Wojech, Wojek, Wojtasz, Wojtaszek, Wosiek, Woś. ZDROBNIENIA: Ciesiek, Wojtek, Wojteczek, Wojtunio, Wojtuś. INNE FORMY: Wojciesław, Wojciesz, Wojcieszko, Wojtas, Wojtasz, Wojtek, Wojtul, Wojtuś. OBCE FORMY: Vojtechus (łac.), Adalbert, Adelbert (ang.), Voiteh (niem.), Vojtech (hiszp.), Vojteh (ros.), Vojtěch (czes.), Vojteh (słowac.), Vojteh, Vojćeh (połud.-słow.). Forma żeńska: Wojciecha.
NAZWISKA:
Wocieszek, Wojciech, Wojciechow, Wojciechowski, Wojciechowicz, Wojciek, Wojcieszak, Wojcieszak, Wojcieszek, Wojcieszkiewicz, Wojcieszko, Wojcieszak, Wojciszewski, Wojciuch, Wojczak, Wojtal, Wojtala, Wojtalewicz, Wojtalewski, Wojtan, Wojtanowicz, Wojtanowski, Wojtar, Wojtarowicz, Wojtas, Wojtasiak, Wojtasiewicz, Wojtasik, Wojtaszczyk, Wojtaszek, Wojtaszewski, Wojtaś, Wojtaśkiewicz, Wojtczak, Wojtczuk, Wojtecki, Wojtkiewicz, Wojtosz, Wojtyło, Wojtyłło, Wójczak, Wójcik, Wójcikowski, Wosik, Woś, Wojtych.
PATRON:
Św. Wojciech (Adalbert), pierwszy patron Polski. Urodził się ok. 956 roku, jako syn czeskiego możnowładcy Sławnika, księcia Lidic. Po śmierci pierwszego biskupa Pragi, Dytmara, został jego następcą. Dwukrotnie był zmuszony do opuszczenia czeskiej stolicy. Ostatni raz, po zamordowaniu czterech jego braci w 997 roku, schronił się w Polsce, witany przez Bolesława Chrobrego. Wyruszył na Wybrzeże Bałtyckie, aby nawracać Prusów. Misja ta nie powiodła się i św. Wojciech zginął 23 kwietnia 997 roku, przebity siedmioma włóczniami. Bolesław Chrobry sprowadził jego szczątki do Gniezna. Patron Polski, Czech i Prus, również współpatron Europy. (Wspomnienie 23 kwietnia).
ZNANE POSTACIE:
Wojciech Jastrzębiec, prymas pol., 1423–36 (1362–1436). Wojciech z Brudzewa, pol. astronom, matematyk, filozof (ok. 1445–1495). Wojciech Baranowski, prymas pol., 1608–15 (1548–23 IX 1615). Wojciech Bogusławski, twórca pol. teatru (9 IV 1757–23 VII 1829). Wojciech Chrzanowski, pol. generał, topograf (14 I 1793–26 II 1861). Wojciech Kętrzyński, historyk i etnograf, badacz dziejów Pomorza, Warmii i Mazur (11 VII 1838–15 I 1918). Wojciech Dzieduszycki, pol. hrabia, polityk, pisarz (13 VII 1848–23 III 1909). Vojtěch Hynais, czes. malarz (ur. 1854). Wojciech Kossak, pol. malarz, batalista (31 XII 1856–29 VII 1942). Wojciech Korfanty, jeden z przywódców powstań śląskich (22 IV 1873–17 VIII 1939). Wojciech Władysław Brydziński, pol. aktor i reżyser (21 I 1877–4 V 1966). Wojciech Rubinowicz, pol. fizyk teoretyk (1889–1974). Wojciech Natanson, pisarz pol. (7 VII 1904–2 VIII 1996). Wojciech Bąk, pol. poeta i dramaturg (23 IV 1907–2 V 1961). Wojciech Żukrowski, pisarz pol. (1916–2000). Wojciech Jaruzelski, generał, b. pol. prezydent (ur. 6 VII 1923). Wojciech Jerzy Has, pol. reżyser filmowy (1 IV 1925–3 X 2000). Wojciech Siemion, aktor pol. (ur. 30 VII 1928). Abp Wojciech Ziemba, metropolita białostocki. Wojciech Jakubowski, pol. grafik (ur. 1929). Wojciech Piętowski, kompozytor pol. (ur. 1930). Wojciech Zabłocki, pol. sportowiec (szermierka), architekt (ur. 1930). Wojciech Kilar, kompozytor pol. (ur. 17 VII 1932). Wojciech Wrzesiński, historyk pol. (ur. 1934). Wojciech Freudenreich, pol. grafik, malarz (ur. 1939). Wojciech Karolak, pol. muzyk jazzowy (ur. 28 V 1939). Wojciech Młynarski, pol. poeta i piosenkarz (ur. 26 III 1941). Wojciech Pszoniak, aktor pol. (ur. 2 V 1942). Wojciech Marczewski, pol. reżyser filmowy (ur. 28 II 1944). Wojciech Bołosz, ks. redemptorysta, teolog (ur. 1945). Wojciech Gutowski, filolog pol. (ur. 1946). Wojciech Mann, pol. dziennikarz (ur. 1948). Wojciech Łazewski, ks., dyr. Caritas Polska (ur. 1949). Wojciech Włodarczyk, pol. historyk sztuki, polityk (ur. 1949). Wojciech Fibak, pol. tenisista (ur. 30 VIII 1952). Wojciech Biedroń, pol. reżyser i scenarz. film. (ur. 195?). Wojciech Borkowski, archeolog pol. (ur. 1960). Wojciech Malajkat, aktor pol. (ur. 1963).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Wojciech Cwałoszyński z powieści Narcyza Z. Nałkowskiej (1910). Wojciech Trepa z powieści J. Kawalca Ziemi przypisany (1962).
W POEZJI:
Powinien być zawsze śmiały, dobroduszny, nieco otyły,chyba że przezwą go Albert. Wtedy bywa gładki i miły,trochę czasami fałszywy, co się Wojciechowi nie zdarza:ten prawdę rżnie aż zbyt ostro, żadnym się względem nie zraża.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Wojciech”Święty Kaźmierz — powracają czajki,Święty Wojciech — bociany klekocą.Słońce grzeje, rowy w mlecz się złocą,Brzmią skowronki, rychłe, polne grajki.Jan Kasprowicz, „Z chałupy”
PRZYSLOWIA:
Benedykt w pole z grochem, Wojciech z owsem jedzie,Marek ze lnem, a Filip tatarkę wywiedzie.Chodzi jak niesolony Wojtek.(zachowuje się jak głuptas)Na świętego Wojciecha kończy się krów uciecha.Jak na święty Wojciech rosa, to siej dużo prosa.Wojtek bez portek.Dookoła Wojtek.Niech mu będzie Wojtek. (będzie tak, jak chcesz)Gdy na Wojciecha rano plucha,do połowy lata będzie ziemia sucha.(związane ze świętem 23 kwietnia)