Imiennik: Zygmunt

Pochodzenia staroniemieckiego, od słów sigu (zwycięstwo) i munt (ochrona, opieka). Oznacza: zwycięski opiekun. Imię to w Polsce występuje od XIII wieku, upowszechnione zostało za czasów Jagiellonów. ZDROBNIENIA: Zygmuntek, Zygmuś, Zyzio, Zyga, Zyguś, Zych, Zyś. INNE FORMY: Zygmont, Zygmund, Zygmut, Żygmunt, Żygmut. OBCE FORMY: Sigismundus (łac.), Sigmund (ang.), Siegmund, Sigismund, Sigmund (niem.), Sigismond (fr.), Segismundo (hiszp.), Sigismondo, Gismondo (wł.), Zigmund, Sigizmund (ros.), Sigmund, Sigismund (czes.), Zigmund, Žigmund, Žigumend (słowac.), Zigmunt, Zigmund, Sigismund, Sigmund (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Siegmunt, Sigismund, Sigmond, Sigmund, Sjegmund, Sygma, Sigmund, Sigmunt, Zigmunt, Zigmontow, Zigmund, Zych, Zychoń, Zychowicz, Zychowski, Zygma, Zygmanowski, Zygmański, Zygmont, Zygmontowicz, Zygmun, Zygmunciak, Zygmuncik, Zygmuńczak, Zygmuńczyk, Zygmund, Zygmundzik, Zygmundt, Zygmunt, Zigmuntek, Zygmuntowicz, Zygmuntowski, Żochowski, Żychnowski, Żychowicz, Żychowski, Żymunt, Żygmund.
PATRON:
Św. Zygmunt, król Burgundii. Zginął w 523 roku, wrzucony z całą rodziną do studni. (Wspomnienie 2 maja).
ZNANE POSTACIE:
Zygmunt I Stary, król Polski (1 I 1467–1 IV 1548). Zygmunt II August, król Polski (1 VIII 1520–7 VII 1572). Zygmunt III Waza, król Polski (20 VI 1566–30 IV 1632). Zygmunt Krasiński, poeta pol. (19 II 1812–23 II 1859). Zygmunt Szczęsny, arcybiskup, metropolita warszawski (ur. 1822). Zygmunt Kaczkowski, pisarz pol. (2 V 1825–7 IX 1896). Zygmunt Chmieleński, jeden z dowódców w powstaniu styczniowym (1835–23 XII 1863). Zygmunt Sarnecki, dramaturg pol. (20 XI 1837–9 I 1922). Zygmunt Gloger, pol. etnograf, archeolog, historyk (3 XI 1845–15 VIII 1910). Sigmund Freud, austr. psychiatra, twórca psychoanalizy (6 V 1856–23 X 1939). Zygmunt Balicki, pol. socjolog (30 XII 1858–12 IX 1916). Zygmunt Ajdukiewicz, malarz pol. (21 III 1861–26 III 1917). Wacław Zygmunt Anczyc, drukarz pol. (4 II 1866–27 IX 1938). Zygmunt Bartkiewicz, pisarz pol. (21 X 1867–10 VI 1944). Zygmunt Stojowski, pol. kompozytor i pianista, działał w USA (1870–1946). Zsigmond Móricz, pisarz węg. (2 VII 1879–4 IX 1942). Zygmunt Kisielewski, pisarz pol. (27 III 1882–25 IV 1942). Zygmunt Szweykowski, historyk lit. pol. (7 IV 1894–11 II 1978). Zygmunt Berling, pol. generał (27 IV 1896–11 VII 1980). Zygmunt Waliszewski, malarz pol. (1897–1936). Zygmunt Mycielski, kompozytor pol. (17 VIII 1907–5 VIII 1987). Zygmunt Lechosław Szadkowski, przewod. Rady Narodowej RP na uchodź. (ur. 1912). Zygmunt Dulczewski, socjolog pol. (ur. 1916). Zygmunt Kałużyński, pol. krytyk filmowy (ur. 11 XII 1918). Zygmunt Adamski, pol. reżyser i operator filmowy (ur. 1920). Zygmunt Kęstowicz, aktor pol. (ur. 1921) Zygmunt Bauman, socjolog pol. (ur. 19 XI 1925). Zygmunt Broniarek, pol. dziennikarz (ur. 27 VIII 1925). Zygmunt Kubiak, pisarz pol. (ur. 30 IV 1929). Zygmunt Hubner, pol. aktor i reżyser (23 III 1930–12 I 1989). Abp Zygmunt Kamiński, metropolita szczecińsko-kamieński (ur. 1933). Zygmunt Bocheński, ornitolog pol. (ur. 1935). Zygmunt Koralewski, biskup wrocław. Kościoła Polskokatolickiego (ur. 1936). Zygmunt Konieczny, kompozytor pol. (ur. 3 I 1937). Zygmunt Krauze, pol. kompozytor, pianista (ur. 19 IX 1938). Zygmunt Adamski, dermatolog pol. (ur. 1953). Zygmunt Januszewski, pol. grafik, poeta (ur. 1956).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Zygmunt z dramatu P. Calderona de la Barca Życie snem (1636). Zygmunt Podfilipski z powieści Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego J. Weyssenhoffa (1898). Zygmunt z powieści E. Orzeszkowej Zygmunt Ławicz i jego koledzy (1882). Zygmunt z powieści Nad Niemnem E. Orzeszkowej (1888). Zygmunt Szczarbic z powieści S. Żeromskiego Dzieje grzechu (1908). Zygmunt z powieści W. Gombrowicza Ferdydurke (1937). Zygmunt Barbański z powieści R. Bratnego Kolumbowie. Rocznik 20 (1957).
NA EKRANIE:
Serial TV Kolumbowie. Rocznik 20 R. Bratnego w reż. J. Morgensterna (1970), rolę Zygmunta grał Jan Englert. Film Nad Niemnem wg pow. E. Orzeszkowej w reż. Z. Kuźmińskiego (1986), rolę Zygmunta odtwarzał Jacek Chmielnik. Ekranizacja Ferdydurke W. Gombrowicza w reż. J. Skolimowskiego (1991), rolę Zygmunta grał Krzysztof Janczar.
W POEZJI:
Zygmuncie, przy twoim grobie,Gdy nam już wiatr nie powieje,Składam niezdatną w tej dobieSzablę, wesołość, nadziejęI tę lutnię biednę!...Oto mój sprzęt cały!Łzy mi tylko jedneZostały!...Franciszek Karpiński, „Żale sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta”Chłopcom zawsze bójka w głowie.Zeszli się gdzieś raz w parowie;Janek z trąbką i szabelką...I Zygmuntek wystrojonyW piękny hełm z lejka zrobiony.Maria Konopnicka, „Na zasadzce”
PRZYSLOWIA:
Gdy dzwonią w Zygmunta na Boże Narodzenie,to słuchać aż do Wielkiejnocy. (wieś pod Krakowem)
Na świętego Zygmunta wybieraj zboże z kąta.(związane ze świętem 2 maja)Zygmunta dzwonią.W Zygmunta dzwonią.(chodzi o wielki dzwon na Wawelu)