Koji: Sfermentowany ryż i jego dobroczynny wpływ na zdrowie
Nietuzinkowy smak i niebanalne właściwości zdrowotne to znaki rozpoznawcze koji, czyli sfermentowanego ryżu, który cieszy się ogromną popularnością w kuchni azjatyckiej. Ponoć to właśnie dzięki jego obecności w diecie Japończycy cieszą się świetną kondycją i mogą liczyć na długowieczność. Koji ma równie fenomenalny wpływ na zdrowie jak nasze rodzime kiszone ogórki czy kiszona kapusta. Fantastycznie wzmacnia odporność, eliminuje z organizmu wszelkie toksyczne substancje, obniża poziom złego cholesterolu, wspiera pracę serca i układu naczyniowego oraz reguluje poziom cukru we krwi. Nie wspominając już o tym, że rewelacyjnie sprawdza się w kuchni, stanowiąc podstawę dań obiadowych i deserowych. Przypatrzmy się koji bliżej, bo naprawdę warto.
Koji: Co to jest i jak powstaje?
Egzotycznie brzmiąca nazwa koji odnosi się do sposobu wytwarzania (produkcji) ryżu i oznacza po prostu "ziarenka pokryte kulturami drożdży". Tradycyjnie powstaje w procesie fermentacji ugotowanych na parze ziaren ryżu przy użyciu szczepu czerwonych drożdży Monascus purpureus. Zyskuje w ten sposób charakterystyczny kolor i oryginalny, nieco słodkawy smak. Niebanalne walory koji sprawiają, że nie musi być wzmacniany solą, ani dodatkowymi przyprawami. Stanowi podstawę kuchni azjatyckiej, a jego ojczyzną jest Kraj Kwitnącej Wiśni. Japończycy potrafią wyczarować na bazie koji prawdziwe frykasy i ponoć to właśnie jemu zawdzięczają swoją długowieczność. W końcu nie bez powodu zaliczany jest on do grona "superproduktów" i zestawiany najczęściej z naszymi rodzimymi kiszonkami - kapustą, ogórkami czy burakami.
Koji wzmacnia naczynia krwionośne i serce
Fantastyczny wpływ "ziarenek pokrytych kulturami drożdży" na organizm człowieka i zastosowanie w profilaktyce wielu chorób potwierdziły liczne badania. Dowiedziono m.in., że sfermentowany ryż wspiera pracę serca i układu krążenia. Efektywnie obniżając poziom złego cholesterolu LDL, zapobiega rozwojowi miażdżycy oraz powstawaniu zakrzepów w naczyniach krwionośnych.
Wzmacnia odporność
Dzięki zawartości cennych składników - między innymi błonnika pochodzenia roślinnego oraz witamin, takich jak B czy C, kwasów czy enzymów - koji fantastycznie wspiera odporność i uzupełnia wszelkie deficyty niezbędnych mikro- i makroelementów. Ponadto, obecny w nim kwas mlekowy sprawia, że wspomaga trawienie i wchłanianie niezbędnych substancji odżywczych.
Oczyszcza organizm
Koji doceniany jest także za swoje zdolności detoksykacyjne - skutecznie eliminuje wszelkie niezbędne produkty przemiany materii. Ponadto zapobiega też rozwojowi bakterii gnilnych i niweluje dolegliwości układu pokarmowego; pomaga między innymi przy zaparciach.
Wspiera pracę trzustki, pomaga na kaca
Naukowcy dowodzą też, że koji stymuluje pracę naszej trzustki i reguluje poziom cukru we krwi. Jest przy tym lekkostrawny i bardzo pożywny, a jednocześnie zawiera niewiele kalorii, tym samym wspiera proces efektywnego odchudzania. Co ciekawe, dzięki koji możemy też pokonać niedogodności i dolegliwości wiążące się z nadmiernym spożyciem alkoholu. Japończycy chętnie i często sięgają po niego, gdy przesadzą z ilością sake i leczą nim ból głowy wywołany kacem.
Zastosowanie sfermentowanego ryżu w kuchni
Oryginalne walory smakowe sprawiają, że koji stanowi podstawę kuchni azjatyckiej. Nie wymaga on dodatku soli, ani przypraw. Świetnie sprawdza się w roli bazy wykwintnych dań obiadowych jak i słodkich deserów (tortów, ciast, itd.). Jest m.in. składnikiem popularnego kremu amazake, który cieszy się dużym uznaniem wśród osób będących na diecie makrobiotycznej.
Sfermentowany ryż można kupić w dobrze zaopatrzonych sklepach ze zdrową żywnością oraz wszędzie tam, gdzie sprzedawane są produkty kuchni orientalnej. Najłatwiej oczywiście nabyć go w internecie. Za 150 g trzeba zapłacić około 10 zł. Inne produkty, które posiadają w składzie drożdże koji, to ocet ryżowy, pasta miso i sos sojowy.
Sfermentowany ryż – jak zrobić?
Sfermentowany ryż można również przygotować samodzielnie w domu. Wystarczy postępować według poniższych wskazówek. Najpierw należy starannie wypłukać ziarna ryżu w zimnej wodzie i lekko ugotować je na parze. Gdy ryż nieco zmięknie, trzeba przełożyć go do pojemnika i dodać do nich kultury drożdży, a następnie starannie połączyć składniki. Na koniec gotową mieszankę należy odstawić na co najmniej pięćdziesiąt godzin w ciepłe miejsce. Dzięki procesowi fermentacji koji uzyska charakterystyczny jasnoczerwony kolor, oryginalny smak i zyska nietuzinkowe wartości zdrowotne.
Niestety, domowa produkcja sfermentowanego ryżu nie jest tania. Za saszetkę (10 g drożdży) trzeba zapłacić około 70 złotych. Wystarcza na 6 kg ryżu.
